Có thể bạn không tin nhưng tắm nước lạnh lại giúp giảm nguy cơ béo phì và tiểu đường

Trong cuộc sống hiện đại, hầu như mọi người đều sợ hãi cảm giác phải run rẩy khi đứng dưới một vòi sen nước lạnh. Nguyên nhân vì chúng ta đã quá “nuông chiều” bản thân và việc có điều kiện tắm nước ngày càng dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, các nhà khoa học chỉ ra rằng tắm nước lạnh có thể là một phương pháp đơn giản để phòng tránh béo phì và tiểu đường. “Phơi mình dưới nhiệt độ lạnh sẽ giảm lượng mỡ thừa và chuyển hóa chất béo trắng thành chất béo nâu, loại chất béo mà sẽ giúp bạn giảm cân”, Alexa Fleckenstein, một bác sĩ y khoa nổi tiếng, tác giả cuốn sách “The Diabetes Cure” cho biết.

Tắm nước lạnh giúp giảm cân và giảm nguy cơ tiểu đường

Trong cơ thể chúng ta có một loại chất béo quan trọng, được gọi là chất béo trắng. Nó được tìm thấy xung quanh hông, đùi, mông, ngực phụ nữ và chủ yếu ở bụng nam giới. Chất béo trắng cung cấp dự trữ năng lượng, làm lớp đệm và cách nhiệt cho nội tạng và góp phần sản xuất nhiều loại hooc-môn cần thiết.

Tuy nhiên, chất béo trắng được tích lũy quá nhiều sẽ gây hại. Đó là khi chúng ta tiêu thụ nhiều calo hơn so với lượng cơ thể cần. Sự dư thừa chất béo trắng có liên quan đến sự xuất hiện hội chứng chuyển hóa. Điều này đồng nghĩa với việc gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch, tiểu đường và ung thư.

Ngược lại, một loại chất béo khác, được gọi là chất béo nâu, được các nhà khoa học chỉ ra là rất tốt với cơ thể. Nó được tìm thấy ở xung quanh cổ và lưng. Chất béo nâu đốt cháy mà không lưu trữ calo. Đây là một hiệu ứng rất có lợi. Nó tạo ra nhiệt để giữ ấm, giảm mức triglyceride, giảm tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ, tăng mật độ khoáng của xương và hỗ trợ giảm cân.

Thông thường, lượng chất béo nâu trong cơ thể chúng ta tương đối lớn khi còn là một đứa trẻ. Lớn lên, chất béo nâu dần biến mất. Những người còn giữ được một lượng chất béo nâu lớn sẽ có xu hướng trẻ và thân hình mảnh dẻ hơn. Chính vì vậy, việc sản xuất thêm chất béo nâu sẽ đem lại lợi ích rất tốt cho cơ thể. Tắm nước lạnh là một biện pháp để thực hiện điều này.

Một cú rùng mình kích hoạt sự sản sinh chất béo nâu

Phương pháp được chỉ ra trong một bài báo khoa học xuất bản năm 2014 bởi tiến sĩ nội tiết Paul Lee, đến từ Viện Garvan, Sydney. Chính ông cũng đã thực hiện việc tắm nước lạnh trong suốt 6 năm.

Theo đó, khi tắm nước lạnh, hay đơn giản là tiếp xúc với nhiệt độ ngoài trời mùa đông, bạn có thể biết chất béo nâu bắt đầu được tích lũy sau một cú rùng mình.

“Chúng tôi đã lựa chọn các tình nguyện viên khỏe mạnh và đưa họ vào môi trường giảm dần từ 18^oC xuống đến 12^oC. Lượng hooc-môn trong cơ thể được ghi nhận, trước và sau khi họ có một cú rùng mình”, Lee nói.

Ông và nhóm nghiên cứu đã quan sát được sự gia tăng của hai loại hooc-môn là FGF21 và irisin. “Đây là các hooc-môn có khả năng chuyển đổi tế bào chất béo thông thường thành tế bào chất béo nâu có lợi”, Lee giải thích.

Vị trí tồn tại chất béo nâu trên cơ thể

Về cơ bản, quá trình sẽ xảy ra như sau: Khi tắm nước lạnh, cơ thể bạn sẽ có một cú rùng mình. Cơ bắp bắt đầu sản xuất irisin làm tăng lượng chất béo nâu trong cơ thể. Khi chất béo nâu đã tích tụ đủ, nó bắt đầu sinh nhiệt. Lúc này, cơ thể không còn lạnh để bạn tiếp tục phải rùng mình nữa. Đó cũng là lí do, hiếm khi chúng ta rùng mình nhiều lần khi tiếp xúc lạnh.

Tuy nhiên chưa dừng lại ở đó, tiếp tục đứng dưới dòng nước lạnh sản xuất FGF21. Hooc-môn này duy trì sự tích tụ chất béo nâu và tạo ra những lợi ích trao đổi chất của nó. Khi tắm nước lạnh, bạn sẽ chỉ thấy một cú rùng mình ban đầu. Còn sau đó là sự ấm lên thú vị tạo ra bởi chất béo nâu.

Trong nghiên cứu của Paul Lee, ông cũng cho thấy irisin được sản sinh ra trong quá trình chúng ta tập thể dục. Vì vậy, có thể so sánh tương đối lợi ích của hai quá trình tắm nước lạnh và tập luyện với nhau. Theo đó, 10 đến 15 phút tắm nước lạnh, hoặc phơi mình ngoài trời nhiệt độ thấp có hiệu quả như 1 giờ đồng hồ tập luyện vừa phải.

Bạn chỉ nên tắm nước lạnh khi cơ thể trong tình trạng khỏe mạnh

Năm 2012, một nghiên cứu khác được thực hiện bởi Tiến sĩ Bruce Spiegelman, đến từ trường Y Harvard cũng chỉ ra lợi ích của hooc-môn irisin, sản sinh sau khi bạn tiếp xúc với nước lạnh. Ông và nhóm nghiên cứu tiêm trực tiếp irisin vào những con chuột và quan sát thấy hiệu ứng giảm cân và tăng chất béo nâu.

Sau 10 ngày thí nghiệm, những con chuột tiểu đường và béo phì đã có dấu hiệu tích cực. Lượng đường trong máu chúng và mức insulin được giữ ở mức độ bình thường. Bên cạnh đó, không một hiệu ứng phụ nào được ghi nhận.

Nói tóm lại, việc tắm nước lạnh sẽ đóng góp vào việc làm giảm nguy cơ bệnh tiểu đường và béo phì thông qua việc sản xuất chất béo nâu, với sự trợ giúp của hai hooc-môn irisin và FGF21. Ngoài ra, tắm nước lạnh còn giúp tăng sự tỉnh táo, cải thiện hệ miễn dịch, giảm căng thẳng và trầm cảm.

Tuy nhiên, sẽ có một vài lưu ý sau đây nếu bạn muốn trải nghiệm những lợi ích này:

1. Chỉ tắm nước lạnh khi cơ thể bạn ở trong tình trạng khỏe mạnh.

2. Tắm nước lạnh làm co mạch máu. Điều này không tốt cho bệnh nhân cao huyết áp.

3. Người bị viêm khớp, đau thần kinh tọa, dị ứng, mề đay với thời tiết cũng không nên tắm nước lạnh

4. Mặc dù có tác dụng phòng tránh tiểu đường ở người khỏe mạnh, trong quá trình tắm nước lạnh, lượng đường trong máu sẽ nhất thời tăng. Bệnh nhân đã ở trong tình trạng tiểu đường nên chú ý đến điều này.

Tổng hợp