Không ai ngờ: Biến đổi khí hậu hóa ra đã chặn đứng Kỷ Băng Hà mới dự kiến xảy ra sau 11.000 năm tới

Một nghiên cứu mới đây đã tiết lộ rằng nếu không có tác động từ con người, Trái Đất sẽ bắt đầu bước vào một Kỷ Băng Hà mới trong khoảng 10.000 đến 11.000 năm nữa. Các nhà khoa học phát hiện ra rằng sự thay đổi độ nghiêng của Trái Đất đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và tan rã các dải băng khổng lồ trên hành tinh suốt 800.000 năm qua. Tuy nhiên, sự gia tăng khí nhà kính do con người thải ra đang làm gián đoạn chu kỳ tự nhiên này, thậm chí có thể ngăn chặn hoàn toàn một Kỷ Băng Hà mới xảy ra.

Giáo sư Stephen Barker từ Đại học Cardiff, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết từ lâu giới khoa học đã nghi ngờ rằng độ nghiêng của Trái Đất và sự dao động của trục quay có tác động đến sự hình thành và thu hẹp của băng. Giả thuyết này xuất hiện từ đầu thế kỷ 20, khi nhà khoa học Milutin Milankovitch đề xuất rằng những thay đổi nhỏ trong quỹ đạo và trục quay của Trái Đất có thể gây ra những biến động khí hậu khổng lồ, bao gồm cả Kỷ Băng Hà.

Nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ lõi trầm tích đại dương, sử dụng các vỏ sinh vật biển siêu nhỏ để theo dõi sự mở rộng và thu hẹp của băng trong hàng trăm nghìn năm. Kết quả thu được chính xác đến mức khiến các nhà khoa học không khỏi kinh ngạc. Họ phát hiện rằng độ nghiêng của Trái Đất quyết định mức độ ánh sáng mặt trời chiếu vào các cực, ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ mở rộng của băng về phía xích đạo. Ngược lại, sự dao động của trục quay lại ảnh hưởng mạnh đến tốc độ băng tan và rút về cực.

Từ những dữ liệu này, các nhà khoa học đã tính toán rằng nếu Trái Đất chỉ tuân theo chu kỳ tự nhiên, một Kỷ Băng Hà mới sẽ bắt đầu trong khoảng 10.000 đến 11.000 năm nữa. Băng sẽ lan rộng từ cực về phía xích đạo, đạt cực đại sau 80.000 đến 90.000 năm, trước khi mất thêm khoảng 10.000 năm để rút về. Tuy nhiên, kịch bản này chỉ đúng nếu không có sự can thiệp của con người.

Vấn đề lớn nhất mà các nhà khoa học chỉ ra là con người đang làm gián đoạn quy luật này. Nếu nồng độ CO2 trong khí quyển vẫn cao như hiện nay, một Kỷ Băng Hà mới có thể sẽ không bao giờ xảy ra. Barker khẳng định rằng có nhiều tranh luận về thời điểm chính xác của Kỷ Băng Hà tiếp theo, nhưng hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng biến đổi khí hậu do con người gây ra đang làm đảo lộn hoàn toàn những chu kỳ này.

Nghiên cứu này không có nghĩa là chúng ta nên tiếp tục thải CO2 để ngăn chặn Kỷ Băng Hà. Barker nhấn mạnh rằng kết quả nghiên cứu không phải là một cái cớ để tiếp tục phát thải khí nhà kính. Mục tiêu của giới khoa học là hiểu rõ Trái Đất sẽ vận hành ra sao trong hàng chục nghìn năm tới nếu không có tác động của con người, từ đó đánh giá tác động dài hạn mà chúng ta đang gây ra lên hành tinh này.