Khủng hoảng bên trong 1 công ty xe tự lái: Nhận hơn 8 tỷ USD đầu tư nhưng lỗ hơn 3 tỷ USD/năm, 9 CEO bị sa thải, hiện vẫn chưa thể lấy lại giấy phép hoạt động

Tại một khu phức hợp rộng lớn ở Warren, Michigan, General Motors kỳ vọng về một tương lai mang tên xe không người lái “0-0-0” - “Không sự cố, không phát thải, không tắc nghẽn”. Tuy nhiên, với một số chuyên gia, giấc mơ này ngày càng trở nên xa vời so với 1 năm trước đây - thời điểm Cruise, công ty con mảng tự hành của G.M., mở rộng mạnh mẽ các dịch vụ taxi robot và thử nghiệm chúng tại 15 thành phố trên 10 tiểu bang.

Được biết nửa đêm ngày 24/8, một chiếc xe tự hành Cruise bất ngờ lao lên vỉa hè và đâm mạnh vào tòa nhà đối diện. Thời điểm cảnh sát địa phương có mặt tại hiện trường, nhân viên Cruise đã kín đáo che chiếc xe bằng một tấm vải bạt, sau đó cố gắng dọn dẹp mỡ hỗn độn.

Tai nạn dấy lên lo ngại đối với bộ phận xe tự lái của GM, rằng liệu những phương tiện này có thực sự an toàn đối với người cùng tham gia giao thông. Trước đó, sau một tháng hỗn loạn vì bị tước giấy phép ở California, người đồng sáng lập Cruise, Kyle Vogt, quyết định từ chức. Dan Kan, đồng sáng lập Cruise, cũng nghỉ việc.

Chia sẻ với báo giới, ông Vogt bày tỏ sự phẫn nộ của mình trước những phản ứng dữ dội của người dân, đồng thời nhấn mạnh công ty đang cố gắng giảm thiểu các vụ tai nạn và tử vong do xe tự hành.

Thế nhưng vào ngày 2/10, một tai nạn nữa nối tiếp xảy ra. Một người phụ nữ sau khi bị ô tô tông không may ngã vào phần đường dành cho xe Cruise, sau đó bị chiếc xe kéo lê vài mét. Bình luận về sự vụ này, đại diện Cruise cho biết chiếc xe chỉ đang cố gắng tấp vào lề - một thao tác được lập trình sẵn nếu phát hiện ra va chạm.

Cơ quan quản lý California ngay lập tức tước giấy phép vận hành của Cruise. Đội xe 400 chiếc trên khắp San Francisco và các thành phố lân cận buộc phải đình chỉ.

Vào tháng 11, Cruise tự nguyện tạm dừng mọi hoạt động trên khắp đất nước sau nhiều chỉ trích. Công ty cũng sa thải 9 giám đốc điều hành và 1/4 lực lượng lao động. Nhiệm vụ hiện tại là lấy lại hình tượng đã mất.

Trong các cuộc phỏng vấn gần đây với The New York Times, 3 giám đốc hiện đang điều hành Cruise cho biết họ không vội quay trở lại con đường cũ. Sau khi nhận ra rủi ro của quá trình di chuyển quá nhanh, công ty hiện quyết định giảm tốc để an toàn.

Craig Glidden, chủ tịch kiêm giám đốc hành chính của Cruise, cho biết: “Trước đó rất lâu, Cruise đã tăng tốc trong khi các đối thủ khác thì không. Bây giờ, an toàn là trên hết”.

Tuy nhiên, đi chậm đồng nghĩa với việc công ty có nguy cơ tụt hậu so với các đối thủ hàng đầu. Waymo, dưới sự hậu thuẫn của Google, đã vận hành dịch vụ taxi không người lái tại khu vực Phoenix từ năm 2020 và San Francisco từ cuối năm 2022 mà không gặp bất kỳ sự cố nghiêm trọng nào. Zoox, công ty con của Amazon, cũng đã thử nghiệm taxi robot ở Las Vegas kể từ tháng 6 năm ngoái.

Alex Roy, nhà tư vấn và cựu giám đốc điều hành trong ngành ô tô tự hành, cho biết: “Bắt kịp Waymo về mặt công nghệ cần mất tối đa từ 3 đến 5 năm”.

Nhiều người bày tỏ sự ngạc nhiên khi G.M quyết định không đóng cửa Cruise sau cuộc khủng hoảng công khai vào cuối năm ngoái. Kể từ khi mua lại công ty vào năm 2016, G.M. đã chi hơn 8 tỷ USD, song Cruise lại lỗ 3,48 tỷ USD vào năm ngoái và thêm 519 triệu USD trong 3 tháng đầu năm 2024.

Sau khi cắt giảm 1 tỷ USD từ ngân sách năm 2024 của Cruise, Mary T. Barra, giám đốc điều hành G.M., đã nhắc lại cam kết của mình trong các cuộc họp báo cáo thu nhập. Vào tháng 4, bà nói với các nhà đầu tư rằng Cruise đã đạt được những “tiến bộ rõ ràng”.

Sau khi cựu giám đốc điều hành Kyle Vogt từ chức, G.M. đã bổ nhiệm 2 chủ tịch là Mo Elshenawy, trước đây là phó chủ tịch điều hành kỹ thuật và Glidden, cố vấn chung của G.M. Vào tháng 2, Cruise còn thuê Steve Kenner - giám đốc an toàn.

Cho đến hiện tại, Cruise dần trở lại đường đua. Vào tháng 4, công ty chọn Phoenix làm thành phố đầu tiên tiến hành tái thử nghiệm xe tự hành. Vào ngày 13/5, sau 1 tháng tìm hiểu đặc điểm đường xá, Cruise chuyển sang thử nghiệm xe tự lái có giám sát với 2 tài xế.

Theo ông Elshenawy, những chiếc ô tô của Cruise đã cải thiện được khả năng điều hướng trong khu vực xây dựng, đồng thời xử lý được một số trường hợp khẩn cấp. Công ty kỳ vọng sẽ có thể cung cấp dịch vụ gọi xe không người lái tại một thành phố vào cuối năm 2024.

Trong khi nhóm kỹ thuật tiếp tục cải tiến công nghệ, ông Glidden và ông Kenner đã đi gặp gỡ các cơ quan quản lý, trong đó có Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia. Tuy nhiên, chưa rõ liệu hãng có thể lấy lại giấy phép hoạt động. Cách tiếp cận thận trọng có khôi phục được niềm tin đã mất hay không vẫn là một câu hỏi mở.

Theo Dave Cortese, thượng nghị sĩ bang California đại diện cho Thung lũng Silicon, hoạt động thử nghiệm rầm rộ của ngành công nghiệp xe tự hành đã “tạo ra nhiều căng thẳng và làm mất lòng tin sâu sắc”. Để giành lại sự tin tưởng, Cruise cần chứng minh sâu sắc rằng sự cố như ngày 2/10 sẽ không xảy ra.

Được biết tại San Francisco, hơn 600 sự cố xe tự hành đã được ghi nhận từ tháng 6/2022 đến tháng 6/2023. Trong khi đó, tại Austin, quan chức thành phố cho biết khu vực này đã xảy ra 52 sự cố ô tô tự lái từ ngày 8/7 đến ngày 24/10. Để xử lý hậu quả, San Francisco đã chỉ định một số nhân sự điều chỉnh chính sách đối với xe tự hành. Dữ liệu về các sự cố thông qua cuộc gọi 911, bài đăng mạng xã hội và báo cáo thường ngày phải được ghi lại cẩn thận.

Đổi lại, các công ty tự lái đang cố gắng lấy lại hình ảnh. Thay vì thử nghiệm xe trên đường, họ chạy mô phỏng bên trong các trung tâm dữ liệu khổng lồ, thêm các chướng ngại vật trên đường đi và dùng dữ liệu đó để đưa ra tuyên bố về độ an toàn. Những mô phỏng có thể đúng trong một số trường hợp, song trong thực tế thì không chắc.

Theo: The New York Times, WSJ