Ký sự: Tôi lên đường tìm mua máy tính cho ông nội, thâm nhập thị trường giá chỉ vài trăm nghìn đồng 1 bộ

- Hiếu cho ông mượn máy một tí, hôm nay chắc có nhiều tin tức hay.

- Thôi ông, cháu bận làm bài mất rồi. Đề này dài, ông mải đọc lâu thì cháu không kịp làm mất…

Chả biết từ bao giờ những lời đối thoại vô thưởng vô phạt của hai ông cháu nhà hàng xóm lại trở nên quen thuộc với tôi đến thế. Thông thường, người cháu sau đấy lại cặm cụi chúi mũi vào việc dang dở, còn người ông thì tiếp tục tìm một cái gì đó để giết thời gian, quên đi cái nhàm chán tạm thời: TV vừa hết thời sự xong, báo giấy cũng chỉ có 2-3 số/tuần…

Mọi chuyện lẽ ra cứ thế trôi qua như vậy, nhưng đó là với những ngày bình thường, còn hôm nay, hôm nay là Trung Thu – ngày mà không chỉ là dịp vui đùa nhộn nhịp cho lứa tuổi nhi đồng, mà còn là lúc họ hàng, gia đình quay quần, tụ họp bên mâm cơm rằm ấm cúng.

- Để cuối tuần nghỉ con đi mua cho ông một bộ máy tính riêng cho thoải mái.

- Ừ chú nói phải đấy. Ông đỡ phải chạy ra ngoài mua báo, tin tức lại nhiều trên mạng không xuể nữa.

- Cứ tìm cho bố cái nào rẻ thôi mà ổn là được lắm rồi, đắt đỏ làm gì, cũng chả dùng nhiều mấy đâu. – Tiếng ông cụ cùng vài lời nói gật gù hưởng ứng cuối cùng cũng dẫn đến quyết định thống nhất giữa mọi người với nhau.

Tình cờ "nghe lỏm” được cuộc nói chuyện của gia đình hàng xóm thân thiết cạnh nhà, lại vốn là một sinh viên công nghệ trường Bách Khoa đang có mấy đề tài tìm hiểu thị trường thực tế, tối đó tôi chạy sang hỏi bác cả, xin phép được đi cùng bác. Coi như một công đôi việc, có gì thì giúp đỡ bác luôn, lại còn được thêm tư liệu cho bài tập vì bác trước cũng quen biết trong ngành điện tử máy tính.

Sáng chủ nhật, sau khi chuẩn bị xong xuôi hết “đồ nghề” – một tập sổ bút và chiếc máy ảnh thân thuộc – tôi hăm hở cùng bác lên đường. Thời lời bác, khu vực đầu tiên chúng tôi ghé thăm sẽ là cung đường Lê Thanh Nghị, cái tên đã không còn xa lạ gì với người tiêu dùng công nghệ nói chung, chưa kể đến một sinh viên chuyên ngành của trường đại học ngay sát đó. Nghe đến đây, tôi mừng thầm, tự nhẩm “Chắc mình dân ‘thổ địa’ nơi đây rồi!”

Nhưng trái ngược với dự tính của tôi, mọi thứ thật sự khác hoàn toàn so với suy nghĩ trước đó. Hầu hết mọi cửa hàng đều tập trung vào kinh doanh dịch vụ laptop, một phần cũng vì xu thế công nghệ hiện nay và đặc thù khu vực xung quanh các trường đại học lớn; hoặc nếu PC thì cũng là những case ráp sẵn theo bộ từ trước. Ở phân khúc phổ thông, kể cả đồ cũ thì ít nhất giá thành cũng lên đến 5-7 triệu cho một bộ - số tiền mà đối với gia đình viên chức như bác cũng phải suy nghĩ, cân nhắc khá nhiều.

“Không mua được hàng nào lắp sẵn đâu, phải tự tìm nguồn hoặc đến mấy cửa hàng cũ khác thì mới có. Cũng may tao vẫn nhớ mấy chỗ hồi trước,” bác nói rồi dẫn tôi đến một cửa ngõ nhỏ. Chưa phải lặn lội tìm tòi nhiều lắm, nhưng chỉ cần không để ý mà nhìn lướt qua thôi, chắc chắn bất kỳ ai trong chúng ta sẽ ngay lập tức bỏ qua nó và bị thu hút bởi hàng chục hàng quán khác đầy hình thức hấp dẫn, bắt mắt với biển quảng cáo điện tử, cửa kính trong suốt trưng bày đồ cho khách dễ nhìn ngắm ngay từ cái nhìn đầu tiên.

Mới nhìn ở ngoài tiệm cũng khiến người ta nhận ra đây đúng chất là một cửa hàng chuyên đồ điện tử cũ.

Nhưng thật không may, đã hơn 9 giờ sáng mà vẫn đóng cửa im ỉm, chúng tôi đành quay xe đến một địa điểm khác cùng trong khu vực. Lần này thì may mắn đã mỉm cười với hai bác cháu, mặc dù chặng đường đến được đây cũng khá "gian nan" vì phải ngoặt qua đến vài ngõ ngách mới có thể tìm được cửa hàng. Có lẽ nơi đây chủ yếu dành cho khách quen đã biết đến từ trước hoặc những người dân ở gần đó, chứ nếu không thì riêng đầu phố thôi cũng đủ hút hết khách rồi.

Bước vào cửa hàng là tiếng nhạc làm nền cho 3-4 người thợ đang tập trung làm việc, người sửa chữa, bảo trì, người tra cứu thông tin máy tính. Xung quanh là hàng tá những đồ linh kiện xếp trong tủ, từ mainboard, RAM, vi mạch, ổ cứng cho đến vỏ case.

Quả thật những cửa hàng như này xứng đáng là một thiên đường cho những tín đồ chuyên “vọc vạch” đến tận chân tơ kẽ tóc từng bộ phận điện tử tùy theo ý thích để có thể tự build cho mình một bộ máy tính phù hợp với nhu cầu, thường là phân khúc giá rẻ và phổ thông.

- Anh cho tôi hỏi ở đây có bán case tự build giá rẻ không?

- Có anh ạ. Bọn em nhận lắp đặt case theo nhu cầu của khách hàng. Anh muốn tìm mua tầm giá nào vậy?

- Cũng tầm rẻ thôi, tôi mua cho ông cụ ở nhà đọc báo đơn giản ý mà. Còn mấy case dòng chip Pen như trước hay dùng không anh?

- Pen là thời Win XP rồi anh. Giờ mà chả làm gì thì cũng Win 7 là chính, nên để mượt thì lên chip E hết rồi anh ạ. Đây em có mấy loại anh xem qua…

Vài lời đối thoại cơ bản diễn ra giữa người mua và người bán. Sau cùng, khi đã thống nhất hầu hết ý kiến về cấu hình dự kiến thì cửa hàng cho biết chúng tôi sẽ phải chờ họ liên hệ với nguồn khác để lấy được hàng như đã yêu cầu. Tuy nhiên, có vẻ như bác hơi lưỡng lự muốn xong xuôi chỉ trong hôm nay, vì không phải lúc nào cũng có thời gian rảnh cả một buổi để bỏ ra cả, chưa kể sản phẩm về còn phải check lại và xác nhận nữa.

Chúng tôi đành nói lời chào tạm biệt họ và cả khu phố Lê Thanh Nghị. Lần này, bác chỉ cho tôi một cửa tiệm sửa chữa, buôn bán máy tính khá nhỏ nhắn và riêng lẻ trên đường Lê Trọng Tấn. Nghe tên tuyến phố tiêu chuẩn to vậy thôi chứ đến được đây còn phải rẽ vào ngõ, đi qua một đoạn đường khúc khuỷu. Hơn nữa cửa hàng cũng nằm lọt trong những thể loại hàng quán đa dạng khác chứ không tập hợp thành cả một khu dễ tìm dễ nhìn như phố Lê Thanh Nghị.

Hóa ra đây là địa chỉ bác đã xem trước thông tin trên Internet, với nhiều bộ case tương tự trong tầm giá đặt ra. Ấn tượng ban đầu vẫn như khi bước vào hàng máy tính trước đó, nhưng có phần bớt ồn ã hơn vì đây là cửa hàng tại nhà riêng.

Vì mọi thông số cấu hình và chi tiết đều được đăng tải trước đó trên trang web mà bác tham khảo, nên chỉ sau vài câu hỏi thăm, chúng tôi đã ngay lập tức được giới thiệu cho một case hoàn chỉnh có sẵn ngay tại hàng. Với mức giá rất rẻ, 1,7 triệu, chúng tôi có trong tay bộ máy tính gồm:

Cũng phải nói thêm, từ trước tới nay tôi luôn nghĩ rằng đồ cũ thì cũng ít nhất phải 4-5 triệu cho một bộ case, trong khi ở đây mức giá "giật mình" chỉ chưa tới 2 triệu. Thậm chí, nhìn qua những lựa chọn khác bên cạnh, tôi không tin vào những gì hiện lên trước mắt, vẫn còn có những case siêu rẻ, chỉ hơn 1 triệu chút, tương ứng vào tùy chỉnh thêm bớt những đặc điểm riêng của cấu hình.

Chỉ cần biết một chút kiến thức về hiệu suất và khả năng liên quan đến từng bộ phận là bạn đã có thể nhận ra cấu hình đặt sẵn như trên hoàn toàn có thể "chiến" ngon cho cả những nhu cầu học tập và giải trí thông thường của sinh viên hoạt động thường xuyên, chứ chưa nói đến việc dành cho một ông cụ thỉnh thoảng dùng để giết thời gian tuổi già.

“Anh cứ để bộ này lại cho tôi, có gì tôi sẽ báo lại. Giờ tôi qua chỗ này xem nốt cái, nếu được thì tôi quay lại sau,” bác gật gù nói, một phần có vẻ đã đồng ý với ý chủ cửa hàng, phần vì muốn tạt qua một địa điểm cuối cùng mà theo lời bác, “đây là người quen biết từ trước nên muốn tham khảo thêm”.

Thật bất ngờ, ngược xuôi hòa vào dòng người tấp nập giữa cái nắng giữa trưa có phần hanh khô của tiết trời mùa thu, chúng tôi men theo hướng Trường Chinh về Thanh Xuân rồi dừng chân ở một cửa hàng trên đường Nguyễn Trãi.

Mặt bằng khá rộng rãi và thông thoáng với hai hàng tủ xếp song song hai bên bờ tường một cách ngăn nắp, bên trong là đủ các mặt hàng từ màn hình, laptop, case cho tới phụ kiện, linh kiện như USB, thẻ nhớ, RAM, ổ cứng… Bên trong chỉ có 2 người đang làm việc, và có cả khu vực riêng biệt dành cho sửa chữa và thử máy với đầy những đồ tua-vít, mối hàn, điện kế…, tách hẳn với bàn máy tính thông thường.

Vẫn là những lời trao đổi quen thuộc, nhưng lần này thì khác một chút. Chúng tôi có thể trực tiếp chọn từng bộ phận nhỏ dành cho việc lắp đặt case theo ý mình với nguồn hàng ngay tại đó. Đồ mới hay cũ đều có cả, tùy theo từng phân khúc trải dài trên thị trường phổ thông, kể cả laptop hay PC.

Nhờ thêm vài lời tư vấn hữu ích, cuối cùng bác cũng chọn ra được những linh kiện với hiệu năng tương tự hàng lần trước mà giá có phần rẻ hơn chút, chỉ 1,2 triệu đồng cho cả bộ case:

Chắc chắn với cấu hình như trên, việc thỏa mãn sở thích đọc báo đơn thuần và cập nhật tin tức online cũng là chuyện vô cùng đơn giản và nhẹ nhàng, không phải lo nghĩ gì thêm, có chăng chỉ là vài lưu ý và khuyến nghị bảo quản, giữ gìn máy để hoạt động lâu dài được mà thôi. Kể cả khi gặp trục trặc về linh kiện cần thay thế sau một thời gian sử dụng, mức giá cần đến cũng rất "mềm" so với túi tiền: 100 nghìn đồng cho một thanh RAM, hay 200-300 nghìn đồng cho chip hoặc mainboard... Mọi thứ đều có thể được giải quyết nhanh chóng, thuận tiện, lợi cả đôi đường.

Hội tụ tất cả những nhân tố trên, kết lại, đây sẽ là sản phẩm mà hai chúng tôi cùng mang về. Nó là minh chứng cho sự tồn tại của một thị trường máy tính cũ giá rẻ bất ngờ song song với xu hướng hiện đại và ngày càng tân tiến của những phân khúc đồ công nghệ đang không ngừng được cải tiến và ra đời theo sau. Tưởng như đã hoàn toàn bị vùi dập bởi những thế hệ sau mạnh mẽ như vậy, nhưng không, vẫn luôn có một bộ phận khách hàng tìm đến chúng, dù nhỏ thôi, nhưng chỉ cần như vậy là đủ.

Đồ cũ là thật, nhưng công dụng theo thời gian bị mất đi hoàn toàn thì chưa chắc, và cả những người đang tìm kiếm chúng cũng vậy. Do đó, hãy luôn biết cách cân nhắc khi đưa ra quyết định mang về một món đồ công nghệ nói chung và máy tính nói riêng, sao cho lựa chọn đó là khôn ngoan và phù hợp nhất so với nhu cầu bản thân đặt ra, tránh những giây phút hối tiếc muộn màng về sau khi đã quá vội vàng mà không suy xét kỹ lưỡng.

Chân thành cảm ơn cửa hàng Máy tính Hải Long và Máy tính Phú Việt đã hỗ trợ chúng tôi thực hiện bài viết này.