Kỳ tích 20 năm của Google vỡ vụn vì ChatGPT: ‘Cỗ máy quảng cáo’ bị yêu cầu chia tách, làn sóng gây chấn động thị trường 500 tỷ USD sắp dâng cao

Google đã dành suốt 20 năm xây dựng cỗ máy quảng cáo kỹ thuật số hùng mạnh nhất thế giới. Phá bỏ nó có thể sẽ gây ra làn sóng chấn động khắp thị trường quảng cáo trực tuyến trị giá 500 tỷ USD, theo WSJ. Nhận định trên được đưa ra trong bối cảnh Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc Google điều hành độc quyền bất hợp pháp mảng quảng cáo trực tuyến, đồng thời kêu gọi phá bỏ các bộ phận của công ty.

Theo các chuyên gia, việc chia tách cỗ máy quảng cáo của Google sẽ mang lại cho các nhà xuất bản và quảng cáo nhiều sự lựa chọn và linh hoạt giảm bớt sự phụ thuộc vào Google mà không lo chịu quá nhiều tổn hại.

Bộ Tư pháp, đứng đầu bởi Tổng chưởng lý Merrick Garland, đã cáo buộc Google lạm dụng sức mạnh thị trường trong lĩnh vực quảng cáo trực tuyến và tìm cách kiểm soát tất cả các khía cạnh của thị trường. Cơ quan quản lý cũng khẳng định Google đóng vai trò then chốt trong các hoạt động phân bổ quảng cáo.

“Google không phải cạnh tranh với ai. Họ chỉ việc đặt ra quy tắc để loại bỏ đối thủ của mình”, đơn kiện cho biết. Hệ lụy, là những công cụ, công nghệ quảng cáo sáng tạo hơn có thể sẽ không được ra đời.

Đáp lại, phía Google phủ nhận mọi cáo buộc, đồng thời cho rằng vụ kiện đang cố gắng “chọn người thắng kẻ thua trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo có tính cạnh tranh cao”. Công ty đã thuê rất nhiều luật sư có tiếng để biện hộ.

Theo Rajeev Goel , đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành công ty công nghệ quảng cáo PubMatic, vụ kiện này, kết hợp với nhiều cuộc chiến pháp lý khác mà Google đang phải đối mặt, sẽ thúc đẩy các khách hàng tiềm năng tìm kiếm sự lựa chọn thay thế Google.

Theo đơn kiện, mảng quảng cáo của Google cho đến nay vẫn đóng vai trò quan trọng khi được 90% nhà xuất bản lớn tin tưởng sử dụng. Sàn giao dịch quảng cáo cũng chiếm hơn 50% thị phần. Được biết trong những năm gần đây, Google hợp nhất các công cụ thành sản phẩm duy nhất có tên là Google Ad Manager. Cùng với mảng kinh doanh mạng và quảng cáo trên thiết bị di động, hãng này đã thu về 31,7 tỷ USD vào năm 2021.

Theo WSJ, một số công ty công nghệ và truyền thông lớn đang đẩy mạnh kinh doanh quảng cáo trực tuyến và có thể tăng tốc bằng cách mua một phần hệ thống của Google. Comcast, công ty sở hữu đơn vị FreeWheel - một trong những công ty lớn trong mảng bán quảng cáo video, là ví dụ điển hình.

Được biết, Google hiện không còn đóng góp phần lớn cho tổng doanh thu toàn ngành quảng cáo, lần đầu tiên sau gần một thập kỷ phát triển. Mảng kinh doanh quảng cáo vẫn phát triển, song dữ liệu từ Insider cho thấy tốc độ đang chậm hơn đáng kể so với phần còn lại của thị trường. Theo chuyên gia phân tích nội bộ Zachary Goldner, sự xói mòn thị phần chủ yếu đến từ việc các thương hiệu có cơ hội tiếp cận nhiều định dạng quảng cáo hơn.

“Tất cả các nhà tiếp thị đều muốn có nhiều lựa chọn”, ông Goldner nói.

Google không phải gã khổng lồ duy nhất bị ảnh hưởng. Tập đoàn Meta cũng đã và đang phải đối mặt với nhiều “cơn gió ngược” vào năm 2022, khi mọi người dành ít thời gian cho trực tuyến hơn so với những ngày đầu đại dịch. Các nhà tiếp thị lo ngại về rủi ro suy thoái, trong khi ứng dụng video ngắn TikTok của ByteDance nổi lên như một thế lực mới trong lĩnh vực quảng cáo kỹ thuật số.

Ngoài ra, thay đổi trong chính sách quyền riêng tư của Apple hồi năm 2021 cũng là một trong những nguyên nhân khiến các ông lớn lao đao. Trước đó, đại diện Meta từng cho biết việc Apple thay đổi cách quảng cáo hoạt động trên ứng dụng iOS sẽ khiến các nhà sản xuất ứng dụng và quảng cáo gặp khó khăn trong việc theo dõi hành vi người dùng, từ đó đẩy Facebook đứng trước nguy cơ mất tới 10 tỷ USD doanh thu vào năm 2022.

Không những vậy, bản thân Google cũng đang ‘phát hoảng’ vì ChatGPT - một chatbot do Open AI phát triển và ra mắt vào ngày 30/11/2022. Đây được đánh giá là công cụ ‘trả lời câu hỏi như người thật’, có thể trình bày ý tứ logic, có chiều sâu và cực kỳ trôi chảy, ngay cả với các câu hỏi phức tạp. ChatGPT thậm chí có thể viết kịch bản, viết tiểu luận…

“Tôi bật ChatGPT lên và viết ‘OK, hãy cho tôi biết chi tiết từng bước cách thức hoạt động của thuật toán DBSCAN’. Nó ngay lập tức chỉ cho tôi từng bước một”, Tobias Zwingmann, một giáo viên dậy các khóa học AI trực tuyến nói. Đáng chú ý, giáo án được tạo ra bởi ChatGPT có chất lượng tốt đến mức bất ngờ. Chỉ cần chau chuốt lại chút ít, Zwingmann đã có thể sử dụng tài liệu này để giảng dạy.

Điều này khiến Google mới đây buộc phải ra ‘Báo động đỏ’ hay ‘Code Red’, với ý nghĩa: ‘Hai tay đặt hết lên bàn phím! Nhân viên dù phải làm thêm giờ, bỏ ăn bỏ ngủ cũng phải giải quyết xong vấn đề’.

“Có thể trong 1 hoặc 2 năm nữa, Google sẽ bị ảnh hưởng hoàn toàn. AI sẽ loại bỏ trang kết quả của công cụ tìm kiếm - nơi Google kiếm được nhiều tiền nhất”, Paul Buchheit, một trong những người tạo ra Gmail chia sẻ.

Tuy nhiên, theo các nhân viên nội bộ, lần bật báo động đỏ này chỉ mang tính ẩn dụ trước mối đe dọa của công cụ ChatGPT. Mục đích của Sundar Pichai - CEO của Google khi gióng lên hồi chuông cảnh báo này là: ‘Các anh phải coi mối đe dọa ChatGPT nghiêm trọng không khác gì việc Google Tìm Kiếm bị sập’. Tất cả nhằm ‘đánh thức’ nội bộ Google đừng ngủ quên chiến thắng.

Theo: WSJ, CNN