Lần đầu tiên các nhà khoa học tìm được gen thuận tay trái: Điều đó có ý nghĩa thế nào?

Thuận tay trái từng được coi là một đặc điểm không mong muốn, một sự xui xẻo. Điều này được phản ánh ngay từ trong ngôn ngữ của nhiều nền văn hóa. Chẳng hạn như trong tiếng Pháp, từ "gauche" có nghĩa là "trái" nhưng còn có nghĩa khác là "vụng về".

Trong tiếng Anh, "right" có nghĩa là "phải" và còn có nghĩa là "đúng". Điều tương tự cũng xuất hiện trong tiếng Việt.

Sự kì thị này dẫn đến việc nhiều người muốn những đứa trẻ thuận tay trái luyện tập để trở thành thuận tay phải. Nhưng điều đó có nên không, khi mới đây, các nhà khoa học đã tìm ra bằng chứng cho thấy việc thuận tay trái là do bản chất của đứa trẻ?

Nó có thể liên quan đến bốn vùng gen liên quan với sự khác biệt về cấu trúc não. Những đứa trẻ thuận tay trái được cho là có khả năng sử dụng ngôn ngữ tốt hơn, bởi những khác biệt này tập trung ở giữa hai khu xử lý ngôn ngữ của não bộ.

Lần đầu tiên các nhà khoa học tìm được gen thuận tay trái: Điều đó có ý nghĩa thế nào?

Bằng chứng cho thấy thuận tay trái là do di truyền

Nghiên cứu công bố trên tạp chí Brain được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ Đại học Oxford. Trong đó, họ đã khảo sát khoảng 400.000 hồ sơ cá nhân trong cơ sở dữ liệu quốc gia Vương quốc Anh. Kết quả từ công việc của mình, các nhà khoa học tìm thấy bốn vùng di truyền liên quan đến những người thuận tay trái.

Ba trong số bốn gen này liên kết với các protein tham gia vào quá trình phát triển cấu trúc não. Cụ thể, đó là những protein liên quan đến cytoskeleton, thành phần trong tế bào được ví như chiếc giàn giáo giúp nó hình thành và thực hiện các chức năng như phân chia và di chuyển.

Với sự giúp đỡ của ảnh quét não từ khoảng 10.000 người tham gia, các nhà nghiên cứu một lần nữa liên kết được các biến thể di truyền với các vùng chất trắng chạy giữa các khu vực xử lý ngôn ngữ trong não. Những vùng chất trắng này chính là nơi chứa cytoskeleton.

"Nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu cơ sở sinh học của sự thuận tay, nhưng phải cho đến khi chúng tôi sử dụng bộ dữ liệu lớn từ Ngân hàng Sinh học Anh, các quá trình dẫn đến sự thuận tay trái mới được làm sáng tỏ đáng kể", bác sĩ Akira Wiberg, tác giả nghiên cứu cho biết.

Cytoskeleton được ví như chiếc giàn giáo giúp tế bào hình thành và thực hiện các chức năng như phân chia và di chuyển.

Những người thuận tay trái phát triển đặc điểm này từ trong bụng mẹ

Trên thực tế, con người là một sinh vật khá độc đáo trong vương quốc động vật, bởi chúng ta có sự mất cân bằng đáng kể giữa những người thuận tay trái và những người thuận tay phải. Trong 10 người thì có tới chín người thuận tay phải và chỉ có một người thuận tay trái.

Và nếu như nó được xác nhận là có liên quan đến cytoskeleton, các cấu trúc tế bào học được quy định bởi ít nhất ba gen các nhà khoa học tìm thấy, những người thuận tay trái đã bắt đầu có được đặc điểm ấy từ trong bụng mẹ.

Đó là vì cytoskeleton chịu sự ảnh hưởng di truyền từ rất sớm. Ở các loài động vật khác như ốc sên, cytoskeleton cũng chịu trách nhiệm cho việc vỏ của nó xoắn theo chiều kim đồng hồ hay ngược chiều kim đồng hồ.

Phát hiện này đẩy đổ một quan niệm cũ cho rằng những đứa trẻ thuận tay trái là do thói quen hoặc là học được. Điều này cũng có thể dẫn đến một câu hỏi khác: Liệu có nên luyện cho một đứa trẻ thuận tay trái chuyển sang thuận tay phải hay không?

Cái nhìn của xã hội với người thuận tay trái

Nếu 90% dân số thuận tay phải và chỉ có 10% thuận tay trái, những người thuận tay trái dĩ nhiên bị coi là dị biệt.

"Trong nhiều nền văn hóa thuận tay trái được coi là không may mắn hoặc có hại và điều đó được phản ánh từ trong ngôn ngữ", Giáo sư Dominic Furniss, một bác sĩ phẫu thuật tay tham gia vào bài báo cho biết.

Trong tiếng Pháp, từ "gauche" có nghĩa là "trái" nhưng còn có nghĩa khác là "vụng về". Trong tiếng Anh, "right" có nghĩa là "phải" và cũng có nghĩa là "đúng".

"Nhưng nghiên cứu mới cho thấy rằng việc thuận tay trái chỉ là hậu quả của quá trình phát triển sinh học trong não bộ, nó không liên quan gì đến sự may mắn hay gây ra hại", giáo sư Furniss nhấn mạnh.

Ở những người thuận tay trái, các khu vực ngôn ngữ ở cả não trái và não phải có nhiều giao tiếp với nhau.

Thậm chí, những người thuận tay trái còn sở hữu một số đặc điểm vượt trội so với người thuận tay phải. Chẳng hạn như khi cytoskeleton liên quan đến những vùng xử lý ngôn ngữ trong não, bác sĩ Wiberg gợi ý những ai thuận tay trái có thể sở hữu kỹ năng ngôn ngữ tốt hơn.

"Chúng tôi phát hiện ra rằng, ở những người thuận tay trái, các khu vực ngôn ngữ ở cả não trái và não phải có nhiều giao tiếp với nhau", ông nói. Các nghiên cứu trước đây cũng cho thấy người thuận tay trái có nguy cơ mắc bệnh Parkinson thấp hơn người thuận tay phải.

Dù thế nào đi chăng nữa, nghiên cứu mới này cũng đã bắt đầu tìm thấy những mã di truyền ảnh hưởng đến sự thuận tay của chúng ta. Nó cũng đã xua tan phần nào những hiểm lầm và định kiến bấy lâu với người thuận tay trái.

"Nghiên cứu này đã tăng thêm sự hiểu biết của con người chúng ta về chính bản thân mình", giáo sư Furniss nói.

Tham khảo BBC, Sciencealert