Marco Polo: Một huyền thoại thám hiểm bị lãng quên

    Đức Khương, Theo Trí Thức Trẻ 

    (Tổ Quốc) - Marco Polo là một trong những nhà thám hiểm vĩ đại nhất trong lịch sử của nhân loại, tuy nhiên tới thời điểm hiện tại, dường như chẳng còn được mấy người nhớ đến cái tên này.

    Marco Polo sinh ngày 15 tháng 9 năm 1254 tại Cộng hòa Venice. Ông là một thương gia buôn bán, nhưng lịch sử nhắc chúng ta nhớ đến tên của ông không phải vì hoạt động kinh tế, mà là những lời kể của ông về chuyến đi đến phương Đông vào nửa sau của thế kỷ 13. Marco chỉ mới 17 tuổi khi bước vào cuộc hành trình sẽ đánh dấu cuộc đời ông và cả thế giới. Trong lời kể của mình, ông đề cập đến năm 1271 là ngày khởi hành trên chuyến hành trình dài đến Trung Quốc. Ông lên đường với cha và chú của mình. Dữ liệu về gia đình Marco Polo rất hạn chế chỉ bao gồm Niccolo và Maffio Polo, cha và chú của Marco.

    Marco Polo: Một huyền thoại thám hiểm bị lãng quên - Ảnh 1.

    Marco Polo.

    Trong hành trình của mình, họ băng qua cao nguyên Anatolia và Armenia, sau đó là Kurdistan, đi xuống thung lũng sông Tigris, theo dòng chảy, qua Mosul và Baghdad, đến Basra. Từ đó, ba người Venice hướng đến Tabriz, băng qua Iran để đến Hormuz, trong Vịnh Ba Tư.

    Dự định ban đầu là đi qua biển, nhưng sau đó họ đã từ bỏ ý định này và ba người đã quay trở lại phía bắc rồi di chuyển, dọc theo bờ biển phía nam của dãy núi Hindukush, họ đến chân núi Pamirs, từ nơi họ đi xuống ốc đảo Kashgar, sau đó đi qua sa mạc Takla-Makan về phía nam và đến tây bắc Tây Tạng. Từ đây, trong thung lũng sông Sulehe, họ đến cảng Ganzu.

    Sau một năm dài gián đoạn vì một vài sự cố bất ngờ trên hành trình, cả ba đi qua vùng đất của Tangiers (dân tộc Tây Tạng ở phía đông bắc cao nguyên) và vào Kai-Ping Fu, nơi ở mùa hè của Khubilai - Hốt Tất Liệt (1214–1294), nơi họ gặp được cháu trai của Thành Cát Tư Hãn và là người sáng lập ra nhà Nguyên (1280–1368). Dinh thự này nằm ở phía bắc Hanbalâk.

    Marco Polo: Một huyền thoại thám hiểm bị lãng quên - Ảnh 2.

    Marco Polo là một thương gia và nhà thám hiểm gốc Venezia. Trong số các nhà thám hiểm, ông, cùng cha và chú là một trong những người Vhâu Âu đầu tiên đến Trung Quốc bằng Con đường tơ lụa cũng như đến thăm vị khả hãn Mông Cổ Hốt Tất Liệt. Những cuộc du hành của ông đã được ghi lại trong cuốn Il Milione.

    Ở đó, họ nhanh chóng nhận được sự tin tưởng của người cai trị Mông Cổ - Hốt Tất Liệt, người mà họ phục vụ từ năm 1275 đến năm 1290, với vai trò như một quân sư, sau đó là đại sứ của triều đại Nguyên Mông. Vào khoảng thời gian sau đó Marco Polo cùng cha và chú trở về Venice bằng đường biển, theo con đường biển vòng qua Nam Á, dừng lại ở đảo Sumatra, sau đó là các đảo Nicobar và Andaman, Ceylon, và các bờ biển phía nam của Iran, cho đến khi họ đến được Hormuz.

    Cho đến ngày nay, người ta vẫn chưa biết rõ nguyên nhân dẫn đến việc ông bị bắt giam. Có một số giả thuyết cho rằng việc ông tham gia trận hải chiến vào ngày 7 tháng 9 năm 1298, khi gần bờ biển Dalmatian, hạm đội của người Genova đã đè bẹp quân Venice, bắt giữ nhiều tù binh và ông là một trong số đó. Tuy nhiên, trong cuốn sách Polo - cuốn sách mà ông viết trong tù với sự giúp đỡ của người bạn tù, Rustichello ở Pisa - chúng ta thấy rằng tác phẩm được hoàn thành vào năm 1298. Trong bối cảnh này, thật khó tin đó là bản thảo những câu chuyện du hành của ông - bản thảo được gọi là Il milione, được hoàn thành trong vòng chưa đầy ba tháng, trong không gian của một phòng giam, không có tài liệu hoặc ghi chú khác.

    Marco Polo: Một huyền thoại thám hiểm bị lãng quên - Ảnh 3.

    Cuốn sách về những chuyến du hành của Marco Polo.

    Do đó, giả thuyết thứ hai cho rằng Marco đã đến nhà tù Genova ngay sau khi trở về từ chuyến đi của mình, vào năm 1296 hoặc 1297, mà không biết lý do. Điều chắc chắn là Marco Polo đã kể lại những câu chuyện của mình trong chuyến đi Châu Á với người bạn cùng phòng, Rustichello ở Pisa.

    Bản thảo gốc của Il milione được viết bằng tiếng Pháp cổ và được lưu giữ tại Thư viện Quốc gia ở Paris, chỉ được xuất bản vào năm 1824. Được biết đến với một số tựa đề: “Sự đa dạng của thế giới”, “Cuốn sách của những điều kỳ diệu”. hoặc "Million". Tác phẩm của Marco Polo là một trong những tác phẩm du ký vĩ đại nhất thời Trung cổ và là tác phẩm đầu tiên tiết lộ cho Tây Âu về thế giới bao la và huyền ảo của Châu Á. Tuy nhiên, trong suốt cuộc đời của ông, cũng như trong những thế kỷ tiếp theo, các biến thể khác của bản thảo này đã xuất hiện, hầu hết bằng tiếng Ý. 

    Marco Polo: Một huyền thoại thám hiểm bị lãng quên - Ảnh 4.

    Rustichello da Pisa, là một nhà văn lãng mạn người Ý nổi tiếng với việc đồng viết tự truyện của Marco Polo.

    Hiện tại, khoảng 80 bản thảo như vậy (biến thể) của tác phẩm được biết đến, nhiều bản có những chi tiết khác nhau. Phải nói rằng tài liệu gốc chứa một loạt các câu chuyện, truyền thuyết và giai thoại, chắc chắn không chỉ  thuộc về Marco Polo, mà còn của Rustichello ở Pisa,  mặc dù ông đã không đi đến Trung Quốc, nhưng lại biết tất cả thông tin mà Marco kể lại.

    Marco Polo ra tù năm 1299 và sống đến năm 1324 thì qua đời ở tuổi 70. Khi được trả tự do, ông phát hiện ra rằng những câu chuyện du hành của mình, được gọi là Il milione, đang được lan truyền nhanh chóng. Ngay cả cho đến ngày nay, cuốn sách vẫn được coi  là một trong những cuốn sách bán chạy nhất ở nhiều quốc gia.

    Tham khảo: Historyofyesterday; Esploaioni Geografiche; Earthlymission; OggiScienza

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày

    NỔI BẬT TRANG CHỦ