USB 2.0 vs USB 3.0: Những khác biệt dân công nghệ cần biết

Hầu hết các loại máy tính hiện nay đều được tích hợp ít nhất là một cổng USB 3.0. Nhưng tốc độ của chuẩn USB 3.0 nhanh hơn bao nhiêu? Liệu bạn có cảm thấy sự cải thiện về tốc độ khi bạn sử dụng?

Các loại giao tiếp USB 2.0 và 3.0.

Vấn đề tương thích

Hầu hết các thiết bị sử dụng chuẩn USB 3.0 đều có khả năng tương thích ngược với USB 2.0. Trong đó các thiết bị này vẫn sẽ hoạt động bình thường, tuy nhiên tốc độ bị giới hạn lại vì cổng USB 2.0 có tốc độ thấp hơn. Và ngược lại, bạn có thể sử dụng thiết bị dùng chuẩn USB 2.0 cắm vào cổng USB 3.0.

Phân biệt USB 2.0 và USB 3.0

Khi bạn mua một thiết bị (hay bạn mua laptop, bo mạch chủ,…) thì làm sao để phân biệt được đây? Có một cách rất đơn giản: thông thường các chân cắm chuẩn USB 2.0 có màu đen, còn 3.0 có màu xanh dương.

Tuy nhiên, có một số sản phẩm thay đổi màu sắc, chẳng hạn như USB 2.0 có màu đỏ (trên các bo mạch chủ dùng cho desktop của Asus).

Cổng USB 2.0 được sơn màu đỏ trên bo mạch của ASUS.

Thậm chí để “tông sẹc tông” với màu với sản phẩm, một số laptop chơi game của hãng Razer trang bị USB 3.0 màu xanh lục.

Cổng USB 3.0 được sơn màu xanh lục để phù hợp với màu đèn bàn phím.

Tốc độ theo lý thuyết

USB là một tiêu chuẩn và được xác định dựa vào "tín hiệu tốc độ" để giao tiếp. Theo lí thuyết, tốc độ chuẩn của USB 2.0 tối đa là 480 Mbps, tức 60MB/s. Trong khi chuẩn USB 3.0 được xác định với tốc độ tối đa là 4.8 - 5 Gbps, tức 600 - 625MB/s. Bạn dễ dàng nhận thấy về mặt lí thuyết USB 3.0 nhanh hơn USB 2.0 hơn 10 lần.

Nếu bạn thường xuyên cập nhật tin tức thì chắc bạn có nghe một tin là hiện tại các nhà sản xuất đã bắt tay, nghiên cứu sản xuất các sản phẩm có mặt chuẩn USB 3.1. USB 3.1 với tốc độ theo lý thuyết là 10Gbps, tức nhanh gấp 2 lần so với USB 3.0, và đạt ngưỡng với tốc độ của Thunderbolt - vốn được sử dụng trên các sản phẩm cao cấp như MacBook chẳng hạn.

Dự kiến chuẩn USB 3.1 sẽ ra mắt và cuối năm nay. Tuy nhiên, bạn đừng bận tâm tới điều này vì giá thành của chúng cũng sẽ rất “chát”, mặc dù có rẻ hơn Thunderbolt.

Tạm gác chuyện USB 3.1 qua một bên, nếu phép so sánh chỉ đơn thuần như vậy thì đương nhiên ai cũng muốn mình sở hữu thiết bị sử dụng chuẩn USB 3.0 để có tốc độ nhanh hơn. Đó là tính toán theo lí thuyết thôi, nhưng trên thực tế, hầu hết các thiết bị rất khó để đạt được tốc độ tối đa.

Bạn cần lưu ý một điều: tiêu chuẩn này chỉ xác định tốc độ truyền tải tối đa của dữ liệu thông qua cổng USB, không phải của thiết bị. Mỗi thiết bị đều có mức giới hạn tốc độ khác nhau (chủ yếu là do thành phần cấu tạo nên).

Cổng USB 3.0 (màu xanh dương) và cổng USB 2.0 (màu đen) trên laptop Lenovo.

Ví dụ như ổ cứng di động, USB, tuy chúng đều sử dụng chuẩn USB 3.0 nhưng do cấu tạo khác nhau, nên tốc độ của chúng sẽ khác nhau. Chẳng hạn như với USB, tùy thuộc vào công nghệ chip nhớ, chip nhớ càng tốt thì USB đó sẽ có tốc độ cao và ngược lại, tốc độ sẽ chậm hơn. Bên cạnh đó, chúng còn phụ thuộc rất nhiều vào cấu hình máy tính. Nếu máy tính sử dụng SSD thì tốc độ truyền tải sẽ nhanh hơn rất nhiều so với máy tính sử dụng HDD.

Đánh giá thực tế

Hãy tạm quên đi tốc độ về mặt lý thuyết ở trên, bây giờ chúng ta hãy xem ổ đĩa flash USB 3.0 làm việc như thế nào trong thực tế và liệu ổ đĩa USB 3.0 nhanh hơn ổ đĩa USB 2.0 là bao nhiêu? Một lần nữa bạn cần nhớ rằng điều này còn phụ thuộc vào từng ổ đĩa cụ thể.

Trang Tomshardware.com đã có những thử nghiệm thực tế để xác định tốc độ làm việc của các loại ổ đĩa flash USB 3.0 từ rất nhiều nhà sản xuất ổ đĩa flash hiện nay trên thị trường. Đây được xem như là một bài đánh giá toàn diện nhất về tốc độ làm việc thực tế của các loại ổ đĩa flash hiện nay. Bạn đọc tham khảo tại đây.

Trong bài đánh giá cũng hiện diện một vài ổ đĩa chuẩn USB 2.0 ở dưới cùng của bảng xếp hạng, tốc độ ghi vào khoảng từ 7,9 MB/s đến 9,5 MB/s. Trong khi ổ đĩa flash USB 3.0 thử nghiệm thì có tốc độ ghi từ 11,4 MB/s lên cao nhất đến 286,2 MB/s.

Thông qua bảng kiểm tra theo thực tế mà trang Tomshardware.com thực hiện, rõ ràng ổ đĩa flash chuẩn USB 3.0 có tốc độ thấp nhất cũng không nhanh hơn bao nhiêu so với các ổ USB 2.0. Nhưng ổ đĩa flash USB 3.0 tốt nhất nhanh hơn 20 lần so với ổ USB 2.0.

Không có gì phải ngạc nhiên về sự khác biệt trên, bởi các ổ đĩa chậm nhất là những ổ đĩa có giá rẻ, trong khi những ổ đĩa flash có tốc độ nhanh hơn sẽ đắt hơn.

Giá cả

Trước đây, giá thành các thiết bị sử dụng chuẩn USB 3.0 vẫn còn đắt vì chưa phổ biến. Nhưng công nghệ liên tục phát triển, càng nhiều người dùng tiếp cận được công nghệ mới nên gía thành các thiết bị này thực sự dễ chịu hơn so với trước đây.

Cùng một loại USB 3.0 nhưng có loại giá cao hơn, có loại giá thấp hơn.

Vậy có khi nào bạn tự hỏi mình mua ổ đĩa USB 3.0 với mức giá bao nhiêu là đủ và mình sẽ sử dụng ổ đĩa đó như thế nào? Khi bạn đi ra các cửa hàng để mua USB, cùng dung lượng (thậm chí cùng hãng), bạn thường thấy rằng nhiều thiết bị USB 2.0 có giá siêu rẻ, trong khi USB 3.0 thì đắt hơn nhiều. Nhưng nếu bạn để ý, cùng một dung lượng nhưng USB 3.0 lại rẻ hơn 2.0 (!). Vậy vấn đề là như thế nào?

Nếu bạn chỉ muốn lưu trữ các loại tài liệu thông thường thì USB 2.0 cũng đáp ứng rất tốt nhu cầu này. Mặt khác, nếu bạn muốn có một thiết bị để sử dụng thường xuyên, quan tâm đến tốc độ, đặc biệt là nếu bạn phải thường xuyên sao chép các tập tin lớn, USB 3.0 là một sự lựa chọn tốt.

USB 32GB 3.0 của hãng Transcend có giá thấp hơn trong khi USB 32GB loại 2.0 của hãng Kingmax, PNY lại đắt hơn. Thậm chí USB 32GB 2.0 cùng hãng Transcend lại có giá cao hơn.

Nhưng bạn cũng cần phải lưu ý rằng, “tiền nào của nấy”. Thực tế, một USB 3.0 có giá rẻ thì tốc độ của nó cũng xấp xỉ như USB 2.0, độ bền không cao. Một USB 3.0 dung lượng 8GB có giá cao hơn so với USB 3.0 16GB thì đương nhiên tốc độ sẽ nhanh hơn so với 16GB. Do đó bạn sẽ phải chi tiền nhiều hơn nếu muốn cải thiện tốc độ.

Một số lưu ý

Nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị USB tốt, tốc độ nhanh để sử dụng thường xuyên, bạn nên tham khảo trên mạng trước, sau đó xác định xem thiết bị mà bạn muốn mua nhanh như thế nào.

Các con số 190MB/s, 135MB/s,… có lẽ sẽ rất “hấp dẫn” đối với người mua. Nhưng đây chỉ là những con số mà nhà sản xuất đưa ra để marketing sản phẩm của họ. Vì thế họ thường phóng đại lên để “quyến rũ” bạn. Do đó bạn đừng quá tin tưởng những con số này, mà hãy tìm kiếm các tiêu chuẩn, tham khảo các bài đánh giá trên các diễn đàn, các trang web công nghệ mới là chính xác nhất.

Chuẩn USB 3.0 cho tốc độ truyền nhanh hơn rất nhiều, nhưng không phải tất cả thiết bị sẽ đáp ứng được điều đó. Tốc độ của chúng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như tốc độ của bộ nhớ flash bên trong USB, tốc độ quay vòng của ổ cứng di động,… phụ thuộc vào cấu hình máy tính sử dụng và còn phụ thuộc vào nhu cầu của người dùng.

Trong tương lai, USB 3.0 cũng sẽ dần thay thế và có mặt trên tất cả các thiết bị đang còn sử dụng chuẩn USB 2.0 (điều mà USB 2.0 đã từng làm với USB 1.1), nhưng tin vui là dù thay đổi thế nào thì chuẩn USB 3.0 vẫn có khả năng tương thích ngược với USB 2.0, thậm chí là 1.1.

Như vậy, việc lựa chọn thiết bị sử dụng cho phù hợp hoàn toàn phụ thuộc vào người dùng.