Một tháng trải nghiệm ROG Xbox Ally X: Phần cứng đỉnh cao, phần mềm tiến gần giấc mơ "Xbox cầm tay"

Bên cạnh những cải tiến về phần cứng, giá trị cốt lõi giữ chân người dùng cũng đến từ sự lột xác về trải nghiệm phần mềm. Giao diện Xbox Full Screen Experience đã biến chiếc PC chạy Windows thành một cỗ máy giải trí, nơi người chơi có thể truy cập ngay vào thư viện game mà không cần bận tâm đến các thao tác máy tính rườm rà. Song hành với đó là sự ổn định đáng kinh ngạc của chế độ Sleep. Khả năng tạm dừng cuộc chơi trong tích tắc và quay lại ngay đúng điểm đã dừng mà không gặp lỗi hay sụt pin đã thay đổi hoàn toàn thói quen giải trí, biến những khoảng thời gian rảnh rỗi ngắn ngủi trở nên giá trị hơn bao giờ hết.

Thiết kế công thái học và cảm giác sử dụng "chuẩn Xbox"

Sau một thời gian đồng hành liên tục, những ấn tượng ban đầu về sự thay đổi ngoại hình của thiết bị không những không phai nhạt mà càng trở nên thuyết phục hơn. Khác biệt hoàn toàn với thiết kế dạng chữ nhật thường thấy trên các mẫu PC handheld hiện nay, vốn có thể gây mỏi khi cầm lâu, Xbox Ally X chọn một hướng đi táo bạo bằng việc mô phỏng gần như trọn vẹn cảm giác của một chiếc tay cầm Xbox thực thụ.

Xbox Ally X có tay cầm giống như trên Xbox, giúp mang đến cảm giác sử dụng thật sự dễ chịu trong thời gian dài.

Thoạt nhìn, thiết bị trông có phần kỳ lạ, tựa như một chiếc tay cầm Xbox bị kéo dài để lồng ghép thêm màn hình vào giữa. Tuy nhiên, thực tế sử dụng trong suốt 30 ngày qua đã chứng minh tạo hình với hai báng cầm nhô cao rõ rệt này chính là nâng cấp đáng giá nhất. Nó tạo ra một "nghịch lý" thú vị: dù kích thước và trọng lượng tổng thể đều tăng nhẹ so với phiên bản tiền nhiệm, nhưng cảm giác cầm nắm thực tế lại nhẹ nhàng và thoải mái hơn hẳn.

Hai phần báng tay cầm được thiết kế để ôm trọn lấy lòng bàn tay một cách tự nhiên, giúp phân tán trọng lực đều đặn thay vì dồn vào các khớp ngón tay. Nhờ đó, tình trạng cấn tay hay đau mỏi cổ tay, "căn bệnh" dai dẳng thường gặp trên các thiết bị handheld phẳng đã được loại bỏ hoàn toàn. Ngay cả trong những lúc chơi game kéo dài nhiều giờ đồng hồ, sự thoải mái vẫn được duy trì trọn vẹn, biến chiếc máy trở thành một phần mở rộng tự nhiên của đôi tay game thủ.

Tôi thật sự bất ngờ khi chỉ một thay đổi nhỏ trong thiết kế lại biến trải nghiệm cầm nắm trở nên dễ chịu và thoải mái hơn đến vậy.

Chất lượng các nút bấm vẫn duy trì được sự ổn định cần thiết. Cảm giác nhấn có độ nảy và hành trình phím tương đồng với các mẫu tay cầm Xbox, tạo sự quen thuộc và dễ làm quen. Dù vậy, cò Impulse Triggers vẫn chưa có nhiều game áp dụng.

Đáng chú ý nhất là cụm cần analog sử dụng công nghệ Hall Effect. Tuy một tháng là chưa đủ để khẳng định độ bền dài hạn, nhưng việc loại bỏ tiếp xúc vật lý giúp giải quyết tâm lý lo ngại về hiện tượng "trôi cần" (drift) thường thấy. Đây là một yếu tố rất thực tế, bởi chi phí và công sức để tháo máy thay thế linh kiện trên một thiết bị cầm tay sẽ rắc rối và tốn kém hơn nhiều so với việc thay một chiếc tay cầm rời thông thường.

Nếu thiết kế công thái học giúp Xbox Ally X trở nên thân thiện trong thao tác cầm nắm, thì giao diện chính là yếu tố cốt lõi định hình nên trải nghiệm khác biệt. Là thiết bị tiên phong tích hợp Xbox Full Screen Experience, máy đã phần nào xóa bỏ rào cản sự rườm rà của hệ điều hành máy tính.

Ngay từ những ngày đầu làm quen, ấn tượng về một quy trình thiết lập "không chạm màn hình" đã rất mạnh mẽ. Người dùng có thể cài đặt, đăng nhập tài khoản và kết nối mạng hoàn toàn bằng tay cầm, với bàn phím ảo được tối ưu tốt để hỗ trợ.

Tuy nhiên, giá trị thực sự của giao diện này nằm ở thói quen sử dụng hàng ngày. Máy khởi động trực tiếp vào ứng dụng Xbox với Game Pass làm trung tâm, tạo cảm giác như đang bật một chiếc console thực thụ thay vì PC chạy Windows. Tại đây, khu vực Library đóng vai trò như một trạm trung chuyển vạn năng, gom tất cả các kho game từ Steam, Battle.net, Epic Games Store hay GOG Galaxy về một mối.

Giao diện Xbox Full Screen Experience mang lại sự gọn gàng, loại bỏ các cửa sổ pop-up phiền phức và giúp trải nghiệm chơi game trên PC cầm tay trở nên liền mạch hơn bao giờ hết.

Việc điều hướng giữa không gian game và môi trường máy tính cũng được đơn giản hóa tối đa. Chỉ cần một thao tác vuốt từ cạnh dưới hoặc nhấn nút Xbox để chọn lệnh chuyển đổi, người dùng có thể linh hoạt qua lại giữa hai chế độ. Dù Microsoft vẫn cần tinh chỉnh thêm đôi chút về độ mượt khi đóng mở ứng dụng, nhưng nhìn chung trải nghiệm đã đạt độ ổn định cao.

Tuy nhiên, "ảo ảnh" về một chiếc console hoàn hảo đôi khi vẫn bị phá vỡ bởi những hạn chế kỹ thuật. Điểm đáng tiếc lớn nhất sau thời gian dài sử dụng là các thành phần hệ thống cốt lõi như Windows Update vẫn chưa được tích hợp vào giao diện này. Người dùng thi thoảng vẫn bắt buộc phải quay về desktop truyền thống để cập nhật hệ thống. Dẫu vậy, ngoại trừ những lúc bảo trì bắt buộc đó, Xbox Full Screen Experience đã thành công trong việc mang lại sự gọn gàng, loại bỏ các cửa sổ pop-up phiền phức và giúp trải nghiệm chơi game trên PC cầm tay trở nên liền mạch hơn bao giờ hết.

Pin ấn tượng và chế độ Sleep đáng tin cậy

Trong thế giới của những cỗ máy chơi game di động, thời lượng pin là một yếu tốt rất quan trọng. Sau một tháng đồng hành cùng ROG Xbox Ally X, tôi nhận thấy chiếc máy này đã cải thiện rất nhiều trong khả năng quản lý năng lượng giữa phần cứng Z2 Extreme và phần mềm.

Minh chứng rõ nét nhất cho hiệu quả của sự kết hợp này được thể hiện qua bài kiểm tra thực tế với tựa game vốn nổi tiếng sát phần cứng là Cyberpunk 2077. Khi thiết lập chế độ Performance với mức tiêu thụ điện năng (TDP) ở con số 17W, Xbox Ally X có thể trụ vững hơn 3 tiếng hoạt động liên tục. Đây là một kết quả gây bất ngờ lớn về mặt hiệu suất năng lượng, bởi nó vượt trội hoàn toàn so với phiên bản ROG Ally X tiền nhiệm. Cụ thể, dòng máy cũ chỉ đạt được khoảng 2 giờ 30 phút chơi game trong cùng điều kiện.

Khả năng quản lý năng lượng trên Xbox Ally X là một cải tiến đáng kể so với Ally X.

Tốc độ khung hình trên ROG Xbox Ally X, luôn duy trì ổn định ở mức 60-70 FPS tại các khu vực thế giới mở phức tạp và thậm chí có thể vọt lên tới 90 FPS trong các phân cảnh trong nhà. Trong khi đó Ally X đạt trung bình hơn 50 FPS.

Việc một con chip đời mới mang lại số khung hình cao hơn là điều hiển nhiên và nằm trong dự liệu. Tuy nhiên, điểm vượt trội thực sự khiến ROG Xbox Ally X tách biệt hoàn toàn so với người tiền nhiệm lại nằm ở một khía cạnh ít hào nhoáng hơn nhưng mang tính sống còn đối với trải nghiệm di động: sự đáng tin cậy của chế độ Sleep.

Sleep Mode vốn từng là điểm yếu chí mạng của các dòng máy Windows Handheld trước. Giờ đây, chế độ ngủ đã hoạt động ổn định hơn rất nhiều, trở thành cứu cánh cho những người dùng bận rộn hoặc các bậc phụ huynh cần tranh thủ từng phút giải lao.

Trên thế hệ ROG Ally X cũ, chế độ Sleep từng là một trải nghiệm đầy "may rủi" và ngốn năng lượng. Thử nghiệm thực tế cho thấy, khi đang chạy Cyberpunk 2077 ở chế độ Turbo và đưa máy vào trạng thái ngủ lúc 15:40, chỉ cần một tiếng sau (16:40) đánh thức máy dậy, pin đã tụt mất 11%. Mức hao hụt này khiến việc để máy ngủ trong thời gian dài là bất khả thi.

Ngược lại, phiên bản ROG Xbox Ally X mới đã tạo ra một cú sốc thực sự về khả năng quản lý năng lượng chờ. Trong bài kiểm tra tương tự với Cyberpunk 2077 ở chế độ Turbo, máy bắt đầu Sleep từ 10:06 sáng với mức pin 81%. Đến 13:26 chiều, pin chỉ giảm nhẹ còn 80%. Kinh ngạc hơn, khi mở máy lại vào lúc 20:30 tối, dung lượng pin vẫn bảo toàn ở mức 78%.

Tổng kết lại, sau 10 tiếng 24 phút ở trạng thái chờ, thiết bị chỉ tiêu tốn vỏn vẹn 3% pin - một hiệu suất không tưởng đối với các thiết bị handheld chạy Windows trước đây.

Quan trọng hơn cả là sự ổn định: không có hiện tượng crash game hay treo máy. Chỉ cần một thao tác nhấn nút nguồn, màn hình sáng lên tức thì và người chơi có thể tiếp tục cuộc hành trình tại Night City ngay đúng khoảnh khắc đã dừng lại, liền mạch hệt như trải nghiệm trên console.

Khả năng tranh thủ chơi game trong khoảng 30 đến 45 phút rồi bấm nút nguồn để máy ngủ ngay lập tức, sau đó đánh thức lại để tiếp tục đúng điểm đã dừng, là một trải nghiệm thực sự giá trị. Đối với game thủ console, sự liền mạch này là điều quen thuộc, nhưng với cộng đồng PC handheld chạy Windows, nó từng là một "nỗi sợ" dai dẳng về việc máy văng game khi mở lại.

Dĩ nhiên, với bản chất phức tạp của hệ điều hành Windows, khó có thể khẳng định chắc chắn các bản cập nhật hệ thống trong tương lai sẽ không phát sinh lỗi tương thích. Tuy nhiên, ít nhất trong suốt hơn 30 ngày trải nghiệm vừa qua, hiện tượng crash game chưa từng xảy ra khi dùng Sleep mode. Sự ổn định này mang lại niềm tin đủ lớn để thay đổi thói quen giải trí, giúp người dùng tự tin chuyển từ việc lướt mạng xã hội vô thức sang thư giãn với các tựa game chất lượng cao ngay cả trong những khoảng thời gian ngắn ngủi.

Gần đây, máy đã nhận được một bản cập nhật quan trọng bổ sung tính năng Xbox Default Game Profiles và khả năng can thiệp sâu vào nhân CPU. Đây là nỗ lực đáng ghi nhận của Microsoft nhằm giải quyết bài toán tối ưu hóa cấu hình vốn luôn làm đau đầu game thủ PC.

Về mặt lý thuyết, Xbox Default Game Profiles vẽ ra một viễn cảnh thú vị: biến chiếc PC cầm tay trở thành một console đúng nghĩa. Thay vì bắt người dùng phải đóng vai "kỹ sư phần mềm" để tinh chỉnh mức điện năng hay giới hạn khung hình thủ công cho từng game, tính năng này hoạt động như một cơ chế thông minh. Người dùng sẽ không còn phải bận tâm đến việc chọn chế độ nguồn bao nhiêu; chỉ cần bấm chọn Profile mặc định, hệ thống sẽ tự động tính toán để bơm thêm điện năng khi game cần hiệu năng cao, hoặc siết năng lượng để tiết kiệm pin với các game nhẹ. Nếu được hoàn thiện, đây sẽ là chìa khóa vàng giúp xóa bỏ rào cản kỹ thuật giữa PC và Console.

Tuy nhiên, trải nghiệm thực tế cho thấy tính năng này vẫn đang ở giai đoạn Preview (thử nghiệm) và chưa thực sự hoạt động trơn tru như kỳ vọng. Đơn cử như trong bài thử nghiệm với tựa game Forza Horizon 5, một trong những cái tên nằm trong danh sách hỗ trợ, chế độ này vẫn chưa tìm được điểm cân bằng tối ưu giữa hiệu năng và năng lượng, đôi khi hoạt động kém hiệu quả hơn cả việc người dùng tự tay thiết lập. Rõ ràng, Microsoft vẫn cần thêm thời gian để thu thập dữ liệu và tinh chỉnh thuật toán cho từng tựa game cụ thể.

Bù lại, một điểm sáng kỹ thuật khác trong bản cập nhật là khả năng tùy biến nhân CPU lại tỏ ra khá thú vị đối với những người dùng am hiểu.

Việc cho phép tắt bớt các nhân hiệu năng hoặc nhân tiết kiệm điện của con chip Z2 Extreme, ví dụ giảm từ 8 xuống 6 nhân, giúp dồn ngân sách điện năng sang cho iGPU.

Thủ thuật này có thể giúp tăng hiệu suất xử lý đồ họa cho các game AAA nặng đô. Tuy nhiên, đây là tùy chỉnh nâng cao và đa phần người dùng phổ thông thực chất cũng không cần quá chú ý hay can thiệp vào tính năng này để có được trải nghiệm ổn định.

Tạm kết

Khép lại hành trình hơn một tháng trải nghiệm, Xbox Ally X để lại dư vị của một sản phẩm công nghệ đầy tham vọng đang trong quá trình chuyển mình mạnh mẽ. Ở khía cạnh phần cứng, thiết bị đã đạt đến độ chín muồi với thiết kế công thái học xuất sắc và sức mạnh ấn tượng từ con chip Z2 Extreme, tạo nên một nền tảng vững chắc cho trải nghiệm di động cao cấp.

Dù người dùng vẫn phải chấp nhận sống chung với vài xung đột vụn vặt của hệ điều hành Windows 11, nhưng những rào cản này trở nên nhỏ bé hơn khi đặt cạnh những bước tiến mà thiết bị đã đạt được.

Giá trị thực sự của máy nằm ở sự thay đổi tích cực trong trải nghiệm hàng ngày: từ giao diện Xbox Full Screen Experience giúp tập trung hoàn toàn vào nội dung giải trí, cho đến sự tin cậy của chế độ Sleep và thời lượng pin ấn tượng - những yếu tố vốn từng là điểm yếu chí của dòng Ally X trước đây.

Người dùng có quyền kỳ vọng rằng trải nghiệm trên Xbox ROG Ally X sẽ ngày càng hoàn thiện hơn. Thiết bị đang đi đúng hướng trong việc hiện thực hóa khái niệm 'Xbox cầm tay', dù thực tế vẫn còn những điểm cần khắc phục. Đối với những ai gắn bó với hệ sinh thái Microsoft, đây là một lựa chọn mở rộng trải nghiệm đáng giá ở thời điểm này, và hy vọng trong tương lai gần, những bản vá tiếp theo sẽ xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng để mang lại sự ổn định cao nhất.