Một trong 7 loại vắc-xin COVID-19 nhận tài trợ từ Bill Gates sẽ được thử nghiệm lâm sàng trên người đầu tiên trong hôm nay

Trong một buổi phỏng vấn với người dẫn chương trình Trevor Noah trên The Daily Show thứ Sáu tuần trước, Bill Gates nói rằng ông sẽ tài trợ nhà máy cho 7 loại vắc-xin tiềm năng nhất để chống lại đại dịch COVID-19. Và hôm nay, một trong số 7 vắc-xin đó sẽ bước vào thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I trên người, để kiểm tra độ an toàn của nó.

Loại vắc-xin có tên là INO-4800 được phát triển bởi Inovio Pharmaceuticals - một công ty công nghệ sinh học dược phẩm ở Pennsylvania.

Trong giai đoạn thử nghiệm đầu tiên này, các nhà khoa học của Inovo dự định sẽ tiêm vắc-xin cho 40 người trưởng thành khỏe mạnh ở Philadelphia, và Thành phố Kansas, tiểu bang Missouri, Hoa Kỳ. 

Các tình nguyện viên ở Philadelphia sẽ được nhận vắc-xin tại Trường Y của Đại học Pennsylvania. Và các tình nguyện viên ở Kansas sẽ tới Trung tâm Nghiên cứu Dược phẩm của thành phố để được tiêm nó.

Mỗi tình nguyện viên sẽ nhận được hai liều vắc-xin, cách nhau bốn tuần. Inovio cho biết thử nghiệm an toàn của họ dự kiến sẽ cho kết quả vào vào cuối mùa hè. Nếu những kết quả đó tích cực, công ty sẽ bắt đầu ngay thử nghiệm giai đoạn II, để đánh giá hiệu quả của vắc-xin.

Inovio là một công ty có kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực nghiên cứu vắc-xin. Khi dịch MERS (Hội chứng hô hấp Trung Đông) bùng phát vào năm 2012, họ chính là một trong những công ty đầu tiên phát triển được vắc-xin cho căn bệnh này.

Vì vậy, khi dịch COVID-19 mới nhen nhóm bùng phát ở Trung Quốc, các nhà khoa học ở Inovio đã liên tục theo dõi nó và bắt đầu các hoạt động chuẩn bị nghiên cứu vắc-xin ngay từ sớm.

Tới tháng 1, khi bộ gen virus SARS-CoV-2 được các nhà khoa học Trung Quốc công bố, xác nhận nó là một chủng virus corona, các nhà khoa học ở Inovio đã đối chiếu bộ gen SARS-CoV-2 với các loại vắc-xin mà họ có.

"Tất cả chúng tôi hy vọng rằng [bộ gen của virus mới] sẽ có đủ sự trùng khớp để vắc-xin MERS mà chúng tôi đã phát triển trước đây có thể đem lại hiệu quả", James Broderick, phó chủ tịch bộ phận R&D tại Inovio, cho biết trong một buổi phỏng vấn.

Giống như MERS và SARS, virus mới gây bệnh ở Trung Quốc là một chủng thuộc gia đình corona, một nhóm virus có những gai protein và sử dụng RNA làm vật liệu di truyền. Tuy nhiên, may mắn lần này đã không mỉm cười với Inovio, SARS-CoV-2 có bộ gen quá khác với MERS, do đó, vắc-xin cũ mà họ đã phát triển không thể áp dụng cho virus mới.

Nhưng cũng không vì thế mà các nhà nghiên cứu ở Inovio chịu bỏ cuộc. Họ đã lao vào một công cuộc tìm kiếm mới, phát triển một loại vắc-xin hoàn toàn mới, dành cho căn bệnh mới. Chỉ sau 3 tiếng đồng hồ, Inovio đã thiết kế ra được một loại vắc-xin tiền lâm sàng, một ứng cử viên tiềm năng đầu tiên để chống lại Covid-19.

Inovio là một công ty có kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực nghiên cứu vắc-xin

Thiết kế vắc-xin chỉ trong 3 tiếng đồng hồ trước đây chỉ nghe như một câu chuyện hư cấu. Nhưng sử dụng một công nghệ độc quyền dựa trên các kỹ thuật di truyền gen, Inovio đã biến nó thành sự thật.

Trước đây, để phát triển vắc-xin, chúng ta cần phân lập và nuôi cấy virus. Quá trình này đòi hỏi rất nhiều thời gian và tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Virus cần phải bị giết chết hoặc làm bất hoạt một phần để yếu đi, sau đó, chúng được tiêm vào cơ thể người để giúp hệ miễn dịch nhận dạng đặc điểm của virus.

Cơ thể lúc này sẽ tạo ra được kháng thể để ngăn chặn những cuộc tấn công của virus thật nếu chúng xảy ra trong tương lai.

Nhưng quá trình nghiên cứu và phát triển vắc-xin truyền thống này có thể mất từ vài tháng, thậm chí nhiều năm. Vì vậy, Inovio và các công ty công nghệ sinh học khác đã phát triển nhiều phương pháp giúp tạo ra vắc-xin nhanh hơn nhiều.

Đối với SARS-CoV-2, các nhà khoa học ở Inovio đã tìm cách chuyển đổi RNA của virus thành DNA. Sau đó, họ chọn một số dãy trình tự di truyền trong DNA đó, dùng mô phỏng máy tính để đề xuất ra đâu sẽ là trình tự có tác dụng thúc đẩy hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể.

Những đoạn DNA được chọn sau đó được tiêm vào bên trong vi khuẩn, lợi dụng bộ máy sinh học của vi khuẩn để tạo ra một lượng lớn protein. Chính các protein này sẽ được sử dụng để làm ra vắc-xin, và chúng sẽ giúp hệ miễn dịch nhận biết virus SARS-CoV-2 một khi xâm nhập vào cơ thể.

Cách tiếp cận của Inovio đã rút ngắn đáng kể thời gian cần thiết để thiết kế một loại vắc-xin. Và sự thật là họ đã làm nó trong vòng 3 tiếng đồng hồ.

Broderick cho biết sau khi có bản thiết kế đó, công ty sẽ mất khoảng 1 tháng để sản xuất lô vắc-xin tiền lâm sàng đầu tiên. Và bây giờ sau 10 tuần làm việc, họ đã có được giấy phép thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I và bắt đầu thực hiện nó.

Inovo sử dụng công nghệ độc quyền để phát triển vắc-xin COVID-19

"Đây là một bước tiến đáng kể trong cuộc chiến toàn cầu chống lại COVID-19. Nếu không có một loại vắc-xin mới an toàn và hiệu quả, đại dịch COVID-19 có thể sẽ tiếp tục đe dọa tính mạng và sinh kế của người dân trên toàn thế giới", Tiến sĩ J. Joseph Kim, Chủ tịch và Giám đốc điều hành của INOVIO, cho biết.

Vắc-xin của Inovo đã nhận được 5 triệu USD tài trợ từ Quỹ Bill và Melinda Gates và Liên minh đổi mới chuẩn bị phòng chống dịch bệnh (CEPI). 

"Kể từ khi trình tự gen của virus này được giải mã vào đầu tháng 1, chúng tôi đã huy động được một đội ngũ nhân viên, đối tác và nhà tài trợ tận tâm, làm việc suốt ngày đêm để đảm bảo INO-4800 được phát triển nhanh chóng tiến đến thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I này và hướng đến các thử nghiệm tính hiệu quả của vắc-xin theo kế hoạch", Joseph Kim nói.

COVID-19 đang đặt ra một nhu cầu vắc-xin lớn chưa từng có trên quy mô toàn cầu. Bất kỳ loại vắc-xin nào chứng minh được sự an toàn và hiệu quả của nó sẽ phải đối mặt với một thách thức lớn trong sản xuất.

Vì vậy, Bill Gates cùng Quỹ Bill và Melinda của ông ấy đã cam kết xây dựng tới 7 nhà máy cho 7 loại vắc-xin tiềm năng nhất giúp thế giới chống lại COVID-19. Ngay cả việc cuối cùng chúng ta chỉ chọn ra 2 loại vắc-xin hiệu quả nhất và Gates sẽ mất hàng tỷ USD cho 5 nhà máy không được sử dụng, ông ấy nói rằng điều đó vẫn rất đáng để thực hiện.

" Điều này sẽ không khiến chúng tôi phải lãng phí thời gian để nói "Ok, loại vắc-xin nào hoạt động", rồi sau đó mới xây dựng nhà máy cho họ", Gates nói. Không cần quan tâm loại vắc-xin nào sau cùng có hiệu quả, Gates sẽ vận động xây dựng nhà máy cho cả 7 công ty, ngay trong giai đoạn I thử nghiệm lâm sàng này.

Trong trường hợp nhanh nhất, Gates tin rằng chúng ta còn cách một loại vắc-xin COVID-19 18 tháng nữa. Inovio cho biết trong khoảng thời gian này, với nguồn tài trợ từ Quỹ Bill và Melinda Gates cùng Liên minh đổi mới chuẩn bị phòng chống dịch bệnh (CEPI), họ có thể sản xuất được 1 triệu liều vắc-xin INO-4800 cho tới cuối năm 2020.

Bởi quá trình sản xuất và thử nghiệm được thực hiện song hành, nếu INO-4800 đạt tới thành công, chúng ta sẽ có ngay vắc-xin để sử dụng.

Tham khảo Businessinsider, Inovio