Ngày thứ Năm đen tối của Elon Musk - Tài sản sụt giảm 779 triệu USD trong một ngày

Elon Musk đang rất nỗ lực để thực hiện kế hoạch sáp nhập Tesla Motors với SolarCity Corp. – bao gồm cả một phần quan trọng trong khối tài sản 8,3 tỷ USD của mình.

Nếu là người khác, có lẽ họ đã từ bỏ công ty lắp pin mặt trời lên mái nhà đang chìm trong nợ nần này và tập trung vào việc biến Tesla thành một công ty sinh lợi. Nhưng Musk vốn có một truyền thống ném tiền vào những dự án có tầm nhìn vĩ đại của mình, như đưa thế giới thoát khỏi phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch hay đưa người lên Sao Hỏa, cho dù đôi lúc hết sạch tiền mặt và bản thân còn gần như phá sản.

“Anh ấy là người can đảm, tôi sẽ đồng ý với anh ta về điều đó.” Ross Gerber, giám đốc điều hành của Gerber Kawasaki Wealth & Investment Management, người đang có một cổ phần trị giá 5 triệu USD tại Tesla và gần đây đang bán đi cổ phiếu của mình, cho biết. “Anh ấy thực sự đang truyền lòng can đảm đó cho công ty mình, nhưng Elon có thể nổ tung vì điều đó.”

Quả thực, dù là chủ tịch và là cổ đông lớn nhất của công ty, nhưng chỉ có khoảng 4% tài sản ròng của Elon Musk gắn với SolarCity. Công ty này đã đốt tiền mặt với tốc độ kinh hoàng, và theo hồ sơ pháp lý, SolarCity đang gần như phá sản với khoản nợ 3 tỷ USD. Nếu thỏa thuận mua lại của Tesla không xuất hiện và công ty này phá sản, ông Musk sẽ chỉ mất một phần tương đối nhỏ tài sản của mình.

Ngày thứ Năm đen tối

Theo chỉ số Bloomberg Billionaires, thứ Năm vừa qua, ông đã chịu tổn thất khủng khiếp, khi về mặt giấy tờ, tài sản của ông đã sụt giảm 779 triệu USD. Điều này là do hai yếu tố: sụt giảm về giá cổ phiếu của công ty, và hồ sơ pháp lý vào thứ Tư cho thấy ông đã ký quỹ thêm 489 triệu USD cổ phiếu của Tesla và SolarCity để đảm bảo cho một khoản vay cá nhân.

Số cổ phần cầm cố này được loại ra khỏi tổng tài sản ròng theo tính toán bởi vì số tiền vay chưa có ngay lập tức cho ông. Khoản vay này để đảm bảo các chi tiêu cá nhân (có lẽ do ông thậm chí không chấp nhận tiền lương tối thiểu 37.584 USD mà nhẽ ra Tesla phải trả cho mình).

Tuy nhiên, mối đe dọa lớn hơn với tài khoản ngân hàng của Musk sẽ đến từ SolarCity, vì nó sẽ kéo theo sự sụt giảm của Tesla khi cả hai kết hợp thành một công ty. Một nửa số tiền của Musk được đầu tư vào công ty sản xuất ô tô, nơi ông đang làm CEO. Khoảng 46% giá trị tài sản của ông cũng đang được đặt vào công ty tên lửa Space Exploration Technologies Corp. (SpaceX). Công ty này cũng chịu tổn thất vào thứ Năm vừa qua khi tên lửa Falcon 9 của nó phát nổ sau khi rời bệ phóng, phá hủy luôn cả một vệ tinh viễn thông của Israel.

Mặc dù triển vọng của thương vụ sáp nhập này vẫn đang được các nhà phân tích và các nhà đầu tư tranh luận, khi họ xem nó như khoản cứu trợ dành cho SolarCity, nhưng Musk cho biết ông vẫn đang nỗ lực hơn bao giờ hết. Ông tin rằng các khách hàng sẽ được hưởng lợi từ việc mua sắm tại một điểm duy nhất cho cả lắp đặt pin mặt trời, pin lưu trữ điện và xe ô tô điện. Nhiều cổ đông cũng đang ủng hộ việc làm này.

“Có rất nhiều các nhà đầu tư dài hạn, những người dù không nhiệt tình về thỏa thuận với SolarCity, nhưng vẫn ủng hộ Elon và những gì ông ấy đang cố gắng đạt được.” Ben Kallo, một nhà phân tích tại Robert W. Baird & Co., cho biết. “Thông thường các nhà đầu tư muốn kết hợp với những nhóm quản trị có cổ phần lớn trong các công ty của họ.”

Tesla đã chào giá để mua SolarCity vào tháng Sáu, và một ủy ban hai người của hội đồng quản trị SolarCity đã chấp thuận đề nghị bằng cổ phiếu này, giờ có giá trị đến 2,3 tỷ USD. Ủy ban Chứng khoán và Hối đoái sẽ phải xem xét tất cả các tài liệu mà cổ đông nhận được liên quan đến đề nghị này, để đảm bảo rằng nó đầy đủ và tuân thủ với các luật về chứng khoán. Sau đó, thương vụ sẽ được đưa ra để bỏ phiếu bởi cổ đông của cả hai công ty.

Bán nhiều cổ phiếu hơn

Theo hồ sơ pháp lý vào thứ Tư vừa qua, Tesla cho biết trong 6 tháng đầu năm nay, họ đã tiêu khoảng 611 triệu USD tiền mặt, còn với SolarCity là 433 triệu USD. Theo Salim Morsy, nhà phân tích bộ phận tài chính cho Năng lượng mới của Bloomberg, điều này có thể có nghĩa là sẽ phải bán nhiều cổ phiếu hơn, hay pha loãng cổ phần hiện có, để có thêm tiền mặt.

Hồ sơ pháp lý này cũng cho thấy rằng, vào tháng Hai, Musk đã đề nghị người anh họ của mình, Lyndon Rive cũng là CEO của SolarCity về việc sáp nhập hai công ty, và hội đồng quản trị của Tesla đã được thông báo về ý tưởng này vào 29 tháng Hai. Điều đó có nghĩa các giám đốc của Tesla đã biết về khả năng việc kết hợp, đặc biệt là khi công ty bán đi số cổ phiếu trị giá 1,4 tỷ USD cho đề nghị thứ hai vào tháng Năm, nhưng công ty đã không chia sẻ thông tin này với người mua.

Tuy nhiên, theo giáo sư James Cox tại trường Luật đại học Duke, bởi vì hội đồng quản trị SolarCity quyết định không theo đuổi thương vụ với mức định giá của tháng Hai, nên công ty có thể vẫn tuân thủ theo luật chứng khoán. Mãi đến 31 tháng Năm, ban giám đốc của Tesla mới nói với các nhà quản lý để đánh giá về tính hợp lý của việc mua lại này.

Chấp nhận rủi ro

Cuộc thảo luận vào tháng Hai giữa Elon Musk và Rive đã được mô tả như một cuộc nói chuyện “cấp cao, đề xuất ý tưởng” về việc đưa ra một sản phẩm tiềm năng. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu cuộc thảo luận giữa hai người diễn ra trước hay sau động thái của ông Musk trong tháng Hai: 12 giao dịch mua gần 570.000 cổ phiếu của SolarCity với mức giá trung bình khoảng 17,56 USD, giúp ông nâng số cổ phần nắm giữ lên 21,8 triệu cổ phiếu.

Sự kết hợp 3 trong 1: pin mặt trời của SolarCity, bộ lưu trữ điện và xe ô tô điện của Tesla.

Elon Musk vốn nổi tiếng là người có khả năng chấp nhận rủi ro. Ông đã từng rót 180 triệu USD mình kiếm được từ việc bán PayPal cho Ebay Inc. vào các công ty Tesla và SpaceX. Đến năm 2008, cả hai đều không cho thấy triển vọng gì, khi Tesla cạn sạch tiền mặt còn ba lần phóng tên lửa đầu tiên của SpaceX đều thất bại trong việc đạt đến quỹ đạo.

Nhưng vào tháng Mười Hai năm đó, lần phóng thứ tư của SpaceX được thực hiện hoàn hảo, và NASA thông báo về một hợp đồng với công ty trị giá 1,6 tỷ USD để chở hàng lên Trạm vũ trụ quốc tế ISS. Cùng năm đó, Tesla hoàn thành một vòng gọi vốn quan trọng vào đợt Giáng Sinh, vài giờ trước khi nó rơi vào tình trạng phá sản.

“Dường như không có mức độ rủi ro nào là quá cao đối với Elon Musk.” Mike Ramsey, một nhà phân tích tại Gartner Inc. cho biết. “Điều đó là rất rõ ràng. Sinh mạng của anh ta hoàn toàn tham gia vào trò chơi đó.”

Vào tháng Sáu, Musk từng gọi “đám cưới” giữa Tesla và SolarCity là một điều “không có gì đáng ngại.” Trở lại năm 2013, ông từng đăng một tweet trên Twitter về sự toàn tâm, toàn ý của mình dành cho Tesla: “Tôi đã là người đầu tiên đặt tiền vào đây, và cũng sẽ là người cuối cùng rút ra.”

Tham khảo Bloomberg