Nghiên cứu chỉ ra thực phẩm chức năng vitamin D không giúp đa số mọi người phòng bệnh

Lo sợ ánh sáng mặt trời mùa đông không đủ cho cơ thể tự tổng hợp vitamin D, nhiều người sẽ tìm mua và sử dụng những viên thực phẩm chức năng chứa loại vitamin này. Lợi ích thực tế của vitamin D được khoa học chứng minh: giúp duy trì hệ xương, răng và cơ bắp khỏe mạnh, ngăn ngừa chúng trở nên giòn và có nguy cơ gãy.

Thế nhưng, một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí British Medical Journal chỉ ra: Uống vitamin D dạng thực phẩm chức năng không giúp đa số chúng ta ngăn ngừa bệnh tật. Các nhà khoa học đã đánh giá kết quả từ nhiều thử nghiệm lâm sàng để đưa ra kết luận.

Thực phẩm chức năng vitamin D không giúp đa số mọi người phòng bệnh

“Bằng chứng hiện tại không ủng hộ việc sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D để phòng bệnh”, Giáo sư y khoa Mark Bolland đến từ Đại học Auckland cho biết.

Cụ thể, nhóm nghiên cứu dẫn dắt bởi giáo sư Bolland không tìm ra một bằng chứng nào, chứng tỏ uống vitamin D từ thực phẩm chức năng sẽ giảm nguy cơ té ngã và gãy xương ở đa số người sử dụng. Nó chỉ có tác dụng với nhóm người nguy cơ cao, chẳng hạn như người già trong viện dưỡng lão hay cộng đồng người dân có da tối màu, sống ở những vùng khí hậu lạnh giá.

“Vitamin D sẽ bảo vệ những người có nguy cơ cao”, giáo sư Alison Avenell, thành viên nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Aberdeen nói. Ông cho rằng họ có thể sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D trong mùa thu và mùa đông, nhưng cũng đề nghị cách tốt nhất để có được vitamin D cho cơ thể, là thông qua tắm nắng và tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.

Sản xuất vitamin D tự nhiên hay bổ sung qua thực phẩm chức năng?

Vitamin D được cơ thể sản xuất tự nhiên khi da tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời

Vào mùa xuân hè, ở các vùng cận cực trên Trái Đất như Bắc Mỹ và New Zealand, người dân sinh sống đa phần sẽ tự sản xuất đủ vitamin D tự nhiên, thông qua tiếp xúc của họ với ánh sáng mặt trời và thực phẩm từ chế độ ăn uống. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, thúc đẩy sự phát triển của xương.

Mức đủ vitamin D được tính cho mọi người, cả nam và nữ trong lứa tuổi từ 1 đên 70, đều là 15 microgam mỗi ngày. Nhận đủ vitamin D giúp ngăn ngừa còi xương ở trẻ, loãng xương ở người lớn tuổi. Khi nói đến tác dụng phòng bệnh của vitamin D thì vấn đề xương là một trong những điều mà mọi người quan tâm nhất.

Tuy nhiên, khi đến mùa thu đông, quá trình sản xuất vitamin D của cơ thể sẽ giảm sút. Ăn một số loại thực phẩm chẳng hạn như các loại cá béo, lòng đỏ trứng, thịt đỏ, gan sẽ giúp duy trì tốt hơn lượng vitamin D trong cơ thể.

Ngoài ra, nhiều loại thực phẩm chế biến và đóng hộp cũng được tăng cường vitamin D như sữa, ngũ cốc… Điều này thậm chí tạo ra cả một trào lưu thực phẩm có thành phần bổ sung vitamin D ở Mỹ.

Thế nhưng, ở một số quốc gia chẳng hạn như Anh, không nhiều loại thực phẩm được bổ sung thêm vitamin D. Do đó, thực phẩm chức năng chứa vitamin D lại được khuyến khích.

Suốt một thời gian dài trong quá khứ, khuyến nghị sử dụng thực phẩm chức năng chứa vitamin D chỉ dành cho đối tượng có nguy cơ cao bệnh còi xương và loãng xương. Nhưng năm nay, lần đầu tiên Cơ quan Y tế cộng đồng của chính phủ Anh thông báo mọi người dân nên sử dụng 10 microgam vitamin D mỗi ngày từ thực phẩm chức năng.

“Đó là một sự thay đổi lớn”, giáo sư Avenell nói. “Chúng tôi không nghĩ rằng các bằng chứng khoa học ủng hộ điều này”.

Người già trong viện dưỡng lão, người ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời có thể phải sử dụng viên bổ sung vitamin D

Tiến sĩ Louis Levy, chủ nhiệm khoa học dinh dưỡng tại Cơ quan Y tế cộng đồng Anh thì lập luận rằng, liều khuyến cáo này được đưa ra sau khi tham khảo nhiều bằng chứng, dưới sự hỗ trợ của cả Ủy ban tư vấn khoa học dinh dưỡng Anh.

“Khi ban ngày trở nên tối hơn và ngắn hơn (vào mùa đông), tiếp xúc với ánh sáng mặt trời của mỗi người là rất ít. Bởi vậy, người dân nên cân nhắc đến việc sử dụng 10 microgam vitamin D từ thực phẩm chức năng mỗi ngày. Sẽ rất khó để có đủ vitamin D chỉ dựa vào chế độ ăn uống”, Tiến sĩ Levy nói.

Nhưng bây giờ, nghiên cứu của giáo sư Avenell chỉ ra việc bổ sung vitamin D từ thực phẩm chức năng không hề tạo ra sự khác biệt nào. “Chúng có vẻ cũng không gây hại gì”, giáo sư Avenell nói. “Nhưng với mọi người trong độ tuổi trưởng thành, uống thực phẩm chức năng theo khuyến cáo của Cơ quan Y tế cộng đồng Anh không ngăn ngừa té ngã hoặc gãy xương”.

Nghiên cứu cũng không tìm ra được hiệu quả của thực phẩm chức năng chứa vitamin D cho các bệnh khác. “Chúng tôi không thấy bất kể một bằng chứng thuyết phục nào nói rằng vitamin D bảo vệ bạn chống lại những điều kiện khác như bệnh tim hay cả ung thư”, giáo sư Avenell cho biết.

Cuộc tranh luận vẫn đang tiếp diễn

Những ưu điểm và nhược điểm của thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D từ lâu đã trở thành đề tài gây nhiều tranh cãi trong giới khoa học. Nghiên cứu mới của giáo sư Bolland và giáo sư Avenell một lần nữa đặt câu hỏi về việc liệu có hay không lợi ích của thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D.

Nhưng David Richardson, một giáo sư thỉnh giảng từ Đại học Reading, Anh cho biết: Thực sự tồn tại những khoảng trống trong y tế cộng đồng, mà các quốc gia phải giải quyết nó bằng việc quan tâm nhiều hơn đến vitamin D.

“Thất bại trong việc giải quyết vấn nạn thiếu vitamin D ở trẻ em, thanh niên, phụ nữ mang thai và người già có thể gây tấc động dài hạn tới y tế cộng đồng”, giáo sư Richardson nói. “Hành động lúc này là cần thiết, khi chúng ta ngày càng phải đối mặt với nhiều bằng chứng chỉ ra một tỷ lệ thiếu hụt vitamin D cao”.

Tranh luận trên thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D vẫn đang tiếp tục

Giáo sư Martin Hewison, đến từ Đại học Birmingham đồng ý: “Rõ ràng là người Anh có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin D, đặc biệt là trong mùa đông”. Nhưng ông cũng nhấn mạnh rằng nghiên cứu mới của nhóm giáo sư Avenell cho thấy thực phẩm chức năng chỉ dành cho những nhóm đối tượng có nguy cơ cao thiếu hụt vitamin D.

Họ là người có da sẫm màu, gốc Phi, Nam Á, những người ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, làm việc nhiều trong các tòa nhà và những người luôn che kín người khi ra nắng.

Tóm lại, nếu thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao, bạn mới phải cân nhắc đến việc sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D vào mùa thu đông. Thế còn với đa số người bình thường, nghiên cứu hiện tại chỉ ra uống vitamin D có lẽ chỉ tốn tiền, chứ không có tác dụng.

Tham khảo CNN