Những dấu hiệu cho thấy Motherboard của máy tính bạn sắp hỏng

Motherboard (Mainboard hay Bo mạch chủ) là một bộ phần rất quan trọng, nó có nhiệm vụ liên kết và điều khiển mọi hoạt động của các thành phần phần cứng máy tính. Do là "câu nối" liên kết nên việc Motherboard bị hỏng sẽ gây mất liên kết giữa các thành phần, làm cho máy tính ngừng hoạt động một cách cục bộ.

Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng nhau tham khảo qua các dấu hiệu nhận biết việc Motherboard của máy tính bạn sắp hỏng, qua đó nhanh chóng chuẩn bị giải pháp sửa chữa hoặc thay thế kịp thời. Cụ thể như sau.

Xác định xem Mainboard của máy tính có bị lỗi hoặc cấu hình sai hay không

Trước khi bạn cho rằng Motherboard của mình đã hỏng, việc xác nhận rằng nó không chỉ bị cấu hình sai là điều quan trọng. Nếu bạn nhận thấy Case nhấp nháy đèn đỏ trên Motherboard thì rất có thể sự cố là việc cấu hình Motherboard đang có vấn đề. Nếu bạn chưa chỉnh các cài đặt trên Motherboard, hãy xác minh rằng PSU, CPU, RAM và GPU đều đã được cấu hình đúng và tương thích.

Nếu Motherboard và các thành phần của nó không bị nằm trong trường hợp cấu hình cài đặt sai, thì rất có thể chính Motherboard có vấn đề. Để xác nhận những nghi ngờ của mình, bạn nên xác định xem các dấu hiệu bên dưới có xảy ra trên máy tính của mình hay không.

1. Motherboard phát ra tiếng bíp khi khởi động máy tính

Nếu có vấn đề gì đó xảy ra với Motherboard của bạn, máy tính sẽ cố gắng thông báo vấn đề đó đến bạn thông qua một loạt tiếng bíp — hay còn được gọi là tiếng bíp POST. Tuy nhiên, hiện nay các nhà sản xuất linh kiện máy tính không có thiết lập tiêu chuẩn chung cho mã bíp. Do đó, bạn sẽ cần phải xác định nhà sản xuất BIOS của Motherboard đang dùng có mã bíp được "giải mã" như thế nào.

Nếu bạn có thể "giải mã" được tiếng bíp ở Motherboard và nhận thấy trường hợp này đang xảy ra với máy tính của mình, thì hãy sẵn sàng cho việc thay thế nó. Tuy nhiên, cũng có trường hợp mặc dù phát ra tiếng bíp nhưng không hẳn là Motherboard của máy tính có vấn đề, mà là vấn đề đang xảy ra ở các thành phần phần cứng khác.

2. Tiến trình POST phát sinh lỗi hoặc không hoạt động

POST (Power On Self Test hay Trình tự kiểm tra khi bật nguồn) là một quá trình được BIOS thực hiện trước khi máy tính của bạn khởi động. Nếu main máy tính của bạn bị lỗi hoặc hỏng, PC của bạn sẽ không thể khởi chạy POST — mặc dù cần lưu ý rằng việc cài đặt các thành phần phần cứng không đúng cách hoặc lỗi cũng có thể gây ra hiện tượng này. Nếu POST không chạy thì rất có thể vấn đề nằm ở main hoặc PSU của máy tính.

3. Hiện tượng đèn nhấp nháy ở Motherboard

Nếu bạn chưa biết thì các nhà sản xuất thường trang bị thêm một vài đèn tín hiệu ở Motherboard, tùy vào tính hiệu đèn mà bạn có thể xác định nhanh vấn đề nào xảy ra trên máy tính của mình.

Về cơ bản, hầu hết các dòng main máy tính ngày nay đều được trang bị bốn đèn LED màu đỏ, và chúng điều được dán nhãn nhận biết rất rõ ràng. Cụ thể BOOT biểu thị sự cố HDD/SSD, VGA biểu thị sự cố GPU, DRAM biểu thị sự cố RAM và CPU biểu thị sự cố CPU.

Trường hợp nếu đèn tín hiệu ở thành phần nào phát sáng và bạn đã kiểm tra, cũng như giải quyết xong vấn đề với thành phần đấy nhưng main vẫn báo đèn sự cố không khắc phục thì có thể main máy tính của bạn đang gặp vấn đề.

4. Dấu hiệu hư hỏng vật lý trên Motherboard

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, bất kỳ hư hỏng vật lý nào trên Motherboard của bạn đều là dấu hiệu rõ ràng cho thấy nó có thể đã hỏng. Hãy thử tìm kiếm các vị trí mạch điện bị sứt mẻ, uốn cong hoặc lõm, đứt, nứt, tụ điện vón cục hoặc rò rỉ điện phân. Tuy nhiên, đối với các vấn đề hỏng hóc liên quan đến nước thường rất khó nhận thấy nhưng hãy chú ý đến sự thay đổi màu sắc hoặc vết cháy trên Motherboard có thể chính là nguyên nhân.

Thêm vào đó, bạn hãy đảm bảo rằng mình đã kiểm tra xem khu vực bệ đỡ Motherboard trên Case có giữ Motherboard nằm đúng vị trí hay không. Nếu chúng không được căn chỉnh chính xác với các khe cắm, chúng có thể khiến bo mạch chủ của bạn bị đoản mạch. Hãy thử tháo gỡ và lắp đặt lại Motherboard của bạn.

Trường hợp nếu bạn nhận thấy Motherboard có nhiều bụi bẩn, hãy thử làm sạch nó bằng một bình khí nén và khởi động lại máy tính.

5. Thử thay thế pin CMOS mới

Trước khi cho rằng Motherboard của bạn đã hỏng, bạn hãy thử thay pin CMOS cho nó.

Một số "lỗi" ở Motherboard thường bắt nguồn từ việc pin CMOS "chết". Chính vì thế, hãy tìm kiếm thông tin về Motherboard bạn đang sử dụng trên internet và xác định xem loại pin CMOS nào thích hợp để mua cho đúng. Sau đó tiến hành thay thế pin CMOS cũ bằng pin mới và thử khởi động lại máy tính của bạn.

6. Thay thế RAM và tháo Card màn hình vẫn không giúp ích gì

Việc máy tính không khởi động được thường được xác định là do sự cố RAM hoặc GPU không phải là điều hiếm gặp. Bạn có thể xác định xem máy tính của mình có nằm trong trường hợp này hay không bằng cách thử tháo GPU và một thanh RAM (nếu sử dụng 2 thanh RAM). Nếu máy tính không khởi động được, hãy thử thay RAM bằng thanh khác.

Trường hợp nếu máy tính vẫn không khởi động được mặc dù đã tháo RAM và GPU cho thấy rằng cả hai thành phần này đều không phải là nguồn gốc của sự cố mà bạn đang gặp phải.

7. Các thành phần phần cứng vẫn hoạt động bình thường khi bạn lắp chúng sang một Motherboard khác

Nếu việc bạn sử dụng một Motherboard khác khiến hệ thống máy tính của bạn hoạt động trở lại thì rất có thể Motherboard trước đó của bạn đã bị hỏng.

Việc sử dụng một Motherboard khác để kiểm tra tổng quát này rất hữu ích vì nó cho phép bạn xác định nhanh rằng Motherboard cũ đã bị hỏng hoặc một thành phần phần phần cứng không phải Motherboard, chẳng hạn như PSU hoặc CPU, đang gặp vấn đề.

Thay thế Motherboard

Nhìn chung, nếu Motherboard của bạn bị lỗi, nó cực kỳ khó chẩn đoán. Mặc dù bạn vẫn có thể xử lý được các vấn đề xảy ra với Motherboard máy tính nhưng việc làm này sẽ yêu cầu bạn có tay nghề và kiến thức sửa chữa chuyên sâu.

Chính vì thế, nếu bạn là một người dùng bình thường, và xác định rằng Motherboard của mình có vấn đề, bạn hãy kiểm tra xem liệu nó có còn được bảo hành hay không, tin vui là ngay nay nhiều nhà sản xuất Motherboard đưa ra các chính sách bảo hành khá "hào phóng" và lâu dài nên chắc chắn là bạn sẽ được đổi ngay một Motherboard mới.

Lời khuyên cho bạn ở đây chính là nên thay thế mới chứ không nên chú tâm và việc sửa chữa khi Motherboard bị hỏng.