Nói thật là, điện thoại năm nào cũng quảng cáo đột phá nhưng nâng cấp thật lại bé như mắt muỗi

Đã đến lúc thừa nhận một sự thật phũ phàng của làng công nghệ: Chu kỳ nâng cấp smartphone đang chậm lại đến mức mỗi năm nhìn máy mới mà tưởng đang chơi trò tìm điểm khác biệt. Màn hình đã đẹp sẵn, chip mạnh đến mức dư thừa, camera tốt đến mức chụp mèo cũng lung linh. Khi mọi thứ đã gần chạm trần, các hãng buộc phải xoay sở bằng những cải tiến siêu nhỏ, nhưng rồi vẫn cố gọi đó là đột phá.

Chip mạnh hơn nhưng nhu cầu người dùng đứng yên

Hãng nào cũng giới thiệu chip mới mạnh hơn 20 hoặc 30%. Nhưng mạnh để làm gì khi 90% người dùng vẫn chỉ lướt mạng, nhắn tin, xem TikTok và thi thoảng chụp vài tấm đồ ăn, chân dung sống ảo. Sự thật là, từ 3 đến 4 năm trở lại đây, ngay cả flagship đời cũ cũng chạy mượt gần như đời mới. Nâng cấp chip giờ giống như nâng cấp động cơ cho chiếc xe, nhưng lại chỉ để chạy trong phố. Có thì tốt, nhưng thiếu cũng không ai nhận ra.

Camera mỗi năm hơn một tí nhưng được quảng cáo như cách mạng

Camera thì năm nào cũng gắn mác đột phá. Thực tế nâng cấp chủ yếu là tăng chút kích thước cảm biến, thu thêm vài % ánh sáng, nâng thuật toán HDR và chỉnh lại màu sắc (dù chưa chắc đã đẹp hay chuẩn hơn). Reviewer phải zoom 500 phần trăm mới thấy khác biệt, còn người bình thường thì ảnh trông như nhau. Nếu mà một chút ánh sáng, 1 chút chi tiết thôi đã được gọi là cách mạng nhiếp ảnh thì có lẽ thế giới nhiếp ảnh đã quá dễ thở rồi.

Màn hình sắp đạt ngưỡng hoàn hảo nên hãng chỉ còn biết... đo nit

Màn hình điện thoại đã đạt đến mức đẹp sẵn từ lâu. OLED 120Hz, viền mỏng, độ sáng cao, màu sắc chuẩn. Nâng từ 2000 nit lên 3000 - 4000 nit nghe thì đáng kể nhưng thực tế ngoài nắng chênh lệch không thay đổi quá nhiều trải nghiệm. Trong nhà thì càng không thể phân biệt. Vậy mà năm nào hãng cũng nhấn mạnh đây là điểm nâng cấp lớn. Người dùng thì chỉ cần một câu đơn giản hơn nhiều: Nhìn rõ là được.

Chưa kể, mức độ sáng đỉnh này chỉ có thể đạt được khi hiển thị 1 vùng nhỏ màu trắng, chứ không phải độ sáng toàn bộ màn hình. Vì vậy, trải nghiệm thực tế lại càng khác xa những con số trên giấy tờ. Có khi, 1 điện thoại quảng cáo màn hình độ sáng đỉnh 4500 nits nhưng khi đem so với 1 máy khác 3000 nits thôi, trải nghiệm thực tế vẫn hoàn toàn giống nhau.

Pin và sạc được giới thiệu như siêu năng lực nhưng thay đổi rất nhỏ

Pin tăng vài trăm mAh không phải là bước nhảy. Sạc nhanh hơn 10 - 20W cũng không đủ để thay đổi hành vi. Thậm chí phần lớn hãng vẫn luôn siết lại tốc độ sạc để giữ nhiệt, và chỉ đạt mức công bố trong vài phút đầu tiên ở những % pin thấp nhất. Còn câu chuyện pin bền bỉ hơn thì chai vẫn hoàn chai sau vài trăm chu kỳ, trong khi quảng cáo thì nghe như đang nói về công nghệ pin khủng bố nào đó từ NASA.

Đỉnh cao marketing là đổi tên tính năng cũ và gọi đó là AI

Năm nào cũng có AI mới. Nhưng phần lớn là cải tiến của thuật toán cũ với giao diện mới. Nhận dạng hình ảnh nhanh hơn, xóa vật thể mượt hơn, gợi ý văn bản thông minh hơn. Những thứ này tiện thì có tiện, nhưng gọi là đột phá thì hơi bất công với ngôn ngữ quá.

Thậm chí, có hãng từng hứa hẹn mang AI lên điện thoại, quảng cáo như 1 thứ gì đó vô cùng thần thánh, nhưng đến nay đã 2 năm trời mà vẫn "bặt vô âm tín". Nhiều người dùng coi đó là pha lừa đảo thực sự, muốn đem hãng ra hầu tòa vì quảng cáo sai sự thật.

Người dùng ngày càng "tỉnh" vì trải nghiệm gần như không đổi

Tất cả những nâng cấp này không sai, nhưng chúng không tạo ra sự khác biệt lớn trong hành vi người dùng. Mở app vẫn nhanh như năm ngoái. Chụp ảnh vẫn đẹp như máy đời trước. Màn hình vẫn sáng đẹp như cũ. Nếu cảm giác sử dụng gần như không thay đổi thì người ta sẽ thấy không có lý do gì để nâng cấp mỗi năm, thậm chí mỗi 2 năm cũng chưa thỏa đáng.

Đột phá thật sự đang hiếm đi và các hãng phải đối mặt với điều đó

Điện thoại chỉ còn ít thứ để đột phá thật. Cảm biến lớn hơn. Zoom quang dài hơn. Pin vật liệu mới. AI chạy on device thật sự. Vệ tinh hai chiều... Tất cả đều khó và mất nhiều năm để hoàn thiện. Điều này khiến các hãng càng phải tô vẽ những nâng cấp nhỏ thành thứ gì đó hoành tráng hơn thực tế.

Đó là lý do mỗi năm bạn xem sự kiện ra mắt đều nghe những câu giống nhau. Đẹp hơn, mạnh hơn, sáng hơn, thông minh hơn. Nhưng khi cầm máy lên sử dụng chỉ 5 phút thôi, cảm giác lại vẫn y như cũ. Điện thoại bây giờ không còn đổi chất, mà đổi kiểu. Nếu không cẩn thận, người dùng sẽ mất dần hứng thú với những lời hứa đột phá và bắt đầu nhìn thấy sự thật. Nâng cấp thì có nâng cấp, nhưng bé như mắt muỗi thì các hãng cũng nên "tem tém" lại.