Ông Trương Gia Bình khoe FPT Shop biết khách muốn mua gì ngay từ khi bước chân vào cửa hàng, vậy họ dùng công nghệ gì thế?

Tại đại hội cổ đông vừa mới diễn ra của Tập đoàn FPT, Chủ tịch Trương Gia Bình đã chia sẻ nhiều tham vọng lớn của công ty trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang nổi lên như vũ bão những năm gần đây.

Một trong những điểm nổi bật trong chia sẻ của ông Bình về việc ứng dụng công nghệ số vào tất cả mọi công việc điều hành, quản lý,… của tập đoàn là lời khẳng định “tại những tại những cửa hàng bán lẻ FPT Shop, khách hàng chỉ cần bước chân vào là cửa hàng đã biết khách cần gì, sở thích, nhu cầu các mặt hàng.”

Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch tập đoàn FPT

Câu hỏi đặt ra ở đây là, nếu không phải từ việc hỏi trực tiếp khách vào mua thì FPT Shop đang sử dụng công nghệ gì để biết được nhu cầu của ngay từ khi bước chân vào cửa hàng?

Hãy cùng chúng tôi điểm qua một số công nghệ hiện nay mà FPT Shop có thể sử dụng để theo dõi hành vi, nhu cầu khách hàng để xem chúng có thực sự khả thi như lời Chủ tịch Trương Gia Bình khẳng định hay không.

1. Beacon

Beacon là công nghệ tích hợp trong những chiếc cảm biến gắn tại các cửa hàng bán lẻ, cho phép cửa hàng kết nối với điện thoại của người dùng qua Bluetooth để hiểu thêm về hành vi mua sắm và gửi cho họ thông tin về các chương trình giảm giá qua thông báo đẩy trên smartphone.

Tuy nhiên, beacon lại có những nhược điểm khổng lồ khiến nó cho đến nay vẫn chưa thực sự cất cánh. Đầu tiên là việc beacon chỉ có thể theo dõi người tiêu dùng bước vào cửa hàng khi họ bật sẵn Bluetooth – tính năng cực kỳ hao pin trên điện thoại. Với tỷ lệ người dùng Bluetooth trung bình chỉ dưới 40% như hiện nay, beacon khó có thể thu thập được lượng dữ liệu vừa đủ để làm căn cứ chính xác cho các nhà bán lẻ.

Thứ hai, mặc dù pin của cảm biến beacon thường rất “trâu” do sử dụng Bluetooth Low Energy nhưng thực tế là chúng không thể chạy mãi mà không cạn. Và khi đó, cửa hàng sẽ phải liên tục thay pin – công việc ngốn không ít thời gian và chi phí trong khi hiệu quả thu được không thực sự cao vì lý do đã nói ở trên. So sánh với việc hỏi trực tiếp người mua xem họ muốn gì khi bước vào cửa hàng mà chẳng mất xu nào thì có lẽ phương án tối ưu cho FPT Shop vẫn là tận dụng sức người (nhân viên sales).

2. Các công cụ phân tích người dùng online

Một phương án khác FPT Shop (và chắc chắn là nhiều nhà bán lẻ khác) cũng đang sử dụng là các công cụ phân tích website, chẳng hạn như Google Analytics, để biết hành vi, nhu cầu, xu hướng của người tiêu dùng khi họ ghé thăm site trước khi quyết định tới cửa hàng.

Tuy nhiên, có lẽ nhiều người cũng nhận ra, các công cụ như vậy chỉ có thể phân tích và đưa ra được xu hướng chung của người dùng chứ cũng không theo dõi được người dùng cụ thể nào khi họ bước chân vào cửa hàng, nếu không gán cho mỗi người một User ID riêng để nhận diện.

Nhìn chung, những công cụ như vậy đều cần một kênh trung gian để thu thập dữ liệu người tiêu dùng, chẳng hạn như website, mạng xã hội, mạng quảng cáo,… chứ không thể áp dụng được với cửa hàng offline.

3. Cảm biến 3D Stereo Video

Nguyên lý hoạt động của cảm biến này là thu lại những ảnh phân giải cao và tạo lập hình ảnh 3D về đối tượng cần phân tích.

Những yếu tố như chiều cao, độ lớn, tốc độ và hướng đi có ảnh hưởng lớn đến tính chính xác của công nghệ 3D Stereo Video. Công nghệ này giúp các nhà bán lẻ xác định được người bước vào cửa hàng là ai (nam, nữ, người lớn, trẻ em,…), vị trí của họ trong cửa hàng qua hàng loạt video khác cũng như những hành vi đặc thù của họ khi đi lượn xem sản phẩm.

Thách thức lớn nhất của 3D Stereo Video là chi phí, bởi các cửa hàng không thể sử dụng camera an ninh thông thường để phân tích. Tuy nhiên, nhờ tính chính xác cao, nó vẫn đang khá được ưu ái so với các công nghệ theo dõi khác hiện nay.

4. Wifi Location Analytics

Wifi là công nghệ theo dõi con người đang ngày càng trở nên thịnh hành và đặc biệt phù hợp với các địa điểm lớn như sân bay hay sân vận động.

Khi hoạt động, các cảm biến Wifi bắt sóng radio từ điện thoại/tablet của người mua trong khoảng 10m2. Chính vì sóng phát ra từ mỗi chiếc điện thoại là khác nhau nên hệ thống này có thể theo dõi từng người mua từ lúc bước vào cho đến khi rời khỏi cửa hàng, giúp nhà bán lẻ biết được các khu vực được ghé qua nhiều nhất cũng như ít nhất ngay trên sơ đồ cửa hàng mà không cần đến nhân viên sales.

Chi phí cài đặt và bảo trì của công nghệ này cũng không cao, nhất là khi so với những gì có thể thu về nên Wifi Location Analytics cũng đang là một trong những công cụ hấp dẫn nhất hiện nay.

Tuy vậy, phân tích khách hàng qua Wifi không phải là không có nhược điểm. Phân tích Wifi phụ thuộc vào tính chính xác của công nghệ định vị cũng như việc khách hàng có bật Wifi hay không nên sẽ giới hạn lượng dữ liệu thu thập được, dù Wifi chắc chắn vẫn được ưa chuộng hơn Bluetooth.

Ngoài những công nghệ kể trên, một số công nghệ theo dõi và phân tích khách hàng tại shop có thể kể đến hiện nay là ảnh nhiệt (thermal imaging), Monocular Video Analytics, Infrared Beam,… nhưng hầu hết đều chỉ thiết thực với việc đếm số lượt khách ra vào cửa hàng chứ không mang về được các dữ liệu cốt lõi liên quan đến sở thích, nhu cầu của họ.

Nhìn chung, các công nghệ trên đều có thể hoạt động được đến một mức độ tương đối chứ chưa thể mang về dữ liệu về nhu cầu khách hàng chính xác được như các công cụ phân tích website.

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật xem FPT Shop thực tế có đang sử dụng công nghệ nào trong số này hay không.