Steam Box: vũ khí mới của Valve

Sau nhiều ngày chờ đợi, rốt cuộc thì người dùng cũng đã được tiếp cận sản phẩm được cho là phiên bản thử nghiệm đầu tiên của Steam Box – sát thủ console được đồn thổi bấy lâu của Valve – dưới cái tên Xi3 Piston. Dù rằng những thông tin được công bố vẫn rất hạn chế, mối liên hệ của Valve với hãng sản xuất phần cứng và một vài chi tiết ít ỏi góp nhặt được từ CES vừa qua cũng đủ khiến phần lớn khách tham quan tin rằng đây sẽ là đòn bẩy để Valve chính thức bước vào cuộc cách mạng sẽ mãi mãi thay đổi ngành công nghiệp game máy tính và console.

Trong chúng ta chắc hiếm có chưa từng nghe đến Valve – một trong những tượng đài của ngành công nghiệp gaming với những Steam, Half-Life, Left4Dead và Dota 2 đình đám. Lời đồn về việc Valve muốn tham gia phát triển một nền tảng phần cứng riêng cho nhu cầu gaming vốn đã xuất hiện từ những quý đầu tiên của năm 2012, nhưng phải mãi đến những tháng cuối năm người ta mới thấy Valve xác nhận về khả năng ra mắt của “Steam Box” trong năm 2013. Một trong những nguyên nhân được nhắc tới là việc giao diện “The Big Picture” mới của Steam - vốn được Valve thiết kế để thử nghiệm cho việc hiển thị Steam trên các HDTV – nhận được rất nhiều phản hồi tích cực từ người dùng. Valve vì thế đã quyết định đẩy nhanh các bước tiếp theo trong chiến dịch mở rộng tầm ảnh hưởng của mình: chuẩn bị đưa Steam Linux lên phiên bản chính thức và quan trọng nhất là đưa ra thị trường gói PC “Steam Box” thuận tiện chuyên dùng cho nhu cầu giải trí trong phòng khách. Steam Box, được tối ưu để chạy steam và các game trên đó lên màn hình TV nhắm tới việc giúp người dùng bớt đi những công đoạn quản lí dữ liệu, cấu hình rườm rà như khi chơi game trên các PC đa dụng truyền thống. Việc phần lớn các tác vụ mà người dùng phải thực hiện khi cài đặt, cấu hình, quản lý dữ liệu game giờ đây được steam quản lý sẽ khiến Steam Box là giải pháp lý tưởng cho những ai muốn có trải nghiệm sử dụng đơn giản mà hiệu quả như trên các máy game console : bật máy, load game đã save và tận hưởng. Cũng vì thế, Gabe Newell – “Sếp tổng” của Valve đã mạnh miệng tuyên bố Valve đây sẽ là vũ khí chủ lực để Valve chính thức bước vào cạnh tranh với các hãng sản xuất máy game console như Microsoft (Xbox) hay Sony (PS, PSP).

 

Ngay từ trước khi nhìn thấy Xi3 Piston – được nhiều người tin là tiền thân của Steam Box tại CES, một số tờ báo về công nghệ và đầu tư như Techradar hay Forbes đã bắt đầu phân tích về việc sản phẩm của Valve sẽ thay đổi bộ mặt ngành công nghiệp game, hay trở thành “sát thủ console” như thế nào. Khác biệt quan trọng giữa hai hệ thống gaming PC và Console nằm ở chỗ: PC truyền thống dù dùng hệ điều hành Windows hay Linux cũng đều là những cỗ máy đa dụng, nhắm tới việc phục vụ nhiều nhu cầu vì thế sẽ có lúc chạy được game có lúc không; còn các máy Console ra đời chỉ để phục vụ nhu cầu gaming. Lấy ví dụ, một game được viết cho Xbox thì sẽ chắc chắn chạy được trên máy Xbox nhà bạn, bất kể máy mới hay cũ, mua lúc nào, ở đâu. Nhưng cùng một game đó sản xuất cho hệ máy PC, người dùng sẽ phải bận tâm đến đủ thứ vấn đề từ cấu hình phần cứng CPU, VGA, RAM đến hệ điều hành và những nền tảng phần mềm DirectX, .Net, C .v.v.. để xem máy mình có chơi được game đó không, mà kể cả có chơi được thì có mượt, ổn định hay không. Điểm tiện lợi hơn của việc gaming trên PC truyền thống là khả năng nâng cấp phần cứng để dần bắt kịp các tựa game mới, còn trên console ta không thể đưa game của máy thế hệ mới như PS3 vào máy thế hệ cũ như PS1 để chơi được, mọi thứ đã bị bắt chết.

 

Và đây là lúc Steam Box sẽ tỏa sáng. Với tuyên bố phát triển một gói PC hoạt động như console, và với những tuyên bố về định hướng cạnh tranh trực tiếp với Microsoft và Sony, nhiều người tin rằng Valve sẽ tìm được cách để mọi tựa game trong tương lai đều sẽ được phát triển để có thể chạy trên Steam Box, và chúng ta sẽ chỉ việc bật máy lên, chọn game từ giao diện Big Picture của Steam, trả tiền, chờ cài đặt rồi tận hưởng các tựa game của mọi thế hệ. Đồng thời nhiều khả năng Steam Box lại vẫn giữ được khả năng tùy biến và nâng cấp từ các thành phần cứng như VGA, RAM, SSD đến các thành phần phần mềm như hệ điều hành cho người dùng.Newell đã xác nhận việc người dùng có thể thoải mái thay đổi hệ điều hành hay cài đặt bất cứ thứ gì mình thích lên Steam Box.

Đó vẫn chưa phải tất cả, Newell còn từng tuyên bố “Sẽ có những lúc chúng ta có thể chạy  8 game cùng lúc, hiển thị ra 8 màn hình chỉ với một gói PC”, thể hiện tham vọng phát triển Steam Box thành một dạng máy trạm, một media center phụ trách nhu cầu giải trí của cả căn nhà. Tuy có vẻ điều này còn xa vời, nhưng thực tế thì các VGA top-end trên PC đã cho các máy console "hít khói" từ lâu rồi, vấn đề còn lại củaValve chỉ là chờ xem các động thái hỗ trợ - đặc biệt là về mặt giá thành từ phía AMD hay Nvidia như thế nào mà thôi. Tiềm năng về việc mở rộng và nâng cấp phần cứng của Steam Box cũng khiến nhiều người tin rằng tham vọng này của Valve không phải là hão huyền. Rất lâu trước khi thử nghiệm Big Picture, Valve cũng đã từng nói về việc mình đang phát triển một game controller hết sức đặc biệt với các thành phần có thể dễ dàng được thay đổi tùy theo game, hướng tới việc điều khiển sử dụng cảm ứng. So với viễn cảnh về một hệ sinh thái gaming đồ sộ gồm cả phần cứng lẫn phần mềm do hãng tự quản lý, có vẻ cuộc thử nghiệm “bức tranh lớn” Big Picture vừa qua chỉ là một miếng ghép nhỏ mà thôi. Và nhiều người tin rằng việc ra mắt Xi3 Piston là bước đầu tiên để đưa các mảnh ghép này lại với nhau.

Vấn đề duy nhất còn gây lo ngại là việc ác cảm của Valve với Windows 8 khiến hãng này quyết định chọn nền tảng phát hành của Steam Box là Linux. Tuy như đã nói, chúng ta có thể thoải mái thay đổi các thành phần phần mềm của máy, nhưng những người dùng thích thú với việc sử dụng Steam Box như một máy console – tức là chỉ bật game lên và chơi sẽ còn cảm thấy e dè với việc này do số lượng game cho Linux còn khá hạn chế. Để trả lời điều này, nhiều ý kiến từ trang tin Techradar và Lifehacker cho rằng rất nhiều tựa game hiện đại đã và đang được phát triển dưới dạng cross-platform (đa nền tảng), và xu hướng này sẽ chỉ có thể tăng, chứ không giảm. Đến đây, có thể nói khả năng gây xáo trộn thị trường của Steam Box khi chính thức ra mắt đã được khẳng định chắc chắn.

Quay trở về với các chi tiết cụ thể liên quan đến Xi3 Piston. Hiện tại thì người ta mới chỉ biết rằng Valve đã đầu tư kha khá tiền vào hãng sản xuất Xi3, cũng như tuyên bố hỗ trợ việc tối ưu trải nghiệm gaming trên Piston. Tuy nhiên cả Valve lẫn Xi3 đều chưa chính thức khẳng định gì về mối liên hệ giữa SteamBox và Xi3 Piston, không ai dám chắc chắn đây là một phiên bản hoàn thiện được đưa ra để thăm dò thị trường, hay một bản nguyên mẫu thế hệ đầu. Tất cả những gì người dùng có thể làm tại CES vừa qua là cố gắng thu nhặt càng nhiều thông tin về Piston càng tốt, và kết quả cũng không hẳn thực sự khả quan. Để đạt được kích thước nhỏ gọn trong long bàn tay (mỗi cạnh của khối lập phương có chiều dài khoảng 10 cm),có vẻ Piston được thiết kế dựa trên mô hình modular X7A thiết kế giúp việc nâng cấp, thay đổi và di chuyển máy tính dễ dàng hơn rất nhiều so với thiết kế truyền thống hiện nay, chưa kể đến khả năng chống chọi va đập hiệu quả.

Xi3 cũng không cởi mở lắm về cấu hình chi tiết của Piston. Hiện tại người ta mới chỉ biết rằng bên trong là bộ xử lí 4 nhân thế hệ mới nhất của AMD (A8 hoặc A10), 8GB RAM và SSD 32GB. Thậm chí cả tên hãng sản xuất GPU cũng không được nhắc tới, vì vậy khả năng xử lí đồ họa của cỗ máy vẫn là một bí ẩn. Một phiên bản khác sử dụng khung X5A thậm chí còn không có thông tin cụ thể về CPU. Tạm thời khách tham quan chỉ biết rằng trên lý thuyết, hệ thống có 3 nhóm bảng mạch: nhóm vi xử lí (CPU & RAM), nhóm quản lý I/O (USB, SSD, eSATA) và nhóm quản lí I/O mở rộng (DVI, LAN), quá trình nâng cấp sẽ dựa trên việc thay đổi 3 nhóm này.

Về mặt giá cả, mô hình máy modular X7A vốn là một dự án thất bại của Xi3, ban đầu có giá khoảng 1000$ cho phiên bản khung X7A và khoảng 500$ cho phiên bản X5A. Giờ đây khi Valve nhận thấy tiềm năng của sản phẩm này và quyết định rót tiền đầu tư vào Xi3 để tạo nên Steam Box, chúng ta hoàn toàn có thể trông đợi vào việc hãng này sẽ tìm được cách cân bằng giữa hiệu năng và giá thành để tiến gần hơn với người dùng; cũng như cân bằng sức mạnh của các thành phần phần cứng để bảo đảm gói PC này có thể hoạt động với hầu hết các game hiện đại – như cách mà các máy console chạy game của mình. Những người dùng đã trải nghiệm sản phẩm của Valve chắc không mấy ai có thể phủ nhận khả năng đánh giá chuẩn xác nhu cầu từ khách hàng của hãng này. Xét cho cùng – bất chấp những thông tin mập mờ về Xi3 Piston - lí do mà các trang tin công nghệ bị khuấy động suốt nhiều tháng vừa qua nói chung và trong quãng thời gian CES 2013 diễn ra nói riêng chỉ gói gọn trong việc huyền thoại Valve đã chính thức tuyên bố tham gia cạnh tranh với các hệ máy console truyền thống, với mục tiêu thay đổi hoàn toàn bộ mặt của ngành công nghiệp gaming.