Phân mảnh ổ cứng và cách phòng chống

PV, Mạnh Cường

Có lẽ, cụm từ phân mảng ổ cứng khá quen thuộc đối với người dùng máy tính. Nhưng để hiểu rõ nguyên nhân cũng như những kinh nghiệm thực tiễn về vấn đề này đối nhiều người dùng còn khá mù mờ.

Đầu tiên hết, bạn cần hiểu rõ một số khái niệm liên quan đến ổ cứng và cách thức dữ liệu cũng như cấu tạo của nó. Ổ cứng, được cấu thành từ những phiến đĩa xếp chồng lên nhau theo trục đứng. Mỗi phiến đĩa chia thành nhiều vòng tròn đồng tâm gọi là track. Trên các phiến đĩa, tập hợp các track ở cùng vị trí được gọi là cylinder. Bạn nên biết rằng mỗi track là một vòng tròn dữ liệu có tâm là tâm của trục quay đĩa từ. Một track chia thành rất nhiều cung, người ta gọi các cung này là sector (cung từ). Sector là vùng vật lý chứa dữ liệu nhỏ nhất trong ổ cứng kể cả khi đọc và ghi.

Mỗi track đều chia thành một lượng sector nhất định. Tuy nhiên, vì các track bên ngoài bao giờ cũng lớn hơn các track phía trong (gần trục) cho nên càng vào sâu các track phía trong thì dung lượng mà 1 sector có thể chứa được càng thấp.

Các cylinder bên ngoài có thể lưu trữ nhiều dữ liệu hơn vì chúng có chu vi lớn hơn. Các sector trên cùng 1 track kết hợp với nhau thành cluster và dữ liệu được lưu trên các cluster này. Thế nguyên nhân của phân mảnh ổ cứng là từ đâu? Khi người dùng liên thực hiện quá nhiều lần việc ghi, xóa dữ liệu trên ổ cứng hoặc thay đổi kích thước, dữ liệu được lưu vào các cluster trống (hoặc đánh dấu trống) đầu tiên.

Với nhiều người dùng thích thử nghiệm, cài đặt, gỡ bỏ phần mềm liên tục, nguy cơ ổ cứng bị phân mảnh khá cao do dữ liệu nằm rải khắp nơi trên đĩa cứng. Đầu đọc phải di chuyển khó khăn hơn để truy xuất đầy đủ dữ liệu của tập tin đó nên thời gian truy xuất chậm hơn, từ đó, làm chậm tốc độ hệ thống hay thậm chí có thể gây treo máy (tạm thời) trên những hệ thống cũ kỹ, có tốc độ xử lý chậm.

Ngoài ra, việc lựa chọn kích thước cluster không phù hợp khi định dạng (format) phân vùng đĩa cứng cũng ảnh hưởng đến sự phân mảnh. Chẳng hạn, với kích thước cluster 8KB thì một tập tin 4KB cũng chiếm hết cluster đó, phần còn lại bị lãng phí.

Bên cạnh đó, những chiếc máy tính hoặc laptop thời nay có tố độ xử lý rất nhanh, khiến người dùng khó nhận ra được việc ổ cứng của họ bị phân mảnh. Chính vì điều đó mà bạn nên biết rằng dù máy tính của mình có tốc độ xử lý cao đến đâu đi nữa thì việc để ổ cứng bị phân mảnh một cách trầm trọng cũng sẽ khiến cho tốc độ của máy tính giảm đi, ảnh hưởng không tốt trong quá trình sử dụng.

Như vậy bạn đã nắm được phần nào những tác hại xuất phát từ việc ổ cứng bị phân mảnh và một khi đã biết được điều đó, chúng ta phải nhanh chóng thực hiện ngay các biện pháp cần thiết để khắc phục cũng như ngăn cản việc phân mảnh trước khi nó xuất hiện.

Trước hết, bạn nên kiểm tra lại toàn bộ ổ đĩa cứng của mình bằng chức năng có sẵn của Windows là Errors Checking. Thao tác thực hiện hết sức đơn giản, vào My Computer, sau đó click phải chuột vào Properties của phân vùng ổ cứng muốn kiểm tra, bạn chọn thẻ Tools, rồi chọn tiếp chức năng Erros Checking, hãy click OK khi hoại thoại Check Disk xuất hiện.

Sau khi hoàn tất thao tác kiểm tra ổ đĩa, bạn đã có thể chuyển sang thao tác sắp xếp lại ổ cứng của mình. Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn chức năng được cung cấp từ chính Windows là Disk Defragmenter. Thao tác truy cập chức này cũng tương tự như Errors Checking. Đồng thời, bạn hoàn toàn có thể sắp xếp lịch làm việc của Disk Defragmenter, hãy lên lịch một cách phù hợp nhất đối với thời gian biểu của mình.

Một điều lưu ý nhỏ là khi thực thi tác vụ chống phân mảnh, bạn nên tắc hết các ứng dụng đang chạy. Điều này khiến nhiều người dùng cảm thấy khó chịu, nhưng bạn nên biết rằng bạn hoàn toàn có thể tăng hiệu suất làm việc với chiếc máy tính của mình khi chịu bỏ ra một khoảng thời gian để thực hiện việc sắp xếp lại dữ liệu trên ổ cứng.

Cùng với đó, bạn cũng có thể sử dụng cá sản phẩm của hãng thứ ba như Perfect disk, UltimateDefrag, Advanced Defrag... Những chương trình này thường có tốc độ chống phân mảnh nhanh hơn Disk Defragment, nhưng nếu muốn có một lựa chọn miễn phí, không phức tạp trong việc cài đặt thì chức năng sẵn có của Windows là một lựa chọn sáng giá.

Một lời khuyên nhỏ từng kinh nghiệm thực tế đó chính là việc sử dụng phần mềm Diskeeper. Có thể nói đây là một trong những sản phẩn xuất sắc với tính năng chạy ẩn trong thời gian thực trên hệ thống. Nó sẽ khắc phục hoàn toàn tình trạng phân mảnh ổ cứng trên máy tính. Đương nhiên, đây là một phần mềm tính phí, nhưng nếu thường xuyên làm việc trên máy tính thì việc đầu tư vào Diskeeper là một việc làm xứng đáng.

Sử dụng các phần mềm chống phân mảnh ổ cứng là một giải pháp hiệu quả, bạn còn phải cân nhắc trong quá trình sử dụng máy tính của mình. Tránh tuyệt đối việc ghi/xóa dữ liệu thường xuyên nếu không thực sự cần thiết.

Điều này nghe qua có vẻ khá khó đối với những người dùng thích chạy thử những phần mềm khác nhau cũng như chơi các trò chơi mới. Lời khuyên dành cho bạn là hãy tìm hiểu kỹ công năng chi tiết của bất kỳ một phần mềm nào, trên website chính hãng hoặc các forum. Điều này sẽ giúp bạn suy xét xem có nên cài đặt phần mềm đó hay không.

Cùng với đó là sắp xếp dữ liệu một cách rõ ràng và có trật tự. Người viết đã đôi lần chứng kiến những chiếc máy tính hay laptop có một lượng lớn dữ liệu được lưu trữ hết sức lung tung. Bạn nên hiểu rằng với một hệ thống máy tính có dữ liệu được sắp xếp chỉnh chu, sẽ vừa cải thiện tốc độ truy xuất của ổ cứng cũng như hiệu năng khi ta làm việc. Cuối cùng, lời khuyên chân thành nhất dành cho bạn đó là dù bận công việc gì đi chăng nữa, thì hãy luôn thực hiện việc chống phân mảnh ổ cứng một cách đều đặn. Bạn sẽ thấy được hiệu quả tức thời từ thao tác đơn giản này.

Tổng hợp

Theo Mạnh CườngCopy link

Link bài gốcLấy link

Tags: