Quay về năm 2007, bạn còn nhớ PC khủng 10 năm về trước trông như thế nào không?

Cách đây ít lâu, chúng tôi đã từng gửi tới các bạn độc giả một bài viết có chút thông tin khái quát lại thị trường game năm 2007, nghĩa là 1 thập kỷ trước. Nếu các bạn đã lỡ quên, hoặc là những game thủ trẻ tuổi chưa trải qua những ngày hoàng kim của năm 2007, chúng ta có thể điểm qua những tựa game bom tấn đã tròn 10 tuổi nhưng vẫn có chỗ đứng vững chắc trong lòng người hâm mộ game toàn thế giới: Bioshock, Call of Duty 4: Modern Warfare, Halo 3, God of War II, Mass Effect, Crysis, Forza Motorsport 2, Metroid Prime 3: Corruption, Super Mario Galaxy...

Crysis 2007

Phải khẳng định rằng, xét riêng trên phương diện game, thì 10 năm về trước là khoảng thời gian vàng của những game thủ 9x. Còn ở thị trường Việt Nam, ngày ấy game mới bắt đầu có những bước chập chững trong cuộc tiến công vào thị trường đầy tiềm năng khi ấy, và là một trong những thị trường lớn nhất khu vực hiện tại. Quán net, những phòng máy chơi game được nâng cấp từ việc chỉ kết nối với nhau qua mạng LAN, thì nay đã được kết nối cả internet để phục vụ nhu cầu chơi game online.

Quay trở lại với phần cứng máy tính. Khi ấy, máy tính chưa đẹp như bây giờ, và nó đơn thuần chỉ là một công cụ để game thủ có thể thả sức mình chìm đắm vào thế giới ảo tuyệt đẹp mà các nhà phát triển đã tạo ra. Không có tản nhiệt nước, không có đèn LED RGB, cũng chưa thể có những món gaming gear được các hãng sản xuất riêng cho nhu cầu game, với thiết kế cuốn hút mọi ánh nhìn như ngày hôm nay. Khi ấy, chỉ cần một cỗ máy tính đủ sức vào được game, chưa cần max cấu hình đã khiến biết bao người thổn thức rồi.

Hồi năm 2007 ra quán net màn hình CRT Samsung 17 inch là chuyện rất bình thường. Quán nào có LCD mới là chuyện lạ!

Khi ấy tôi vẫn còn nhớ câu chuyện một anh chàng game thủ cài Bioshock, một trong những tựa game hay nhất năm ấy vào máy tính, chơi được khoảng 30 phút thì máy bốc khói nghi ngút vì phần cứng không chịu nổi nhiệt. Giờ vào lại Bioshock có lẽ bạn sẽ chẳng mảy may quan tâm, nhưng 10 năm về trước, khi công nghệ hình ảnh mới chỉ dừng lại ở DirectX 9, Unreal Engine thì mới dừng ở con số 2.5, Bioshock là một trong số những tựa game khiến bất kỳ ai nhìn vào cũng phải choáng ngợp. Và như một lẽ đương nhiên, cấu hình mà nó đòi hỏi cũng rất khủng khiếp.

Và, góp nhặt những phần ký ức như vậy, chúng tôi quyết định tìm lại những món phần cứng "xịn" nhất thời bấy giờ mà game thủ Việt có thể mua được, để các bạn độc giả có được một cái nhìn trở về quá khứ, thời kỳ cuối những năm 2000 với mục đích vẽ ra một bức tranh tuy khó có thể toàn cảnh, nhưng phần nào mô tả được những thay đổi của thị trường máy tính chơi game tại Việt Nam cũng như trên thế giới trong 10 năm trời.

Bạn có tin hồi 2007 vẫn có người tin cái vỏ case càng đẹp thì máy tính càng khủng càng mạnh không? Ấy thế mà là sự thật đấy!

Bắt đầu là với main và chip.Khi ấy, card đồ họa chưa phải là thứ khiến nhiều người lầm tưởng về khả năng xử lý game như bây giờ. Những cửa hàng bán máy tính đều phục vụ tất cả mọi đối tượng, từ sinh viên, người dùng phổ thông, dân văn phòng, và đương nhiên là cả game thủ nữa. Những bộ máy tính cũ được bán rất nhiều với mức giá ngót nghét cả chục triệu Đồng.

Nhưng 10 năm về trước, hầu hết tất cả đều có chung tư tưởng CPU khỏe là chơi game ngon, vẫn chưa chính xác hoàn toàn nhưng không ngược đời đến mức mua G4560 và GTX 1070 về chơi game như một ai đó bây giờ. Và "hot boy" của thời đại ấy không gì khác chính là Core 2 Duo. Những con chip thời ấy được tạp chí PCWorld Việt Nam giới thiệu hàng tháng có tên mã Conroe, và nổi tiếng nhất trong số chúng có lẽ là E6300. CPU chạy 2 nhân tốc độ 1,87 GHz với 2MB cache L2 đủ sức chạy hầu hết mọi game thời ấy. Thực tế thì cũng chính vì những hạn chế của phần cứng nên game khi ấy cũng được phát triển vừa đủ chứ không "tất tay" như bây giờ.

Ai có điều kiện, hay có nhu cầu sử dụng chuyên nghiệp thì tìm đến E6700, con chip có giá đắt gấp 3 lần E6300, nhưng xung nhịp được đẩy lên tận 2,67 GHz. Khi ấy chưa có khái niệm đa phân luồng như Core i bây giờ. Những cỗ máy tính rẻ tiền hơn thì được lắp chip Celeron hay Pentium M 1 nhân. Những cỗ máy này đa phần đều ở ngoài quán net nên chúng buộc phải có mức giá đầu tư rẻ để phù hợp với chi phí giờ chơi chỉ cỡ 2 đến 3 nghìn Đồng 1 tiếng.

Có chip rồi thì lắp mainboard gì? Những CPU socket LGA775 như thế này không đòi hỏi nhiều, nhưng để tiết kiệm chi phí khi chơi game, nhiều người vẫn cố gắng chọn những mainboard có chip tăng tốc xử lý đồ họa tích hợp của chipset 915GL nếu chọn Pentium 4, hay G31 dành cho Core 2 Duo. GPU onboard GMA 3100 khi ấy có chức năng chẳng khác gì Intel HD530 của Core i3 6100 bây giờ cả.

Và thế là bo mạch chủ "vàng ươm" Asus P5KPL-CM trở thành lựa chọn của nhiều game thủ có tiền khi ấy. Nó có slot PCIe x16 để cắm card đồ họa nếu cần nâng cấp, và có cả "card mạng" (cách gọi adapter ethernet của nhiều người lúc bấy giờ):

Xong main và chip là đến RAM. Nhiều người không mấy quan tâm đến xung nhịp của RAM, nhưng với những người quan tâm thì khi ấy bộ RAM có tốc độ khủng nhất cho game thủ chỉ có 800MHz thôi. Dung lượng cũng chỉ đến cỡ 2GB là quá khủng, còn thông thường 512MB đến 1GB là thừa đủ dùng chơi game làm mọi thứ. Giờ đây tìm một kit RAM 32GB DDR4 với bus 2400 đến 3000 MHz không còn khó nữa, nhưng khi xưa chỉ có SDRAM, DDR2 và nó có vẻ ngoài xanh lè chẳng mấy cuốn hút như thế này:

Không có ổ cứng, và ổ đĩa quang thì cũng đừng mơ cài game. Khi ấy, những chiếc ổ 40GB là tiêu chuẩn. Những nhiếp ảnh gia thì chọn hẳn ổ cứng 80 hay 160GB lưu trữ cho được nhiều. SSD là "người ngoài hành tinh", không một ai biết đến khái niệm này, mà kể cả có thì Windows XP cũng chẳng hỗ trợ TRIM để chạy SSD. Thế là những chiếc ổ Maxtor hay "sang" hơn là Western Digital chuẩn ATA trở thành người bạn thân quen của game thủ.

Mỗi game lúc ấy có dung lượng từ 500MB đến gần 10GB, vì thế nên "khéo co thì ấm", những chiếc ổ cứng như thế này vẫn đủ sức chiều lòng game thủ. Giờ thì dến 4TB còn hết, không biết 10 năm nữa ổ cứng máy tính chơi game có lên đến tầm petabyte hay không nữa.

Ngày xưa hay có trò tháo ổ cứng đem sang nhà nhau copy phim, nhạc và cả game nữa. USB khi ấy chỉ có 256MB, không mang ổ cứng thì tuyệt nhiên chẳng còn cách nào khác.

Một số người thậm chí còn bỏ thêm tiền sắm cả ổ cứng Velociraptor của WD, chạy 10 nghìn vòng một phút để tải màn chơi cho nhanh nữa. Giờ so với một cái SSD rẻ tiền, tốc độ đọc ghi 245MB 1 giây của "con khủng long" 10 năm trước chẳng thấm tháp gì, nhưng ở thời ấy, nhanh bao nhiêu thì khoảng thời gian chờ load game lại giảm đi bấy nhiêu:

Ở cái thời game crack được bán với giá 7 nghìn Đồng một CD ngoài Bách Khoa, thì hoặc là bạn có một bộ máy tính có ổ CD, hoặc là bạn không có gì. Và thế là những chiếc ổ CD/DVD cũng là món phụ kiện không thể thiếu trong mọi cỗ máy tính chơi game của 10 năm về trước. Cửa hàng hết sản phẩm, phải mua tạm ổ màu trắng lắp vào case đen ngòm là chuyện quá bình thường không ai bận tâm cả:

Sau khi tìm đủ phần cứng thì nguồn và case là hai thứ gần như cuối cùng cần quan tâm. Có những bộ nguồn bãi được làm với chất lượng thấp, đủ để chạy hệ thống đòi hỏi chỉ cỡ 100W điện năng như ở trên, vì thế mua nguồn "cỏ" cỡ 250W là đủ chạy rồi. Đến lúc mua card đồ họa về mới vỡ lẽ ra không đủ công suất, hoặc nguồn chất lượng kém, thành ra khi ấy nhiều người cháy cả bộ máy tính vì quên không quan tâm đến "trái tim" của hệ thống. Cũng phải thôi, hồi năm 2007, mua máy tính chỉ mải chọn phần cứng, đến bước mua nguồn thì tìm tạm một cái case bán kèm nguồn vài trăm nghìn, gặp phải nguồn cỏ xuất xứ không rõ ràng là điều khó tránh.

Nguồn máy tính, trong mắt game thủ, đôi lúc không được quan tâm đúng mức. 2007 cũng vậy, 2017 chẳng khác là bao.

Tiếp theo là đến màn hình. Lựa chọn thời ấy quả thật không nhiều. Tôi vẫn còn nhớ như in hai màn hình CRT hot nhất thời đó, đi đến đâu cũng gặp. Một là Samsung Syncmaster, và hai là màn CRT Daewoo có cái núm menu xoay cực độc đáo, khác hẳn những nút bấm đơn điệu lúc bấy giờ. "Xịn" hơn thì có cả Dell 2007WFP, 20 inch chỉ dành cho dân chuyên nghiệp vì nó quá đắt. Monitor lúc đó cũng chưa có Full HD hay 4K như bây giờ. Màn LCD 17 inch thì lên được 1280 x 1024 pixel, còn CRT thì loanh quanh mạn 1024 x 768, đủ để hiển thị mọi thứ chứ không thể gọi là "nét" được.

Như vậy là đã xong phần "khung xương" cho cỗ máy tính. Bình thường nếu hết tiền, game thủ có thể mua thêm bộ chuột phím Mitsumi cắm cổng PS/2 đem về nhà là bắt đầu cài game chơi được rồi. Vui một cái là ngày ấy Mitsumi chưa nhiều hàng giả Trung Quốc làm nhái, nên mua chuột phím về dùng rất thích. Thậm chí khi ấy chuột quang còn là của lạ nữa cơ. 2007 vẫn còn rất nhiều người dùng chuột bi, thỉnh thoảng kẹt lại tháo ra vệ sinh hòn bi bên trong.

Nếu nhìn hình ảnh này mà thấy thân quen thì đúng là bạn đã già rồi đấy!

Không phải ai cũng chấp nhận chơi game với bộ máy như thế này và quyết tâm đầu tư thêm vài triệu để sắm card đồ họa rời. 10 năm về trước là thời điểm game "cất cánh" mạnh mẽ, và hầu hết những game mới ra mắt đều đòi hỏi card rời mới chơi mượt mà được, bằng không chúng sẽ chạy ở tốc độ khung hình không thể chịu đựng nổi, mà cũng có lúc không thèm khởi động vì máy tính không đáp ứng được cấu hình tối thiểu.

Đến đây, phần cuốn hút nhất bắt đầu xuất hiện. Khi ấy các trang tạp chí xuất hiện đầy những hình ảnh render 3D những người hùng thế giới ảo để quảng cáo cho các mẫu card đồ họa cũng như phần cứng máy tính xuất hiện ngập tràn. Nhưng thiết kế của các sản phẩm hồi ấy cũng chẳng thua kém gì những phần cứng game kể trên. Chúng thô kệch, cục mịch và chỉ được tạo ra để phục vụ khả năng xử lý game cũng như có hiệu năng tản nhiệt cao nhất có thể. Và đây là một trong những sản phẩm như thế:

Radeon X1950 Pro. Lúc ra mắt nó có giá cả chục triệu Đồng, bằng tiền mua hầu hết tất cả những phần cứng PC kể trên cộng lại.

Đừng nhầm lẫn, đây chỉ là một sản phẩm ra mắt từ năm 2006, thế nhưng khi thế hệ GPU HD2000 của ATI Technologies ra mắt giữa năm 2007, thì những sản phẩm như X1650 Pro hay X1950 Pro lại được giảm giá, và thực tế thì không phải ai cũng có khả năng chạy đua phần cứng hàng năm như nhiều người ở thời điểm hiện tại. Thế nên hoặc là giữ lại cấu hình cũ, hoặc mua những chiếc card đồ họa đã qua sử dụng như trên đây là lựa chọn tương đối khả thi.

Còn những "hot boy" thực sự của năm 2007 là hai card đồ họa này cơ:

GeForce 8800 Ultra, ra mắt tháng 05/2017. Chiếc card đồ họa được mệnh danh là anh cả của dòng GPU high end. Không có nó thì cũng chẳng có Titan X của ngày hôm nay. Chính thế hệ card đồ họa này đã khơi mào cho xu hướng làm VGA nặng như cục gạch, ngốn điện như nước lã và có mức giá trên trời: 830 USD.

Radeon HD2900 XT. Đây là câu trả lời của AMD trước 8800 Ultra cũng ra mắt vào tháng 05/2007. Chính thời kỳ này đã đánh dấu cuộc chiến giữa "đội xanh" (Nvidia) và "đội đỏ" (ATI Technologies, sau này được AMD mua lại).

Thú chơi PC chiến game, có thể khẳng định rằng, chỉ có chiều hướng đi lên về mặt cấu hình và chi phí bỏ ra, chứ chưa bao giờ có dấu hiệu nguội bớt. Chỉ có một điều chắc chắn, đó là nó công phu, đòi hỏi nhiều kiến thức và thời gian nghiên cứu cấu hình bất chấp thế hệ phần cứng nào đi chăng nữa. 10 năm về trước, những món đồ chơi này được mệnh danh là hàng hot của thế giới công nghệ thế giới chứ chưa nói đến Việt Nam. Ấy vậy mà bây giờ, chúng chỉ xứng đáng nằm trong viện bảo tàng vì hiệu năng của những sản phẩm tân thời đã quá ư mạnh mẽ.