Sau 20 năm chỉ thấy tăng, hiệu năng trung bình của CPU bất ngờ thụt lùi: Công nghệ chip đã chạm giới hạn?

Trong suốt hai thập kỷ qua, biểu đồ hiệu năng CPU luôn đi theo một xu hướng: tăng trưởng liên tục. Nhưng đến năm 2025, lần đầu tiên kể từ khi PassMark bắt đầu thống kê vào năm 2004, điểm số trung bình của CPU trên cả desktop và laptop đều giảm. Điều này không chỉ là một hiện tượng bất thường mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của ngành công nghiệp chip.

Nhìn vào số liệu, CPU laptop chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với mức giảm 3.4% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu năm 2024, điểm số trung bình cho laptop đạt 14.632 trên hơn 101.000 mẫu thử, thì đến năm 2025, con số này chỉ còn 14.130 dù số lượng mẫu thử ít hơn. CPU desktop có mức giảm nhẹ hơn, khoảng 0.5%, nhưng vẫn là một dấu hiệu đáng lo ngại.

Nguyên nhân của sự sụt giảm này vẫn là một dấu hỏi lớn. Điều khiến nhiều người ngạc nhiên là AMD, Intel và Qualcomm đều đã tung ra các dòng CPU mới, nhưng kết quả thực tế lại đi ngược với những gì họ quảng bá. Dòng Ryzen 9000 của AMD, dù không được đánh giá cao như các phiên bản X3D, lẽ ra vẫn phải mang lại cải thiện về hiệu suất. Tương tự, Intel Arrow Lake Core Ultra 200S được kỳ vọng sẽ giúp tăng tốc hiệu năng, nhưng thực tế lại không thể hiện được điều đó trên các bài test.

Một số giả thuyết đã được đưa ra để lý giải cho sự sụt giảm này. Có thể là người dùng đang chuyển sang sử dụng những mẫu máy tính có cấu hình thấp hơn, với mức tiêu thụ điện năng thấp hơn, khiến điểm số trung bình bị kéo xuống. Hoặc cũng có thể Windows 11 đang là nguyên nhân. Việc nhiều người buộc phải nâng cấp lên Windows 11 khi Windows 10 sắp bị khai tử có thể đang gây ảnh hưởng đến hiệu suất tổng thể, đặc biệt là khi một số bản cập nhật trước đó từng bị phản ánh làm giảm hiệu suất gaming.

Bên cạnh đó, thị trường CPU cũng đang có dấu hiệu chững lại. Nếu nhìn vào các CPU top đầu, điểm số benchmark hầu như không tăng trong suốt ba năm qua. Sau cú bứt phá khổng lồ với AMD Ryzen Threadripper Pro 7995WX trên desktop và Ryzen 9 7945HX3D trên laptop vào năm 2023, không có con chip nào đủ mạnh để tạo ra bước nhảy vọt tương tự. Thậm chí, mẫu Intel Core Ultra 275HX gần đây cũng chỉ mang lại mức tăng khiêm tốn 6.8% trên mobile, hoàn toàn không đủ để tạo ra sự khác biệt.

PassMark cũng đặt nghi vấn về bloatware – các phần mềm rác cài sẵn trên máy tính – có thể đang khiến hiệu suất giảm sút. Nhưng điều này khó có thể là nguyên nhân chính, vì ảnh hưởng của bloatware không lớn đến mức làm giảm điểm số trung bình toàn ngành.

Dù nguyên nhân thực sự là gì, thì xu hướng này cũng đặt ra một vấn đề đáng suy ngẫm: Phải chăng ngành công nghiệp CPU đã chạm đến ngưỡng của mình? Hay chúng ta chỉ đang trong một giai đoạn tạm lắng, trước khi những cải tiến thực sự xuất hiện? Có lẽ câu trả lời sẽ rõ ràng hơn khi nhiều mẫu CPU mới được tung ra và người dùng tiếp tục chạy benchmark trong những tháng tới. Nhưng nếu hiệu suất vẫn tiếp tục đi xuống, đây có thể là dấu hiệu cho một sự thay đổi lớn trong cách chúng ta nhìn nhận về sự phát triển của công nghệ chip.