Sau nhiều năm bị mê muội, nhà đầu tư vỡ mộng với Elon Musk: Vốn hoá Tesla bốc hơi 94 tỷ USD, lộ nguyên hình chỉ là startup xe điện non trẻ

Theo Fortune, hãng xe điện Tesla đã có 1 năm 2023 khởi đầu đầy thăng hoa với giá cổ phiếu tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ trước đó. Thế nhưng bước sang năm nay, tỷ phú Elon Musk lại có một khởi đầu tệ hại nhất từ trước đến nay vì vốn hóa bốc hơi 94 tỷ USD.

Cụ thể, tổng mức vốn hóa của Tesla đã bốc hơi hơn 94 tỷ USD chỉ trong 2 tuần đầu của năm 2024. Nguyên nhân chính thì khá rõ ràng khi hãng xe điện của Elon Musk liên tiếp nhận vô số những tin xấu. Từ câu chuyện dìm giá ăn mòn lợi nhuận để giữ thị phần, mất vị thế ở thị trường lớn Trung Quốc, chi phí lao động tăng cao cho đến nhu cầu người tiêu dùng với xe điện giảm tốc.

Mới đây nhất, thông tin hãng cho thuê xe Hertz tuyên bố bán bớt 20.000 chiếc xe điện để đổi sang xe xăng, đồng thời bỏ ngỏ hợp đồng mua 100.000 chiếc ô tô điện của Tesla càng khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn.

"Nhà đầu tư đang lo sợ đà tăng trưởng của Tesla giảm tốc", chuyên gia phân tích Jeffrey Osborne của Cowen cảnh báo.

Kể từ khi niêm yết trên sàn chứng khoán vào năm 2010, đây là lần đầu tiên Tesla chứng kiến tổng mức vốn hóa của mình giảm mạnh đến vậy. Nếu tính theo tỷ lệ thì giá cổ phiếu của công ty đã giảm 12% từ đầu năm đến nay và đây là con số tệ nhất kể từ năm 2016, thời điểm mà mã Tesla giảm 14% chỉ trong 9 ngày giao dịch đầu năm mới.

Năm đen tối cho Elon Musk?

Theo Fortune, năm 2024 khởi đầu khá đen tối cho Tesla khi chiến lược dìm giá giành thị phần năm 2023 của hãng chẳng kích thích được nhu cầu người tiêu dùng như mong đợi. Dù doanh số bán xe điện ở Mỹ vẫn tăng nhưng đã giảm tốc rõ rệt, đồng thời thấp hơn so với kỳ vọng nếu so sánh với công sức hỗ trợ của cả nhà sản xuất lẫn chính phủ đã bỏ ra.

Trong khi đó, cuộc chiến dìm giá đang ăn mòn lợi nhuận của Tesla. Tỷ suất lợi nhuận gộp của đế chế nhà Elon Musk nếu loại bỏ các khoản hỗ trợ thuế từ chính phủ thì chỉ còn 16,3% trong quý III/2023, thấp hơn nhiều so với 27,9% cùng kỳ năm trước đó. Đó là chưa kể lao động ngành sản xuất xe hơi Mỹ đang có phong trào đình công đòi tăng lương.

"Chúng ta đang trải qua thời kỳ suy thoái theo chu kỳ với xe điện, và cuộc chiến dìm giá, cạnh tranh trên thị trường hiện nay càng làm trầm trọng thêm những áp lực theo chu kỳ này", giám đốc đầu tư Ivana Delevska của Spear Invest cho hay.

Xin được nhắc rằng hiện chuỗi cung ứng của Tesla đang gặp trục trặc vì cuộc đình công ở các nhà máy Bắc Âu khi nhân viên của Elon Musk đòi tăng lương, đồng thời yêu cầu hãng phải tuân thủ văn hóa làm việc cân bằng cuộc sống tại đây.

Thêm nữa, các chuyến hàng của Tesla cũng bị đình trệ do hải tặc tấn công Biển Đỏ, làm tắc nghẽn tuyến đường qua kênh đào Suez.

Việc Tesla mất giá khiến tài sản cá nhân của Elon Musk cũng giảm theo. Người giàu nhất hành tinh này đã chứng kiến tài sản ròng bốc hơi 23 tỷ USD từ đầu năm đến nay.

Mặc dù Elon Musk đã giành lại ngôi vị tỷ phú giàu nhất thế giới vào năm 2023 từ tay Bernard Arnault, thế nhưng hiện Jeff Bezos đang bám sát theo sau với 179 tỷ USD so với 206 tỷ USD tính đến cuối tuần trước theo xếp hạng của Bloomberg Billionaires Index.

Hiện phần lớn giá trị tài sản của Elon Musk đến từ 13% cổ phần tại Tesla và quyền chọn mua 304 triệu cổ phiếu. Vị tỷ phú này cũng nắm giữ 42% cổ phần của SpaceX, hãng công nghệ hàng không vốn đang được định giá khoảng 53 tỷ USD.

Nhà đầu tư thức tỉnh

Tờ Fortune cho rằng sau nhiều năm bị mê muội bởi những lời cam kết, những giấc mơ mà Elon Musk vẽ ra thì hiện nhà đầu tư đã tỉnh giấc và thực tế hơn.

Thậm chí trong báo cáo tài chính quý III/2023, chính Tesla cũng đã phải thừa nhận về khả năng sụt giảm nhu cầu xe điện. Kể từ đó, hàng loạt nhà sản xuất ô tô trên toàn cầu đã thay đổi các dự báo lạc quan trước đó về thị trường, trong khi nhiều hãng đã hủy bỏ kế hoạch mở rộng làm xe điện của mình.

Đến quý IV/2023, dù kết quả kinh doanh của Tesla có khá hơn so với dự báo trước đó nhưng doanh số của họ lại thấp hơn BYD, đối thủ chính đến từ Trung Quốc.

Xin được nhắc rằng Tesla được kinh doanh ở Trung Quốc nhưng BYD thì không được bán tại Mỹ, nghĩa là tiềm năng phát triển của hãng xe điện từ Châu Á lớn hơn nhiều so với đế chế nhà Elon Musk.

Bởi vậy tờ Fortune cho rằng nhà đầu tư đang dần mất niềm tin vào Elon Musk đầu năm 2024 khi nhận ra Tesla cũng chỉ là một startup xe điện non trẻ có thể thất bại so với nhiều hãng ô tô có truyền thống lâu đời khác.

Năm 2023, cổ phiếu của Tesla đứng thứ 8 trong bảng xếp hạng những mã có thành tích tốt nhất trên S&P 500. Thế nhưng đầu năm nay, cổ phiếu của Tesla lại đứng thứ 8 ngược từ dưới lên.

Tờ Fortune cho hay nhiều người hâm mộ Elon Musk lẫn Tesla nhận định rằng nhà đầu tư không nên so sánh công ty với một hãng ô tô thông thường bởi giá trị thực sự nằm ở cuộc cách mạng mà doanh nghiệp tạo nên trong tương lai.

Vấn đề ở đây là lời cam kết xe tự lái hoàn toàn đã được Elon Musk hứa hẹn nhiều năm nay nhưng chưa thực hiện nổi vì gặp vướng mắc về đảm bảo an toàn. Nhiều vụ tai nạn diễn ra khiến người dùng nghi ngờ về tính an toàn của công nghệ mới này.

Phần lớn các chuyên gia hiện nay đều cho rằng Tesla sẽ phải mất nhiều năm nữa để hoàn thiện công nghệ tự lái để thực sự đảm bảo an toàn cho người dùng, đồng thời dần tạo dựng niềm tin cho khách hàng.

Thậm chí, một số dự đoán bi quan còn cho rằng sẽ phải tốn hàng thập kỷ nữa thì Elon Musk mới thực hiện được lời cam kết trên.

"Tesla không thể thực hiện được những lời cam kết về xe tự lái và điều này đã ảnh hưởng đến giá trị vốn hóa thị trường. Việc Tesla hiện nguyên hình trở thành một hãng xe điện bình thường đang gặp khó khăn khiến vốn hóa của công ty từ đỉnh cao 1,25 nghìn tỷ năm 2021 bị đánh trở về mức 690 tỷ USD hiện nay", chuyên gia Delevska nói thẳng.

*Nguồn: Fortune