Startup lừa cả Elon Musk: Nổ tạo ra cách mạng nhà siêu nhỏ, nhận 100 triệu USD đặt cọc nhưng mỗi ngày chỉ lắp 2 chiếc, lãnh đạo bị tố che giấu tài sản

Trong cái nóng bốc lên từ vùng đất khô cằn phía Bắc Las Vegas, Galiano Tiramani tìm ra giải pháp cho cuộc khủng hoảng nhà ở tại Mỹ. Người đàn ông 35 tuổi này tham vọng xây dựng thành công một trong những tổ hợp sản xuất lớn nhất cả nước - nơi có thể tạo ra 100.000 ngôi nhà siêu nhỏ mỗi năm với giá bán lẻ chỉ 60.000 USD.

Nhà máy khổng lồ, giai đoạn đầu tiên mà Tiramani ước tính tiêu tốn 1 tỷ USD để xây dựng, là yếu tố quan trọng đối với Boxabl - startup anh thành lập cùng người cha 62 tuổi Paolo vào năm 2017. Công ty khởi nghiệp được định giá 3 tỷ USD, theo lời của hai bố con.

Trong thế giới nhạt nhẽo của công nghệ xây dựng, Boxabl bỗng trở nên nổi tiếng nhờ Casita - ngôi nhà siêu nhỏ rộng hơn 30 mét vuông của Elon Musk. Tiramani theo đó tham vọng mở rộng năng lực cung cấp bằng các mô-đun có thể xếp chồng hoặc lắp ráp linh hoạt, từ đó tạo ra những ngôi nhà có kích thước và cấu trúc khác nhau.

Dù diện tích chỉ khoảng 35 mét vuông, Casita có gần như đầy đủ các thành phần như một ngôi nhà bình thường: nhà bếp, phòng tắm, phòng khách và phòng ngủ. Theo Boxabl, hầu hết thành phần bên trong được hoàn thiện trong nhà máy trước khi xuất xưởng.

Tùy theo nhu cầu người dùng, Boxabl có thiết kế cho phép đặt cạnh nhau hoặc xếp tầng để tăng không gian sử dụng. Việc sử dụng các chất liệu nhẹ nhưng chắc chắn như bê tông và thép siêu bền cho phép Boxabl chống chọi với nhiều điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như gió bão, lũ lụt…

Startup nhà siêu nhỏ này sau đó thu hút 649.000 người theo dõi trên Instagram, nhiều hơn bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào khác. Theo Tiramani, trong số khoảng 140 triệu USD tài trợ Boxabl nhận được, hơn 100 triệu USD đến từ công chúng. Danh sách chờ dài lên tới 160.000 đơn đặt hàng.

“Galiano Tiramani muốn Boxabl in sâu trong đầu mọi người”, Jonathan Howard, một nhà thầu cũ của Boxabl. “Và anh ấy đã thành công”.

Tuy nhiên, tương lai Boxabl lại không “sáng” như những gì nó tưởng tượng. Không ai biết khi nào Boxabl mới có thể sản xuất đủ nhanh để giải quyết lượng đơn đặt hàng tồn đọng lâu ngày. Danh tiếng mới “chớm” được cho là sắp hoen ố, theo BI.

Mới đây nhất, 1 trong số 3 thành viên hội đồng quản trị Boxabl còn bị tố âm mưu che giấu quyền sở hữu của chính phủ Iran đối với một tòa tháp văn phòng tại Thành phố New York. Hamid Firooznia, người đàn ông mà chúng ta đang nhắc đến, hiện đã bị sa thải.

Khi được hỏi làm thế nào Firooznia, 75 tuổi, lại có thể trở thành người thứ ba trong hội đồng quản trị của Boxabl, Tiramani cho biết ông ta là kế toán kiêm cố vấn kinh doanh lâu năm của cha mình.

“Bạn biết đấy, đây chỉ là một người mà chúng tôi rất kính trọng, người đã đưa ra những lời khuyên hữu ích cho chúng tôi”, Tiramani nói, sau đó từ chối tiết lộ việc Firooznia có đầu tư hay sở hữu cổ phần trong Boxabl hay không.

“Đừng tập trung vào Hamid nữa”, Tiramani viết trong email. “Ông ấy chỉ giúp đỡ công ty những ngày đầu thành lập - thời điểm tôi thiếu nhân sự trầm trọng”.

Được biết trong khoảng 1 năm kể từ khi nhà máy đầu tiên đi vào hoạt động, startup Boxabl chỉ xây dựng được nhiều nhất 400 ngôi nhà; mỗi ngày chỉ có thể lắp ráp 2 cái. Mục tiêu sản xuất hàng nghìn ngôi nhà siêu nhỏ mỗi năm trở nên xa vời hơn bao giờ hết.

Dẫu vậy, Tiramani vẫn lạc quan rằng Boxabl đang dần giải quyết được những thách thức về mặt kỹ thuật khi sản xuất hàng loạt ngôi nhà với chi phí thấp nhưng tiêu chuẩn chất lượng cao. Điều quan trọng là những ngôi nhà như Casita có thể gấp lại như một chiếc vali - lợi thế giúp quá trình vận chuyển nhà lắp ghép trở nên dễ dàng.

“Chúng tôi đang cố gắng giải quyết một vấn đề mà thế giới chưa thể giải quyết. Tôi tự tin rằng chúng ta sẽ có thể hạ chi phí sản xuất nhà ở xuống mức mà không ai có thể cạnh tranh được”, Tiramani chia sẻ với BI.

Theo BI, những ngôi nhà của Boxabl được cho là có thể giúp giải quyết tình trạng thiếu nhà ở vĩnh viễn của nước Mỹ. Chúng có thể được dùng làm nơi ở cho người vô gia cư cũng như rất nhiều những công dân bị ảnh hưởng bởi chi phí nhà ở tăng vọt. Trong khi đó, các chủ nhà có thể cho thuê nhà siêu nhỏ Boxabl hoạch triển khai theo dạng Airbnb.

Một trong những khách hàng đầu tiên của Boxabl là một công ty khai thác. 176 chiếc Casitas đã được mua vào năm ngoái để cung cấp chỗ ở cho nhiều công nhân ở Bagdad, Arizona. Pronghorn Group, công ty đầu tư và phát triển bất động sản, chịu trách nhiệm lắp đặt thiết bị.

Ngoài vị khách “sộp” trên, Boxabl còn phục vụ quân đội Mỹ với đơn hàng 156 chiếc Casita tại trại giam Vịnh Guantanamo, Cuba. Tuy nhiên, theo tờ The New York Times, nhiều căn hộ trong số đó đã bị dột và xuất hiện nấm mốc. Không rõ lỗi đó thuộc về Boxabl hay nhà thầu lắp đặt chúng.

Theo BI, hầu hết các khách hàng cá nhân khi mua nhà Casita đều không rõ cụ thể thời gian nhận hàng. Dấu hiệu bất mãn đã được ghi nhận: Trong số khoảng 8.000 khoản thanh toán trước trị giá 5,4 triệu USD, hơn 1 triệu USD đã được hoàn trả theo yêu cầu của khách hàng.

Câu chuyện của Max - một khách hàng ở Arizona đặt cọc 2.400 USD cho 2 chiếc Casitas vào năm 2021 là một ví dụ điển hình. Cho tới nay, người đàn ông này vẫn hy vọng được giao nhà như thỏa thuận và không muốn gây sự với Boxabl.

Theo lời kể của anh, Boxabl không cung cấp bất kỳ thông số kỹ thuật nào của Casita. Điều này khiến việc chuẩn bị địa điểm đặt nhà trở nên phức tạp. Chẳng hạn như Max sẽ không biết đặt hệ thống nước thải và các tiện ích ở đâu để chúng đồng nhất với nhà bếp, phòng tắm và nguồn điện tổng.

“Thành thật mà nói, nó làm tôi bực mình. Tôi nghĩ tôi chỉ đợi nốt năm nay thôi rồi sẽ yêu cầu hoàn trả lại tiền”.

Ngoài ra, Max còn cho biết Boxabl không nhận được sự chấp thuận cần thiết của chính quyền tiểu bang để lắp đặt Casitas ở Arizona. Họ yêu cầu những người dựng nhà lắp ghép phải có giấy phép và chứng nhận từ nhà máy. Boxabl thiếu 1 trong số chúng.

“Điều đó hoàn toàn điên rồ”, Tiramani nói. “Các quy định quá mức chỉ khiến mọi người thêm mệt mỏi”.

Vào tháng 1, Boxabl thông báo trên Twitter rằng nhà máy thứ hai rộng hơn 12 nghìn mét vuông chính thức “đi vào hoạt động”. Tuy nhiên thực tế, bên trong gần như hoàn toàn trống rỗng. Tiramani ngụy biện sẽ mất khoảng 6 tháng để khởi động nhà máy mới và công ty đã lên kế hoạch chi ra khoảng 15 triệu USD lắp đặt thiết bị tự động hóa. Nếu thành công, ước tính năng lực sản xuất của Boxabl sẽ mở rộng lên khoảng 5.000 ngôi nhà mỗi năm.

Được biết cha của Tiramani từng học thiết kế và kỹ thuật cơ khí cơ bản, song cả hai bố con đều không có kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực bất động sản hay xây dựng nhà cửa. Zain Jaffer, Giám đốc điều hành công nghệ kiêm nhà đầu tư mạo hiểm, người đã đầu tư 50.000 USD vào Boxabl vào năm 2019 cho biết: “Mọi người đều phản đối. Có rất nhiều người ngáng đường họ. Tuy nhiên, bạn cần có một góc nhìn mới mẻ hơn để mang đến sự đổi mới đột phá”.

Tiramani cho biết anh và cha đang trong quá trình đàm phán với các tổ chức lớn, bao gồm quỹ hưu trí và nhiều công ty đầu tư ở Phố Wall, để tiếp tục dành vốn xây dựng nhà máy thứ ba và đa dạng hóa dịch vụ. Anh hy vọng sẽ có thể giúp Boxabl “lên sàn”, từ đó đổi đời nhờ nhà siêu nhỏ. Với mức định giá 3 tỷ USD mà công ty tuyên bố, Tiramani ước tính cổ phần sở hữu của mình trị giá khoảng 600 triệu USD.

Theo: BI