Tại sao Apple “đá” Qualcomm thực sự là điều tốt?

"Chúng tôi tin rằng Apple có dự định chỉ sử dụng chip modem cung cấp bởi đối thủ của chúng tôi trên iPhone thế hệ mới", đó là những gì Giám đốc tài chính Qualcomm, ông George Davis, đã phát biểu trong buổi báo cáo doanh thu với nhà phân tích hôm 25/6 vừa rồi.

Dù không nêu đích danh, nhưng ai cũng biết “đối thủ” của Người khổng lồ San Diego ở đây chính là Intel, vốn dĩ đã cùng Qualcomm là hai nhà cung cấp chip modem cho iPhone từ nhiều năm nay.

Động thái “nghỉ chơi” của Apple được cho là để trả đũa Qualcomm đồng thời cũng là nỗ lực tách bản thân mình khỏi sự phụ thuộc vào Nhà sản xuất chip Snapdragon, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng trong mối quan hệ giữa hai công ty có chiều hướng leo thang khi cả hai cùng đang vướng vào hàng loạt tranh chấp pháp lý.

Giới công nghệ sau đó lập tức đưa ra nhiều quan điểm trái chiều, chủ yếu cho rằng thế hệ iPhone tiếp theo sẽ có kết nối mạng dữ liệu chậm hơn so với các flagship Android bên kia chiến tuyến, và rằng nếu không dùng modem của Qualcomm, iPhone sẽ không thể bán được.

Tuy nhiên, liệu điều đó có trở thành sự thực hay không vẫn còn phải xem xét nhiều khía cạnh. Tạm bỏ qua sự thực là iPhone vốn đã đang có tốc độ kết nối dữ liệu thua kém các đối thủ Android từ nhiều năm nay (và vẫn là một trong những thương hiệu smartphone bán chạy nhất mọi thời đại), có thể thấy kết luận trên dựa vào giả thiết chip modem do Intel làm ra có hiệu suất kém hơn hẳn phiên bản của Qualcomm. Song sự việc hoàn toàn không đơn giản như vậy.

Hiệu năng modem của Qualcomm và Intel hiện tại

Apple hiện đang sản xuất hai phiên bản iPhone: Một phiên bản sử dụng chip modem XMM 7480 của Intel dành cho nhà mạng AT&T, T-Mobile và phần lớn thị trường toàn cầu, phiên bản còn lại chạy chip X16 cung cấp bởi Qualcomm dành cho nhà mạng Verizon, Sprint, U.S Cellular và các máy mở khóa mạng tại thị trường Mỹ, Australia, Trung Quốc và Ấn Độ. Trên lý thuyết còn một phiên bản iPhone thứ ba dành riêng cho thị trường Nhật nhưng vẫn dùng chip Qualcomm X16 được tùy biến riêng để phù hợp với băng tần LTE tại nước này.

Nhìn chung, Nhà sản xuất iPhone sử dụng modem X16 của Qualcomm cho các nhà mạng và thị trường nơi hỗ trợ chuẩn kết nối CDMA và XMM 7480 của Intel cho nhà mạng và thị trường nào chỉ hỗ trợ chuẩn GSM (tức phần lớn trên thế giới).

Tuy nhiên, hai model này có nhiều điểm khác biệt hơn là chỉ công nghệ kết nối nó hỗ trợ. Trên thực tế, hiệu suất X16 của Qualcomm tỏ ra vượt trội hơn hẳn. Modem của Người khổng lồ San Diego hỗ trợ ăng-ten 4x4 MIMO, cộng gộp sóng mang 4 chiều (4-way carrier aggregation) và LAA (cấp phép quyền truy cập). Tất cả những ưu điểm trên cộng lại cho phép X16 đạt tốc độ tối đa trên lý thuyết lên tới đơn vị “gigabit”.

Trái lại, modem của Intel lại không hỗ trợ 4x4 MIMO cũng như LAA, và Apple đã quyết định vô hiệu hóa luôn hai tính năng trên ở con chip của Qualcomm để tạo ra sự đồng nhất. “Táo khuyết” thà có hai model iPhone tốc độ chậm như nhau còn hơn “mang tiếng xấu” trên báo đài vì bán ra một mẫu iPhone tốc độ thua kém hẳn phiên bản còn lại.

Đồ thị so sánh tốc độ tải qua LTE Band 4 trên hai phiên bản iPhone X sử dụng chip modem của Qualcomm và Intel

Song Intel XMM 7560 và Qualcomm X20 sắp ra mắt lại là câu chuyện khác

Nhìn vào tình hình hiện tại dễ đi đến kết luận rằng nếu "đá" Qualcomm, Apple sẽ tự tay loại bỏ phiên bản iPhone "hiệu năng tốt" và giữ lại iPhone "hiệu năng kém". Tuy nhiên câu chuyện thực sự hoàn toàn không phải như vậy.

Năm ngoái, X16 có rất nhiều ưu điểm vượt trội hơn XMM 7480 như hỗ trợ 4x4 MIMO, LAA, CDMA và có nhiều băng tần LTE hơn, thêm vào đó lại được lắp ráp trên tiến trình 14nm hiện đại. Giải pháp của Người khổng lồ Santa Clara hỗ trợ ít băng tần hơn và được xây dựng trên tiến trình 28 nm lạc hậu vốn tiêu thụ nhiều điện năng. Nhưng với chip Intel XMM 7560 và Qualcomm X20 của 2018, dù chưa biết hiệu năng thực sự trước khi hai linh kiện được ra mắt trên sản phẩm thương mại, nhưng trên giấy tờ, cấu hình hai modem tỏ ra khá tương đồng.

Intel cuối cùng cũng bắt kịp tiến trình 14nm trên XMM 7560. Dù X20 năm nay áp dụng tiến trình 10nm thậm chí còn nhỏ hơn, hai con chip vẫn có thể được coi là tương đồng (các nhà sản xuất khác nhau đo đạc công nghệ tiến trình trên con chip theo tiêu chuẩn khác nhau: tiến trình 14nm của Intel gần như tương đương với tiến trình 10nm của Samsung). Thay đổi từ 28nm sang 14nm sẽ giúp modem của Intel tiết kiệm pin hơn.

Trụ sở Intel tại Santa Clara, California

Thêm vào đó, cả hai model đều hỗ trợ cộng gộp sóng mang 5 chiều, LAA, 4x4 MIMO và các chế độ của nhà mạng như: LTE-FDD, LTE-TDD, TD-SCDMA, GSM/EDGE, UMTS/WCDMA và CDMA/EVDO. Cả hai cùng khẳng định cho tốc độ 1Gbps download và 150Mbps upload với 256QAM downlink và 64QAM uplink. Tất nhiên đây chỉ là cấu hình trên giấy tờ do nhà sản xuất cung cấp, hiệu năng thực sự còn phụ thuộc vào cách từng nhà sản xuất điện thoại tích hợp modem lên smartphone của mình, tuy nhiên cấu hình trên lý thuyết vẫn đủ cho chúng ta thấy được sự tương đồng về công nghệ trên hai modem di động.

Trụ sở Qualcomm tại San Diego, California

Chỉ một iPhone duy nhất cho cả thế giới

Nếu Apple sử dụng phiên bản modem hiệu suất cao song song với một mẫu hiệu suất kém hơn nhưng sẵn sàng "bóp nghẹt" hiệu năng một phiên bản để cân bằng trải nghiệm sử dụng trên cả hai mẫu iPhone, liệu việc người dùng cân đo tính toán kỹ lưỡng trước khi chọn mua iPhone có còn nhiều ý nghĩa? Thay vào đó, chi bằng chỉ chọn một mẫu linh kiện duy nhất đem lại cho toàn bộ iPhone bán ra hiệu năng tương đồng, chưa kể đến cách biệt về hiệu năng giữa modem Intel và Qualcomm năm nay là không nhiều.

Hầu hết những gì người dùng quan tâm khi chọn mua iPhone là đời máy, thay vì con chip modem bên trong

Có thể nói, việc loại bỏ một nhà cung cấp linh kiện đem lại cho Người khổng lồ Cupertino lợi ích thực sự đó là tạo ra được một phiên bản iPhone duy nhất dành cho tất cả mọi người, đặc biệt là khi XMM 7560 của Intel đã đủ phủ sóng đủ rộng và hoạt động tốt tại mọi thị trường với mọi nhà mạng. Đây là tin vui đối với người tiêu dùng. Bạn không cần phải quan tâm đến việc iPhone mình mua có thể hoạt động với nhà mạng khác hay không, hoặc sẽ tìm cách nào để liên lạc với gia đình trong chuyến công tác nước ngoài khi iPhone mua trong nước không hỗ trợ công nghệ sóng nước khác. Hầu hết người mua smartphone quan tâm đến đời máy (iPhone 8, 8 Plus hay X) và dung lượng bộ nhớ mà không hề hay biết rằng các phiên bản modem mạng di động khác nhau tương thích hoàn toàn khác nhau. Sử dụng duy nhất chỉ một loại modem sẽ giúp iPhone đời mới loại bỏ được vấn đề đó.