Tài xế Trung Quốc tử vong khi đang đi Model S - sai lầm có phải ở Tesla?

Công nghệ tự lái cũng như các tính năng hỗ trợ lái xe hiện đang là tâm điểm của ngành công nghiệp ô tô. Tesla là một trong số ít các công ty đi đầu về việc cung cấp tính năng tự lái cho khách hàng. Dù công nghệ của startup nổi tiếng này đã đạt được không ít thành tích ấn tượng thì nó cũng đồng thời liên quan đến một cơ số các vụ tai nạn gần đây với ít nhất 2 trường hợp tử vong.

Vụ tử vong đầu tiên xảy ra tại Mỹ khi một lái xe Tesla va đụng với một chiếc xe tải đang quay đầu trong lúc đang tăng tốc. Thế nhưng vụ việc đầu năm nay tại Trung Quốc mới là lần đầu tiên tài xế chết vì tính năng tự lái.

Ngày 20/1 năm nay, tài xế 23 tuổi Gao Yaning đã đâm chiếc Tesla Model S của mình vào một chiếc xe tải hút bụi đường phố trên một cao tốc phía nam Bắc Kinh. Vụ tai nạn nhanh chóng trở thành tâm điểm của truyền thông Trung Quốc sau khi được hãng tin CCTV đưa tin vào tuần trước.

Hiện tại vẫn chưa rõ liệu tính năng tự lái Autopilot có phải là thủ phạm trực tiếp gây ra tai nạn của Gao hay không. Tesla cũng trả lời báo chí rằng nguyên nhân của vụ việc vẫn chưa được xác định bởi chiếc xe đã bị hư hại đến mức khó mà thu thập được dữ liệu gì nữa. Công ty cũng đã cố gắng hợp tác với gia đình nạn nhân để làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn nhưng họ đã từ chối.

Cảnh sát Trung Quốc thì kết luận rằng Gao đã mắc sai lầm vào thời điểm vụ tai nạn xảy ra, thế nhưng gia đình tài xế này lại không cho là vậy và muốn đâm đơn kiện nhà cung ứng xe Tesla. Họ cho biết Gao rất thích thử nghiệm tính năng Autopilot; một đoạn video hành trình quay lại cảnh tượng trước lúc bị đâm cũng cho thấy anh đã kích hoạt nó. Trả lời truyền thông, cha của Gao cho biết khoảng cách làn đường giữa chiếc Model S và chiếc xe dọn đường phố kia là rất hẹp nên khả năng cao là khi đó Gao đang bật Autopilot.

Đoạn video cũng không hề cho thấy một nỗ lực phanh xe hay quẹo đầu nào từ tài xế ngay trước khi chiếc Model S đâm sầm vào xe tải.

Xác định được nguyên nhân vụ việc là một nhiệm vụ khá phức tạp. Một mặt thì Gao có nhiều biểu hiện đã bật Autopilot; hệ thống máy tính trên xe có vẻ đã không xác định được vật cản khổng lồ trên đường đi. Mặt khác thì tính năng Autopilot này mới chỉ đang ở bản beta và hướng dẫn sử dụng xe cũng ghi rõ rằng tài xế nên để mắt cẩn thận khi đi trên đường bởi Autopilot rất có thể sẽ không xác định được một số vật cản nhất định, đặc biệt là trên đường cao tốc. Khả năng một lái xe lão luyện với cả kinh nghiệm lái xe cho quân đội trước đây như Gao tự đâm xe mình vào ô tô là rất khó xảy ra. Thế nhưng rõ ràng ở đây, Gao đã không chịu để ý đường sá và tuân thủ theo hướng dẫn từ Tesla.

Nguyên việc Gao không tuân thủ hướng dẫn từ Tesla đã có thể giúp công ty tránh được bất cứ lời cáo buộc nào về vụ việc. Thế nhưng tại Trung Quốc, người dân vẫn còn rất nhiều thắc mắc xoay quanh vấn đề liệu Tesla có nói dối điều gì khi tiếp thị sản phẩm hay không. Sau những cáo buộc về lối quảng cáo đánh lạc hướng người dùng, công ty đã phải gỡ bỏ phần dịch tiếng Trung cho cụm từ "Autopilot" trên website của mình cách đây không lâu. Khi được dịch sang tiếng Trung, "Autopilot" được hiểu thành “tự lái”, có nghĩa là chiếc xe hoàn toàn có khả năng tự lái. Trên website bản tiếng Trung hiện nay, Tesla đã sửa Autopilot thành “automated assisted driving” (hỗ trợ lái tự động).

Xét lại vụ việc thì đúng là Gao đã không thực hiện đúng như gợi ý của Tesla, thế nhưng với một bản hướng dẫn dài tới 190 trang, Tesla thực sự kỳ vọng người dùng sẽ đọc hết trước khi phi xe ra đường sao? Một số ý kiến cho rằng Tesla nên truyền đạt về những mặt hạn chế của Autopilot một cách rõ ràng hơn trong các ấn phẩm truyền thông. Vấn đề bây giờ lại quay về chuyện những thổi phồng trong các ngành công nghệ hiện nay, đặc biệt là về xe tự lái, đã “vô tình” tạo cho người dùng một niềm tin vào cả những thứ chưa hoàn toàn được đảm bảo.

Sau khi phủ kín các mặt báo Trung Quốc tuần qua, tin tức về vụ việc này cũng làm dấy lên lo ngại về tương lai công nghệ xe tự lái cũng như thái độ chê trách đối với người tài xế - Gao rất có thể đang chơi game hoặc ngủ quên khi đang bật Autopilo.

Tham khảo Tech In Asia