Tất cả chúng ta đang làm "chuột bạch" cho một nghiên cứu khổng lồ về điện thoại di động

Vào những năm 1970, Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Hoa Kỳ quyết định thành lập một chương trình đặc biệt. Với sứ mệnh xác định các chất hóa học hoặc mọi tác nhân có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng, họ gọi đó là Chương trình Độc học quốc gia (National Toxicology Program – NTP).

Trong số các dự án nghiên cứu của NTP, có một dự án đã kéo dài suốt nhiều năm nay với khoản đầu tư lên tới 25 triệu USD. Đó là việc đánh giá tác hại tới sức khỏe của sóng điện thoại di động, hay chính xác hơn là các bức xạ tần số vô tuyến (radiofrequency radiation – RFR) phát ra từ điện thoại.

Năm 2016, trong một động thái khá bất ngờ, NTP công bố kết quả nghiên cứu giai đoạn đầu của họ. Bản tóm tắt những phát hiện mới viết: “Những nghiên cứu này tìm ra một tỷ lệ mắc mới thấp của u thần kinh đệm [một loại ung thư], trong não và tủy xương giữa những con chuột đực tiếp xúc với RFR”.

Sau khi báo cáo được công bố, giám đốc chương trình NTP John Bucher phát biểu với báo chí: “Nói chung, chúng tôi cảm thấy rằng các khối u thực sự có thể liên quan đến phơi nhiễm RFR”. Ông đã phải giải thích đi giải thích lại vấn đề này, bởi một số nhà khoa học đã phản biện thiết kế và kết luận của nghiên cứu:

“Kết quả của chúng tôi còn một khoảng cách xa nữa, mới đạt tới độ khẳng định chắc chắn”. Tuy nhiên, Bucher cho biết thêm NTP đã có rất nhiều cuộc thảo luận nội bộ. Trong đó, “70-80% những người xem xét nghiên cứu này cảm thấy có một mối liên hệ đáng kể giữa bức xạ tần số vô tuyến và các khối u”.

Tất cả chúng ta đang làm chuột bạch cho một nghiên cứu khổng lồ về điện thoại di động

Vào thời điểm đó, các phương tiện truyền thông cũng bị chia làm hai phía khi đưa tin về bản báo cáo của NTP. Một số xác nhận kết quả rằng điện thoại và các công nghệ không dây nói chung đều nguy hiểm. Trong khi đó, một số nói nghiên cứu này có sai sót và không đúng với cách chúng ta đang sử dụng điện thoại hàng ngày.

Hồi tưởng lại rất cả những sự kiện này ở thời điểm một năm về trước, Bucher nói: “Mọi người đã tam sao thất bản rất nhiều thứ khác nhau, chỉ từ một phát hiện duy nhất của nghiên cứu”.

Ông cho rằng điều này cũng là minh chứng cho những quan điểm thiên vị, mỗi khi câu chuyện đề cập tới điện thoại di động và sức khỏe. Rất nhiều phương tiện truyền thông đã bỏ qua điểm này khi họ nói về phát hiện mới của NTP.

Vậy sự thiên vị ấy là gì? Nhiều người thuộc phe bảo vệ điện thoại, những người ra rả nói “điện thoại không thể hại bạn” cho rằng: Bởi vì bức xạ điện thoại phát ra không làm nóng mô hoặc tế bào, chẳng có một cơ chế sinh học nào để bức xạ ấy có thể gây hại cho bạn.

Bucher nói rằng các phát hiện trong nghiên cứu của NTP sẽ tập tan lập luận này, với điều kiện các nghiên cứu theo sau nó xác nhận một lần nữa kết quả ấy. “Chúng tôi cần nhiều thông tin hơn để hiểu về bất kể một tác động nào [của điện thoại di động] trên quần thể dân số”, ông nói. “Chúng tôi sẽ sử dụng những kết quả này để kết nối các chương trình nghiên cứu lại với nhau, cùng theo dõi sát vấn đề này”.

Tất cả chúng ta đang là những con chuột thí nghiệm

Trước khi các công ty công nghệ lấp đầy cuộc sống của bạn bằng các thiết bị di động không dây mạnh mẽ, hữu dụng nhưng cũng gây nghiện ngập, các chuyên gia đã không tiến hành bất kể nghiên cứu nào đánh giá nguy cơ tiềm ẩn của chúng.

Bởi vậy, bạn có thể nói một cách chính đáng như Allan Frey, nhà thần kinh học đã dành nhiều thập kỷ nghiên cứu tác động của sóng vô tuyến tới sức khỏe: “Chúng ta đang ở trong một cuộc thí nghiệm khổng lồ, được thực hiện mà không có sự chấp thuận từ phía chính chúng ta”.

Frey nói: “Tôi bắt đầu nghiên cứu vi sóng khi xem nó là một công cụ tiềm năng để tìm hiểu hệ thống thần kinh hoạt động như thế nào”. Trở lại thời điểm năm 1975, ông đã công bố nghiên cứu chứng minh một số hình thức bức xạ vi sóng có thể “mở ra” nhiều kẽ hở trong hàng rào máu não.

“Hàng nào này tồn tại để giữ các mô trong não tránh xa kim loại nặng và những thứ tương tự”, Frey giải thích. “Cho nên, việc mở được hàng rào máu não có thể dẫn đến những vấn đề với thần kinh và sự phát triển”.

“Chúng ta đang ở trong một cuộc thí nghiệm khổng lồ, được thực hiện mà không có sự chấp thuận từ phía chính chúng ta” - Allan Frey

Sau nghiên cứu tiên phong của Frey, các nhà khoa học khác ở Châu Âu và Mỹ đã xác nhận nhiều kết luận của ông và thêm vào đó các bằng chứng cho thấy bức xạ điện từ, về mặt lý thuyết, có thể gây thiệt hại tới DNA, tinh trùng và phá vỡ nhiều hoạt động bên trong cơ thể. Nó có khả năng gây ra hoặc đóng góp vào quá trình phát triển cả bệnh lý thể chất lẫn tinh thần.

Năm 2011, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế trực thuộc Tổ chức Y tế thế giới đã xem xét các bằng chứng và xếp sóng diện từ tần số vô tuyến như một tác nhân có khả năng gây ung thư cho con người (possible human carcinogen). Danh mục này cũng liệt kê 298 tác nhân khác, có mức độ nguy hiểm thấp hơn các tác nhân nhiều khả năng gây ung thư (probably carcinogenic) như thịt đỏ và đồ uống quá nóng.

“Bằng chứng đáng chú ý nhất là tác hại [của bức xạ tần số vô tuyến] đến não, với các khối u cả ác tính lẫn không ác tính”, Joel Moskowitz, giám đốc Trung tâm Sức khoẻ Gia đình và Cộng đồng tại Đại học California, Berkeley cho biết.

“Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đã nghiên cứu để chỉ ra bằng chứng về những tác hại đến sức khỏe sinh sản, rối loạn phát triển thần kinh ở trẻ sơ sinh – đặc biệt là bệnh thiếu chú ý và hiếu động ADHD – tổn thương gan và DNA”.

Moskowitz nói rằng thai nhi đang phát triển, trẻ sơ sinh và trẻ em là đối tượng có nguy cơ cao nhất. Tuy nhiên, hầu hết các bậc phụ huynh đều không biết gì. Nhiều trường học còn đang xây dựng các hệ thống mạng không dây và thiết bị phát sóng không dây mạnh nhưng không được giám sát chặt chẽ.

Có lẽ, ngành công nghiệp viễn thông đã hối lộ cho Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) và Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).

"Chúng tôi có các tiêu chuẩn an toàn về sóng tần số vô tuyến nhưng hầu hết cộng đồng khoa học độc lập nghĩ điều đó là vô nghĩa. Trong khi, chúng ta thực sự cần cảnh báo mọi người về những rủi ro ấy và chỉ cho họ cách tự bảo vệ mình, trước khi các nghiên cứu trong tương lai xác nhận và áp dụng những tiêu chuẩn an toàn mới, thực sự chính xác" Moskowitz nói.

Cuộc thử nghiệm đã bắt đầu và khi nào nó kết thúc?

Frey cũng ủng hộ nhiều quan điểm của Moskowitz. Ông đổ lỗi một phần cho Chiến tranh Lạnh đã tác động đến các nghiên cứu và đánh giá khoa học liêm chính, liên quan đến nguy cơ tiềm ẩn của bức xạ vô tuyến:

“Trở lại những năm 60, 70 và 80 của thế kỷ trước, chúng ta đã rất quan ngại về radar và bức xạ. Thế nhưng, quân đội cần lắp đặt các tháp radar để liên lạc, phát hiện máy bay và tên lửa. Bởi vậy, có một thế lực được tổ chức với nguồn tài chính phía sau đã chặn quỹ tài trợ, bác bỏ hoặc làm mất uy tín bất kỳ một nghiên cứu nào chỉ ra tiếp xúc với sóng điện từ có thể gây ra tác động sinh học có hại”.

Ông cũng cho biết chúng ta đã có thể dùng các tần số không dây khác (ngoài tần số vô tuyến) để phục vụ cuộc sống mà không phải chịu rủi ro. "Nhưng khoa học về tất cả những điều này không được tiến hành theo cách thức bình thường, và vì vậy chúng ta không có bằng chứng để biết điều gì là an toàn và điều gì không", Frey nói.

Có một thế lực được tổ chức, với nguồn tài chính hỗ trợ phía sau để dập tắt các nghiên cứu liêm chính về sóng điện thoại?

Để công bằng hơn, cũng có nhiều chuyên gia nhìn vào các nghiên cứu hiện tại và không nghĩ rằng chúng đáng để mọi người bận tâm.

"Tôi nghĩ rằng những bằng chứng khoa học chỉ ra mối liên hệ giữa bức xạ điện từ và khối u có giá trị rất thấp, gần như là bằng không”, Larry Junck, nhà nghiên cứu thần kinh học tại Đại học Michigan nói.

Ông lập luận rằng kể từ khi điện thoại không dây ra đời và được phổ biến rộng rãi, không có sự gia tăng trong các ca bệnh ung thư hoặc u não. Ngoài ra, các nghiên cứu chỉ ra nguy cơ của các thiết bị không dây mà ông đã đọc qua có xu hướng mắc “sai sót trong phương pháp luận".

Ví dụ nghiên cứu trên chuột của NTP, các nhà khoa học cũng đã chỉ ra những con chuột cái bị phơi nhiễm với bức xạ điện thoại di động, thực sự, sống lâu hơn những con chuột cái không bị phơi nhiễm. "Tuy nhiên, không có bài báo nào hô hào rằng điện thoại di động sẽ giúp tăng tuổi thọ”, Aaron Carroll, giáo sư Trường Y khoa Đại học Indiana, viết trên blog của mình.

Điều đó không có nghĩa là các chuyên gia như Junck hoàn toàn loại trừ các nguy cơ gây hại từ bức xạ tần số vô tuyến. Junck cho biết: "Đặt cạnh tất cả những gì chúng ta phải quan tâm, tôi sẽ không xếp nó ở vị trí hàng đầu trong danh sách. Đặc biệt là trừ trước đến nay, chúng ta không có một cơ chế nào giải thích được mối liên hệ [giữa điện thoại di động và u não]".

Frey nói ông đã nghe rất nhiều lập luận kiểu như vậy. "Tôi luôn nói rằng, tốt thôi, chúng tôi đã sử dụng aspirin một trăm năm trước hiểu tại sao nó có tác dụng giảm đau", ông nói. "Chỉ vì chúng ta không thể hiểu được một điều gì đó, với kiến thức hiện giờ của chúng ta, không có nghĩa là thứ đó không tồn tại".

Sóng điện thoại vô hình đang bủa vây chúng ta, liệu chúng sẽ để lại tác hại trong tương lai?

Liệu nhân loại sẽ phải chứng kiến sự gia tăng tỷ lệ phát hiện khối u và mắc ung thư não trong tương lai, nếu điện thoại di động thực sự gây ra chúng?

Bucher nói chúng ta vẫn đang trong thời gian “ủ bệnh” cho các vấn đề sức khỏe dạng này. Nó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nhưng có thể phải mất đến 20 năm cho xu hướng ung thư não xuất hiện. Đây chưa phải là lúc để mọi người thở phào.

"Đó là bản chất của khoa học và độc tính học, nơi mà chúng ta luôn phải chơi trò rượt-bắt”, Bucher giải thích. "Chúng ta không nắm được tất cả các tần số khác nhau và hiệu ứng của bức xạ. Vì vậy chúng ta cần rất nhiều thông tin để hiểu được mọi thứ".

Còn như Frey đã nói, kỷ nguyên của điện thoại di dộng đang tạo ra một cuộc thí nghiệm khổng lồ. Và dù có muốn hay không, tất cả chúng ta đều đang tham gia vào đó với vai trò như một con chuột.

Tham khảo Tonic