Tắt sóng não alpha, bạn sẽ kiểm soát được sự tập trung của mình

Bạn hay bị mất tập trung và luôn gặp khó khăn trong việc chú ý vào công việc mình đang làm? Các nhà thần kinh học ở MIT có thể đã tìm ra một giải pháp: Họ nói bạn cần tắt sóng não alpha của mình. 

Trong một nghiên cứu mới, các nhà khoa học phát hiện ra rằng mọi người có thể tăng cường sự chú ý của họ bằng cách kiểm soát sóng não alpha, dựa trên phản hồi thần kinh mà họ nhận được khi thực hiện một nhiệm vụ cụ thể.

Đây là lần đầu tiên mối quan hệ nhân quả này được quan sát thấy, và nó gợi ý rằng mọi người có thể học để cải thiện sự chú ý của mình thông qua phản hồi thần kinh.

Tắt sóng não alpha, bạn sẽ kiểm soát được sự tập trung của mình

"Có rất nhiều sự quan tâm trong việc sử dụng phản hồi thần kinh để cố gắng giúp đỡ những người bị mắc các rối loạn não khác nhau cũng như các vấn đề về hành vi", Robert Desimone, giám đốc Viện Nghiên cứu não bộ McGovern MIT cho biết. "Đó là một phương pháp hoàn toàn không xâm lấn để kiểm soát và kiểm tra vai trò của các loại hoạt động não khác nhau".

Sóng alpha và sự chú ý

Trong não bộ của bạn có tới 100 tỷ tế bào thần kinh. Khi chúng hoạt động và phát tín hiệu, các tín hiệu này kết hợp lại với nhau tạo ra các dao động gọi là sóng não. Dao động trong khỏang tần số từ 8 đến 12 hertz được gọi là sóng alpha. Các nhà khoa học cho rằng sóng alpha là loại sóng não gây mất tập trung trên người.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối tương quan mạnh mẽ giữa sự chú ý và sóng não alpha, đặc biệt là ở vùng vỏ não. Trong các thí nghiệm trên động vật và trên người, việc làm giảm hoạt động sóng alpha đều có liên quan đến kết quả tăng cường chú ý.

Tuy nhiên, không rõ liệu sóng alpha có kiểm soát sự chú ý hay chỉ là sản phẩm phụ của một số quy trình khác chi phối sự chú ý, Desimone cho biết.

Dao động trong khỏang tần số từ 8 đến 12 hertz được gọi là sóng alpha.

Để kiểm tra xem sóng alpha có thực sự điều chỉnh sự chú ý hay không, các nhà nghiên cứu đã thiết kế một thí nghiệm. Trong đó, các tình nguyện viên được đo phản hồi sóng alpha trong thời gian thực khi họ tiến hành một nhiệm vụ nhận thức.

Tình nguyện viên được yêu cầu nhìn vào một hình lưới ở giữa màn hình. Các nhà nghiên cứu nói rằng họ cần tập trung tinh thần để làm tăng được độ tương phản của mẫu hình trong khi nhìn vào nó. Nói cách khác, họ chỉ cần tập trung, nhìn càng rõ mẫu hình càng tốt.

Trong khi thực hiện nhiệm vụ này, não bộ của tình nguyện viên sẽ được quét bằng máy từ điện não đồ (MEG). Cỗ máy có thể hiển thị hoạt động của bộ não với độ chính xác đến từng mili giây. MEG cho kết quả hoạt động của sóng alpha trên vùng vỏ não ở cả bán cầu não trái và bán cầu não phải của tình nguyện viên. Nó sẽ tính toán cả mức độ bất đối xứng giữa sóng alpha ở mỗi bán cầu não.

Kết quả cho thấy, khi sự bất đối xứng giữa hai bán cầu tăng lên, tình nguyện viên sẽ nhìn thấy hình mẫu rõ ràng hơn.

Mặc dù những người này không được nói cho biết về mục đích thí nghiệm cũng như những gì sẽ diễn ra, sau khoảng 20 thử nghiệm (kéo dài khoảng 10 phút), họ đã có thể tăng độ tương phản của hình mẫu một cách rất tự nhiên và bản năng. Kết quả MEG cho thấy các tình nguyện viên đã làm như vậy bằng cách kiểm soát sự bất đối xứng của sóng alpha giữa hai bán cầu não bộ.

"Sau thí nghiệm, các tình nguyện cho biết rằng họ nhận thức được mình đang kiểm soát độ tương phản của hình mẫu, nhưng không biết được họ đã làm điều đo bằng cách nào", Bagherzadeh nói.

"Chúng tôi cho rằng điều cơ bản quan sát được ở đây là hoạt động học hỏi có điều kiện - bất cứ khi nào bạn thực hiện một hành vi và bạn nhận được một phần thưởng, bạn đang củng cố hành vi đó. Mọi người thường không có bất kỳ thông tin phản hồi nào về hoạt động não của họ, nhưng khi chúng tôi cung cấp cho họ phản hồi đó và họ nhận được phần thưởng, mọi người đều học được cách kiểm soát hoạt động não bằng cách thực hành chúng nhiều lần".

Nếu mọi người nhận được phản hồi từ quá trình điều khiển sóng não, họ có thể làm được điều đó và tăng cường sự tập trung.

Mặc dù các tình nguyện viên không có ý thức rằng họ sẽ điều khiển sóng não của mình, nhưng tất cả vẫn làm được. Và trong lúc hoạt động sóng não thay đổi, đã có sự gia tăng chú ý trong trường thị giác của tình nguyện viên.

Để chứng minh điều này, các nhà nghiên cứu đã thực hiện thêm một thí nghiệm. Trong khi các tình nguyện viên tiếp tục nhìn vào mẫu hình ở giữa màn hình, họ sẽ chiếu hai chấm sáng nhấp nháy ở hai bên màn hình. Tình nguyện viên được yêu cầu tiếp tục chú ý vào mẫu hình ở giữa, đồng thời bỏ qua sự hiện diện của hai chấm sáng mới. Hoạt động vỏ não của họ sẽ được ghi lại trong quá trình ấy.

Tiếp đó, các nhà nghiên cứu huấn luyện một nhóm người triệt tiêu sóng alpha ở bán cầu não bên trái, trong khi, nhóm còn lại được huấn luyện để triệt tiêu sóng alpha bên bán cầu não phải. 

Trong những người đã giảm sóng alpha ở bán cầu não trái, vỏ não thị giác của họ cho thấy một phản ứng mạnh hơn với chấm sáng nhấp nháy phía bên phải của màn hình, trong khi những người giảm hoạt động sóng alpha ở bán cầu não phải phản ứng mạnh hơn với chấm sáng nhấp nháy nhìn thấy ở phía bên trái.

"Kiểm soát sóng alpha thực sự đang điều khiển được sự chú ý của mọi người, mặc dù họ không có bất kỳ hiểu biết rõ ràng nào về cách họ đang làm điều đó", Desimone nói.

Hiệu quả kéo dài

Sau khi khóa đào tạo phản hồi thần kinh kết thúc, các nhà nghiên cứu yêu cầu các tình nguyện viên thực hiện hai nhiệm vụ bổ sung liên quan đến sự chú ý. Họ nhận thấy rằng hiệu ứng tăng cường tập trung vẫn tồn tại và kéo dài trong bài kiểm tra mới.

Một tình nguyện viên đang thử nghiệm phương pháp phản hồi thần kinh.

Trong một thí nghiệm, các tình nguyện viên được yêu cầu nhìn vào một mẫu hình tương tự như những gì họ đã thấy trong nhiệm vụ phản hồi thần kinh. Trong một số thử nghiệm khác, họ được cho biết trước là phải chú ý đến một phần trong trường thị giác. Một số thí nghiệm cuối cùng, họ chỉ được yêu cầu nhìn vào mẫu hình mà không cần tuân theo hướng dẫn nào cả.

Khi các tình nguyện viên được yêu cầu cần chú ý đến một phần trong trường thị giác, hướng dẫn đó là yếu tố chi phối nơi họ đặt ánh nhìn và sự chú ý của mình. Nhưng ngay cả khi không nhận được bất kỳ gợi ý nào trước, họ vẫn có xu hướng chú ý nhiều hơn đến những phần mình đã học được trong quá trình huấn luyện phản hồi thần kinh.

Trong một nhiệm vụ khác, những người tham gia được yêu cầu nhìn vào một hình ảnh như khung cảnh ngoài trời tự nhiên, cảnh đô thị hoặc các hình mẫu trừu tượng do máy tính tạo ra. Bằng cách theo dõi chuyển động mắt của tình nguyện viên, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng mọi người đã dành nhiều thời gian hơn để nhìn vào nơi mà sóng não alpha của họ đã được huấn luyện để chú ý đến.

"Điều hứa hẹn là các hiệu ứng dường như vẫn tồn tại sau đó", Desimone nói, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định các hiệu ứng này có thể sẽ kéo dài trong bao lâu.

Nói tóm lại, đây là những phát hiện tiền đề ban đầu chứng minh rằng nếu con người chủ động nhận thức được hoạt động điều khiển sóng não alpha của mình, hoặc là gián tiếp hoặc là trực tiếp, chúng ta có thể kiểm soát sự tập trung của mình đến mức tối đa. 

Phản hồi nhận thức, một phương pháp huấn luyện não bộ không xâm lấn, bây giờ có thể cho phép chúng ta làm điều đó. Nếu các thiết bị phục vụ phản hồi nhận thức được thu nhỏ và tối giản hóa xuống cấp độ chỉ bằng chiếc điện thoại, một ngày nào đó, bạn có thể đặt một chiếc máy như vậy trên bàn làm việc của mình và có thể nhìn vào máy tính cả ngày mà không bị xao lãng. 

 Tham khảo Technologynetworks