Thị trường Tablet sau 5 năm : Đi đâu về đâu?

Thị trường máy tính bảng sau 5 năm tồn tại và phát triển, sau thời kì đỉnh cao, năm 2015 đã lần đầu tiên đánh dấu sự tụt dốc của thị trường. Từng được đặt nhiều kì vọng, nhưng có vẻ máy tính bảng chưa phải sản phẩm có thể tạo ra sự đột phát trong công nghệ thiết bị di động.

Máy tính bảng được xem là những thiết bị cầm tay tuyệt vời.

1. Từng là "Kẻ hủy diệt" máy tính cá nhân.

Tháng 4 năm 2010, chiếc iPad thế hệ đầu tiên của Apple ra mắt. Tại thời điểm đó, một chiếc Máy tính bảng với màn hình gần 10 inch tạo ra một sức hút lớn đối với người tiêu dùng. Ngay trong ngày đầu tiên bán ra, đã có tới 300 ngàn chiếc iPad được đặt mua, và 15 triệu máy tới tay người dùng trong một năm sau đó. Nhận thấy được tiềm năng tự thị trường mới mẻ này, Google cũng không thể ngồi yên. Vào thời điểm đầu năm 2011, trong lúc nền tảng Android vẫn còn rất non nớt, Google đã tung ra phiên bản hệ điều hành mới dành riêng cho các thiết bị máy tính bảng màn hình lớn, Android 3.0 - Honeycomb. Chiếc Tablet Android đầu tiên ra đời ngay sau đó, với mã hiệu Xoom do Motorola sản xuất. Theo sau Motorola, nhiều nhà sản xuất thiết bị di động như Samsung, Asus tiếp bước với những dòng sản phẩm máy tính bảng chuyên biệt.

Nếu phải chọn giữa Tablet và Notebook, bạn sẽ chọn sản phẩm nào?

Một sự bùng nổ các thiết bị máy tính bảng trên thị trường. Người dùng chính là những người được lợi lớn nhất, khi mà ở thời điểm đó, các thiết bị smartphone chưa được trang bị màn hình lớn như hiện nay. Một chiếc smartphone chỉ có màn hình khoảng 3,5 inch cho tới 4 inch, vì thế máy tính bảng với màn hình lớn mang lại trải nghiệm mới mẻ và tiện dụng hơn nhiều.

Những dòng sản phẩm Tablet bay cao hơn bao giờ hết, đặc biệt với iPad, Apple luôn luôn nắm giữ phần lớn nhất của chiếc bánh béo bở này. Nhiều nhà nghiên cứu thị trường đã đặt ra những nguy cơ dành cho máy tính xách tay và các thiết bị PC khác. Máy tính bảng được sản xuất nhằm hỗ trợ làm việc và giải trí tốt hơn những chiếc điện thoại nhỏ bé, nhỏ gọn hơn nhiều những cố máy xách tay cồng kềnh, chính điều này đã gây ra nhiều hoài nghi về tương lai của notebook.

Khi máy tính cá nhân bị đe dọa, thì một ông lớn khác cũng đứng ngồi không yên, Microsoft. Kỷ nguyên của máy tính Windows trong suốt 20 năm trước đó là thời kì hoàng kim của Microsoft. Nguy cơ dẫn dắt hành động, Microsoft phải ra mắt Windows 8 với nhiều thay đổi nhất từ trước đến nay. Hệ điều hành này hỗ trợ màn hình cảm ứng tốt hơn nhiều Windows 7, cùng với phiên bản RT dành riêng cho máy tính bảng. Sau khi Windows 8 RT ra mắt, với tham vọng tìm lại chỗ đứng của mình trong thị trường phần mềm, Microsoft cùng nhiều nhà sản xuất đã tung ra những mẫu máy tính bảng chạy Windows 8, mà đầu tiên là Surface do chính Microsoft sản xuất.

Surface của Microsoft.

Nhưng chỉ một thời gian ngắn sau đó, Microsoft đã phải ăn trái đắng với tham vọng của mình. Hệ điều hành Windows RT bị người dùng chê trách quá nhiều với hệ sinh thái nghèo nàn cùng những tính năng lạc hậu không phù hợp với tablet, Surface ế chỏng trơ. Còn Apple vẫn luôn bay cao nhờ iPad, dù vậy với sự phát triển mạnh mẽ của Android, miếng bánh thị trường Tablet sẽ sớm có thêm nhiều sự thay đổi.

2. Thị trường Tablet có thật sự béo bở như nhiều người nghĩ?

Nhìn vào bảng thống kê doanh số iPad trong 5 năm, chúng ta sẽ có được câu trả lời cho câu hỏi trên. Đây từng là một thị trường đầy tiềm năng, tuy nhiên hiện tại chỉ còn lại hai chữ "thách thức" dành cho các nhà phát triển.

Năm 2015 đánh dấu cho sự tụt dốc của sản phẩm iPad.

Sức tiêu thụ của iPad đang có dấu hiệu đi xuống trong 2 năm trở lại đây, còn với những dòng Tablet Android, áp lực cũng không hề nhỏ. Một loạt những dòng sản phẩm như Galaxy Tab của Samsung hay Memo Pad của Asus đang "trốn" đâu đó trong sự ảm đạm của thị trường.

Có thể thấy, cả các dòng sản phẩm cao cấp của Apple hay Samsung, cho tới những mẫu máy giá rẻ của Asus cũng đang dần mất đi sự hấp dẫn đối với người dùng. Trong 2 năm 2013 và 2014, một nhà sản xuất thiết bị di động khác là Sony cũng chen chân vào thị trường máy tính bảng với dòng máy Xperia Z Tablet ở phân khúc cao cấp, rồi chìm nghỉm ngay sau đó. Điểm sáng le lói của những chiếc máy tính bảng Android đến từ Google Nexus 7, một sản phẩm vô cùng thành công được ra mắt từ năm 2012 với giá thành rẻ và cấu hình phù hợp.

Nexus 7 của Google với cấu hình tốt và giá cả phải chăng.

Lại nhắc tới Surface của Microsoft, ra mắt tới phiên bản thứ 3, với rất nhiều cải tiến về phần cứng và hệ sinh thái Windows, nhưng chưa có nhiều tín hiệu tốt đến với "gã khổng lồ" phần mềm.

Ở một mặt trận khác, thị trường điện thoại thông minh vẫn đang dãn nở từng ngày và chưa hề có dấu hiệu dừng lại. Mỗi năm, những nhà sản xuất vẫn đều đặn tung ra các mẫu flagship của hãng, kéo theo đó là sự thu hút tới từ giới truyền thông và đông đảo người dùng. Bù lại không nhiều hãng còn tập trung vào những mẫu máy tính bảng mới. Qua đó, có thể thấy dường như các nhà sản xuất đã không còn mặn mà với "chiếc bánh" từng được cho là "béo bở".

3. Sự lụi tàn khó đoán trước: Vì sao ra nông nỗi này?

Dù vẫn bán ra tới 12 triệu máy trong Q1/2015, nhưng sau suốt 4 năm tăng trưởng, 2015 là năm đầu tiên iPad có sự sụt giảm về doanh số. Có lẽ chỉ cách đây một năm, ít ai sẽ nghĩ tới kịch bản này.

Thị trường máy tính bảng trong năm 2014 vẫn vô cùng sôi động, iPad nhận được những sự cải tiến lớn về phần cứng, loạt sản phẩm tablet Android giá rẻ đến từ Asus cũng làm mưa làm gió trong một quãng thời gian dài. Tuy nhiên sang đến năm 2015, dấu ấn của những sản phẩm máy tính bảng đã bốc hơi từ bao giờ.

Asus chen chân vào thị trường Tablet sau khi trở thành đối tác sản xuất Google Nexus 7.

Có rất nhiều nguyên nhân từ chủ quan tới khách quan, nhưng nhìn lại thuở ban đầu, khi mà sức hấp dẫn của máy tính bảng tới từ sự mới mẻ của nó đối với người dùng, cũng thật dễ hiểu khi thị trường này ngày một tụt dốc.

Bị Smartphone lấn lướt.

Nỗi lo lớn nhất của những nhà sản xuất tablet chính từ việc thị hiếu người dùng di động thay đổi nhanh chóng. Từng bị hấp dẫn bởi những chiếc máy tính bảng với màn hình lớn, người dùng dần e ngại về kích thước máy. Nắm bắt được tâm lý người dùng, Apple ra mắt iPad mini cạnh tranh với các mẫu máy Android 7 - 8 inch. Dù vậy, về mặt kích thước, những mẫu Phablet 5,5 - 6 inch có vẻ được lòng người dùng hơn. Chẳng phải tự nhiên mà các hãng sản xuất điện thoại dần đưa những sản phẩm flagship của mình đạt ngưỡng 5,5 inch. Khi mà điện thoại đủ to để đáp ứng nhu cầu giải trí cơ bản, nhiều người dùng không muốn cầm thêm một thiết bị khá cồng kềnh bên mình, nhiều người dùng đã quyết định rời xa tablet.

Smartphone "phình to" khiến Tablet ngày một kém hấp dẫn.

Ngoài vấn đề kích thước, những công nghệ về Camera hay màn hình mới nhất luôn được áp dụng trên điện thoại thông minh trước máy tính bảng. Điều này cũng thể hiện phần nào sự quan tâm của các nhà sản xuất dành cho smartphone là nhiều hơn.

Notebook vẫn sống tốt.

Nếu nói rằng máy tính bảng sẽ hủy diệt những chiếc máy tính cá nhân như Laptop ở thời điểm này, bạn sẽ chỉ nhận lại sự cười chê. Notebook vẫn sống tốt, những chiếc PC giải trí vẫn tăng trưởng đều, đó là thực tế dễ dàng nhận thấy trong những năm qua. Đã có những sự lụi tàn của các công ty sản xuất máy tính lớn, nhưng chúng đều đến từ lí do chậm trễ trong tái cấu trúc công ty, chứ không hề có chút ảnh hưởng nào của máy tính bảng.

Notebook và Ultrabook có những cải thiện về thiết kế không thua kém Tablet.

Về phía người dùng, dù được quảng cáo về khả năng làm việc trên các sản phẩm tablet, nhưng có lẽ họ vẫn chưa thể rời bỏ chiếc máy tính cá nhân truyền thống. Mặt khác, hệ điều hành di động như Android hay iOS cũng chưa thể đủ sức thay thế những hệ thống giải trí chuyên dụng.

Máy tính bảng đang tự mình rời bỏ cuộc chơi.

Những nâng cấp thiếu thuyết phục trong thời gian vừa qua của những dòng sản phẩm máy tính bảng lớn như iPad, Galaxy Tab, MemoPad đang chính là lí do lớn nhất khiến cho chúng bị người dùng xa lánh.

Dễ dàng nhìn ra điều này từ iPad, mẫu máy tính bảng mới nhất của Apple bao gồm iPad Mini 3 và iPad Air 2 nhận được nhiều sự nâng cấp so với thế hệ trước đó. Ngoài thiết kế bắt mắt hơn với đường cắt kim cương, hai mẫu iPad nói trên còn được tích hợp cảm biến vân tay vào nút Home giống như trên iPhone 5s. Dù vậy, sự nâng cấp này bị cho là "thiếu ý tưởng", và Apple đang biến iPad trở thành những chiếc iPhone phóng to.

Các hãng sản xuất ngày một "bí" ý tưởng cho các sản phẩm Tablet mới.

Khác với iPhone, chính sách phân phối và giá của iPad có rất nhiều điểm bất hợp lý. Nếu như khi ra mắt một mẫu iPhone mới, Apple sẽ ngay lập tức khai tử một sản phẩm lỗi thời và giảm giá những mẫu máy khác. Nhưng khi iPad Mini 3 ra mắt, iPad Mini thế hệ đầu tiên vẫn được bán với mức giá khá cao, khiến không ít khách hàng cảm thấy bất bình.

Về phía các sản phẩm Android, ngoài việc nâng cấp về cấu hình qua từng đời máy, các hãng sản xuất không mang lại nhiều tiện ích mới cho những sản phẩm của mình. Chưa hết, các dòng sản phẩm có quá nhiều mã máy, với các kích thước khác nhau, nhưng cấu hình ít khác biệt khiến người dùng vô cùng bối rối khi chọn mua.

Quá nhiều sản phẩm được ra mắt mỗi năm khiến người dùng bị "quay như chong chóng".

Với những lí do đó, dễ dàng lí giải cho sự tụt dốc của thị trường từng được cho là béo bở và đầy tiềm năng. Dĩ nhiên, cũng giống như các sản phẩm di động khác như điện thoại thông minh hay các thiết bị đeo thông minh thị trường máy tính bảng cần những yếu tố thúc đẩy phát triển từ chính sự phát triển của sản phẩm, cho tới khả năng đón nhận của người dùng.

Dù không còn ở thời kì đỉnh cao, nhưng máy tính bảng vẫn hiện diện trong cuộc sống của nhiều người, như một thiết bị giải trí hay một công cụ làm việc, và chúng vẫn sẽ giúp cuộc sống của con người trở nên dễ dàng hơn.