Tiến sĩ cơ khí MIT lập startup xe tải điện thách thức Tesla của Elon Musk, nhận gần 2 tỷ USD tiền đầu tư từ các đại gia Amazon, Ford...

"Vũ khí" xe tải điện bước vào thương trường tương lai

Cái tên Rivian của tiến sỹ cơ khí R.J.Scaringe đang làm thị trường ngạc nhiên, bởi vì trước khi Tesla nổi tiếng không ai biết đến tên tuổi họ. Song Rivian sẽ khiến ngành công nghiệp xe điện dậy sóng vào năm 2021, thời điểm họ bắt đầu tung ra thị trường các mẫu xe bán tải chạy điện thời thượng.

Thấy được tiềm năng của Rivian, đầu năm 2019, tỷ phú Jeff Bezos của Amazon đã rót 700 triệu USD vào Rivian. Đến tháng 4, hãng Ford Motor tiếp tục đầu tư 500 triệu USD cho các dự án xe tải chạy điện của Rivian. Tổng cộng từ năm 2015 đến nay, công ty Rivian nhận được hơn 1,7 tỷ USD từ nhiều nguồn đầu tư tại Mỹ, Nhật Bản và Ả Rập Saudi.

CEO Scaringe của Rivian giới thiệu về hai mẫu xe bán tải tại Los Angeles Auto Show hồi tháng 11/2018.

Trên thị trường, nếu Tesla nhắm đến dòng xe điện hạng sang thì Rivian nhắm đến dòng xe điện bán tải. Nhà sáng lập Scaringe đã dành mười năm để hoàn thiện các thiết kế xe điện bán tải của hãng Rivian.

Rivian đã mua lại nhà máy này từ hãng Mitsubishi vào tháng 1/2017, một chiến lược tương tự như Tesla mua lại nhà máy NUMMI ở California năm 2010. Việc mua lại nhà máy là bước đi khôn ngoan giúp tiết kiệm chi phí xây dựng nhà máy mới, đồng thời có thể tận dụng nguồn nhân lực hiện có của nhà máy.

Dạo quanh nhà máy ở Normal tại bang Illinois (Hoa Kỳ), chúng ta sẽ thấy các máy ép dập vốn sẽ tạo ra các bộ phận xe hơi như chắn bùn và cửa xe. Scaringe hy vọng có thể cải tạo nhà máy từng thuộc về Mitsubishi để tạo ra nhiều thứ hơn là chỉ sản xuất xe.

"Chúng ta đang có nhiều suy nghĩ sai lầm: xe tải không thể chạy bằng điện, xe điện không thể chạy đường trường, xe điện không thích hợp trên các địa hình gồ ghề và trong thời tiết khắc nghiệt, xe điện không thể kéo các xe khác. Và hầu hết mọi người đều không tin rằng xe tải có thể thân thiện với môi trường", vị tiến sỹ nói.

Đối với tay chơi mới, xu thế điện hóa trong công nghệ có thể tạo ra một chiếc xe tải đủ khả năng làm những việc phi thường mà lại rất dễ vận hành. Ý tưởng này đã thuyết phục được các nhà đầu tư tên tuổi.

Nhà sáng lập Scaringe đã dành mười năm để hoàn thiện các thiết kế xe điện bán tải của hãng Rivian

Các ông lớn nghĩ gì ?

Với Ford Motor, khoản đầu tư trị giá 500 triệu USD hứa hẹn mở ra khả năng vượt lên trước các đối thủ cạnh tranh trong ngành sản xuất ô tô bằng việc tận dụng những sáng kiến từ các startup.

Ford Motor không muốn bị lép vế trong cuộc chiến sản xuất xe điện tương lai. Tuy nhiên việc tự đầu tư sáng lập một thương hiệu xe điện riêng của Ford hiện chưa khả thi. Thế nên phương án đầu tư vào Rivian là một giải pháp dung hòa giữa rủi ro và lợi ích

Riêng tỷ phú Jeff Bezos có lẽ nhắm đến một mục đích khác khi đổ tiền vào Rivian. Dòng xe tải điện của Rivian giúp giảm thiểu dư lượng khí thải carbon của Amazon ra môi trường. Hầu như tất cả các khâu hoạt động của Amazon đều có dấu vết carbon (carbon footprint) đặc biệt là kho vận và giao nhận hàng hóa.

Hạ thấp hàm lượng phát thải khí carbonic giúp Amazon tránh được những khoản thuế và xây dựng hình ảnh một Amazon thân thiện với môi trường trong mắt khách hàng.

Bản thân Rivian đang cần thêm nhiều khoản đầu tư nữa để tăng tốc bắt kịp Tesla nhưng không phải nhà đầu tư nào cũng được họ hoan nghênh, một trong số đó là General Motors.

Các đại diện của GM đã thảo luận về khoản đầu tư giá trị hàng tỷ đô vào đầu năm nay. Tuy nhiên phía Rivian không tán thành những thỏa thuận đầu tư do GM đưa ra. Họ không muốn chịu sự kiểm soát ngặt nghèo của GM. Đó cũng là một phần cá tính của nhà sáng lập Rivian – R.J.Scaringe.

Nhà sáng lập Robert J Scaringe nhận bằng tiến sĩ kỹ sư cơ khí tại Viện Công nghệ Massachusetts năm 2009

Chân dung người thách thức Tesla

Robert J Scaringe nhận bằng tiến sĩ ngành kỹ thuật cơ khí tại Viện Công nghệ Massachusetts năm 2009. Ngay sau đó ông thành lập Mainstream Motor.

Bối cảnh khởi nghiệp của Rivian không suôn sẻ khi cuộc khủng hoảng tài chính đã khiến các nhà đầu tư thắt chặt túi tiền và những vụ phá sản của General Motors, Chrysler làm lung lạc rất nhiều ý chí startup trong ngành ô tô.

Ngoài nguồn tài chính từ gia đình và bạn bè, Scaringe và bố đã thế chấp hầu hết tài sản cho ngân hàng để vay vốn phát triển công ty. Cái tên Rivian mang ý nghĩa "những con người của dòng sông", để kỷ niệm nơi ông sinh ra ở gần sông Indian tại Florida.

Scaringe và nhóm cộng sự làm việc chăm chỉ suốt hai năm rưỡi để tạo ra một mẫu xe thể thao hiệu năng cao nhưng cuối cùng dự án thất bại vào năm 2011. Scaringe quyết định chuyển đổi mọi thứ.

Ông đưa công ty và nhóm cộng sự đến Michigan. Tại đây, họ sống và làm việc ở ngoại ô vành đai công nghiệp cũ Detroit. Họ làm việc gần như trọn ngày. Tham vọng của Scaringe là tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh cho xe điện tự động.

Những nhà đầu tư đầu tiên từ Nhật và Ả Rập Saudi đã hỗ trợ Rivian trong quãng thời gian gian khổ này. Nhờ đó, Rivian có thể bắt đầu sản xuất một số xe mẫu hướng đến "thị trường xe tự lái và xe lái chung".

Scaringe phải hy sinh 95% thời gian của mình cho công việc – như ông thổ lộ với phóng viên tờ New York Times. Nhưng Rivian là giấc mơ cả đời của ông.

Một Rivian đầy triển vọng

Những mẫu xe của Rivian đều được thiết kế để có thể chạy đường dài và chịu được tải trọng lớn. Các nguyên mẫu của xe tải Rivian và S.U.V có thể vận hành ở những nơi nước sâu gần 1 mét. Các kỹ sư Rivian đã tạo ra một lớp lót bảo vệ bộ pin (đặt ở gầm xe) giúp chúng chống được nước và những va đập khi xe tiến vào địa hình gồ ghề.

Mẫu S.U.V R1S của Rivian trông khá giống với Range Rover, trong khi mẫu R1T lại có ngoại hình tương tự mẫu F-150 của Ford. Nhưng quan trọng hơn, mẫu R1S được Rivian trông đợi sẽ đọ sức trực tiếp với Model X của Tesla khi Rivian bắt đầu sản xuất đại trà xe của họ vào năm sau.

Rivian không chỉ chuẩn bị các mẫu xe, rút kinh nghiệm từ các khó khăn Tesla gặp phải, công ty của Scaringe đầu tư mạnh vào các hạng mục dây chuyền sản xuất xe và pin. Họ còn xây dựng những cơ sở vận hành bán lẻ phụ tùng thay thế và dịch vụ sửa chữa xe cho khách hàng của mình. Đây là những lỗ hổng mà Tesla phải trả giá khá đắt khi không lường trước được sự bùng nổ của thị trường trong mấy năm qua.

Cả hai mẫu R1S và R1T đều có mức giá khởi điểm khoảng 70 nghìn USD, bán kèm các phụ kiện nữa là 90 nghìn USD. Xe có thể chạy hơn 640 km cho mỗi lần sạc.

Rivian đã nhận được hàng chục nghìn đơn hàng đặt cọc cho những mẫu xe này. Họ ước tính sẽ nâng sản lượng xe lên 40 nghìn chiếc vào năm 2021.