Có một thông tin khiến đặc biệt chú ý trong 2 hôm nay: hai lãnh đạo cực kỳ cao cấp của Apple được thông báo sẽ nghỉ việc. Và quan trọng hơn, một trong hai nhân vật này là "phù thủy" iOS: Scott Forstall, người từng có lúc kỳ vọng sẽ trở thành CEO của Apple thay thế Steve.
Tuy nhiên, chỉ hơn 1 năm sau sự ra đi của Steve, Scott Forstall chuẩn bị trở thành người thất nghiệp. Nguyên nhân thì người ta đã nói nhiều: sự thất bại của Siri, Apple map và việc iOS từ lâu không có những bước tiến lớn... Nhưng vượt trên tất cả, giới đầu tư và thế giới công nghệ đều nhận ra một sự thật là Apple đang rơi vào giai đoạn khủng hoảng hậu Steve Jobs nghiêm trọng hơn bao giờ hết.
Scott Forstall là ai?
Có quá nhiều bài nói về tiểu sử của ông bạn có thể tìm trên Google hoặc Wiki. Có 3 điểm đáng chú ý trong tiểu sử và vị trí của Scott Forstall:
1. Ông là người chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ Steve Jobs còn lại trong bộ máy của Apple tại thời điểm này. Ông làm việc với Steve tại NeXT và là một trong số những nhân vật quan trọng nhất tại Apple dưới thời Steve.
2. Ông là người chịu trách nhiệm cao nhất về iOS và các sản phẩm liên quan. Đây là mảng quan trọng nhất của Apple. Những sản phẩm thành công và mang lại phần lớn doanh thu và lợi nhuận của Apple là những sản phẩm chạy iOS.
3. Ông là người có cá tính rất giống Steve Jobs: là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo, cực kỳ khắc nghiệt. Cá tính và cách làm việc của ông chịu rất nhiều và rất giống phong cách của Steve.
Không phải vô cớ ông được kỳ vọng rất nhiều là người sẽ kế nhiệm Steve tại vị trí CEO Apple. Với cá tính của mình, khả năng ông duy trì phong cách làm việc dưới thời Steve là rất cao. Mà thật sự thì cách xử lý khủng hoảng của ông trong vụ Apple Map có phần giống Steve: đạp bằng dư luận bằng những phát biểu cứng rắn thay vì xin lỗi như cách Tim Cook đã làm.
Tim Cook - Một Apple khác biệt
Những việc Tim Cook là từ khi nắm quyền Apple đến giờ là cách bất cứ một CEO bình thường nào cũng sẽ làm để tăng giá cổ phiếu. Và nếu xét con số, ông đã thành công phần nào.
Tuy nhiên, cũng phải nhìn lại hiệu quả một chút khi 1 tháng vừa qua cổ phiếu Apple giảm tới 15% giá trị, làm bốc hơi khoảng 100 tỷ USD của các cổ đông Apple. Nguyên nhân thì ai cũng rõ: sự thất vọng về các sản phẩm, về cái người ta gọi là ma thuật Apple. Chưa bao giờ, tính từ thời Steve trở lại các sản phẩm của Apple lại trở nên bình thường đến như vậy.
Quan điểm quản lý của Tim Cook khác hoàn toàn với Steve, và tất nhiên, cũng khác biệt rất nhiều so với Scott. Ông đặt hiệu quả lên cao hơn so với cái gọi là tính hoàn hảo và "bá đạo" của sản phẩm. Một trong những điều chúng ta nhìn thấy là Apple dưới thời Tim Cook sử dụng chính sách giá mạnh mẽ để quét toàn bộ và sát hơn với nhu cầu của tất cả người dùng thay vì chấp nhận bỏ trống rất nhiều khoảng giá để tạo ra những sản phẩm tốt nhất, đáp ứng hoàn hảo nhất cho nhu cầu của người dùng như cách Steve đã làm và rất có thể Scott muốn làm trong tương lai.
Ngoài ra phải chú ý, cũng giống như Steve, Scott là một người rất bảo thủ và cứng rắng trong câu chuyện cạnh tranh. Có lẽ, quyết định loại bỏ Google Map là một phần đáng chú ý trong câu chuyện tranh chấp giữa ông và Tim Cook.
Một cuộc thanh trừng quy mô lớn đang diễn ra
Nếu như có quan tâm đến lịch sử các quốc gia phong kiến, đặc biệt là Trung Quốc ngay ở gần chúng ta, có một sự thật cay đắng luôn diễn ra: các vị vua của triều đại mới khi lên ngôi luôn tìm cách thanh trừng những đại thần của triều đại cũ, đặc biệt là những nhân vật có suy nghĩ và các làm đi ngược lại với phong cách của họ hoặc những nhân vật có khả năng ngồi vào ngôi vị của họ. Điều này đảm bảo sự vững chắc trong việc nắm quyền và triều đại sẽ đi theo cách mà ông vua kia muốn.
Tim Cook cũng vậy. Một trong những cái khó nhất của ông là việc làm sao để vượt qua sự thành công và xây dựng một phong cách hoàn toàn khác với người tiền nhiệm đã trở thành huyền thoại của thế giới công nghệ. Ông đang đi một con đường hoàn toàn khác so với người tiền nhiệm.
Và Scott, kẻ có tài, đại diện cho cả hai trường hợp cần loại bỏ: có tư tưởng đi ngược lại với phong cách điều hành của Tim Cook và từng được coi là CEO-in-waiting chắc chắn sẽ là kẻ phải ra đi nhất là khi tình hình giá cổ phiếu của Apple đang thay đổi theo chiều hướng xấu bất chấp việc kết quả kinh doanh cực kỳ ấn tượng dưới thời Tim Cook.
Phong cách của Scott và Steve có lẽ là hiếm người thích, đó là sự thật. Có chăng do tài năng vĩ đại của mình mà vị trí của Steve tại Apple từ sau khi ông trở lại chưa bao giờ bị lung lay. Mà xa hơn, hãy nhìn cách Steve bị sa thải hồi những năm 1980s để rõ điều này. Và Scott, chưa đủ sức và tầm để trụ lại trong cuộc thanh trừng lớn và đầu tiên dưới thời Tim Cook.
Cuộc chiến hậu trường tại Apple đã bắt đầu và khó có gì có thể dừng nó lại khi mà quy mô và lợi ích từ cuộc chiến này quá lớn. Thế mới thấy, vị trí của Steve quan trọng đến thế nào khi ông có lẽ là người duy nhất khiến cho tất cả các công thần, dù cá tính lớn đến đâu cũng phải chấp nhận nằm yên nghe lời.