Tại sao Uber “sống chết” theo đuổi xe ô tô tự lái?

Uber đang ngày càng tỏ rõ tham vọng muốn đi đầu trong lĩnh vực xe tự hành, vượt mặt Google và các ông lớn khác. Đầu năm nay, hãng đã mở trung tâm nghiên cứu robot tại Pittsburgh và bây giờ lại tiếp tục phối hợp với Đại học Arizona để phát triển xe hơi tự lái. Vừa mới hôm qua, hãng tiếp tục tuyển 2 nhà nghiên cứu bảo mật hàng đầu của Twitter và IOActive về cùng dự án. Động thái này ngay lập tức đã thu hút được sự chú ý của các nhà đầu tư, vốn đang hướng con mắt vào Google, nơi vừa có những biến chuyển mới mẻ về cấu trúc.

Tại sao gã khổng lồ 50 tỷ đô của thế giới lại tỏ ra quan tâm đến xe tự hành như vậy?

Xóa bỏ định nghĩa “sở hữu xe”, giảm chi phí đi lại xuống mức khó tin

Tại hội thảo công nghệ tại California vào tháng 5 năm ngoái, CEO của Uber, Travis Kalanick đã từng nói: “Lý do Uber có thể được coi là đắt là bởi bạn không chỉ trả tiền cho chiếc xe, bạn đang phải trả tiền cho cái gã ngồi cùng xe. Vậy nên nếu không có gã đó, giá của Uber chắc chắn sẽ rẻ hơn nhiều so với việc sở hữu một chiếc xe. Phép thuật là ở đây: cái giá bạn phải trả còn rẻ hơn chi phí sở hữu vậy sở hữu xe làm gì nữa?”

Viễn cảnh mà Uber vẽ ra thực sự khiến người ta cảm thấy hào hứng. Giá trị những chiếc xe tự lái tạo ra cho Uber không chỉ nằm ở việc di chuyển hành khách, nó còn thực hiện rất nhiều tác vụ khác ví dụ như dịch vụ vận chuyển đồ ăn (UberEats), vận chuyển hàng hóa (UberRush). Những chiếc xe sẽ không bao giờ nằm yên trong gara hay bãi gửi xe mà nó sẽ di chuyển liên tục để tạo ra lợi nhuận chảy vào túi Uber. Kể cả khi không tham gia những hoạt động đó, xe tự hành cũng biết tự đến trạm bảo dưỡng hoặc vệ sinh nội thất.

Thử tưởng tượng mỗi sáng thức dậy bạn đi làm bằng xe tự lái của Uber, nghỉ trưa, cũng là xe của Uber mang bữa trưa đến tận văn phòng cho bạn, đồng thời bạn có thể nhận một món hàng mình đặt mua trên Muachung mới đây. Và bởi vì không có tài xế nên như đã nói, chi phí bạn trả sẽ rẻ hơn rất nhiều so với hiện tại. Nghiên cứu của Đại học Columbia chỉ ra rằng chỉ cần 9000 xe tự lái, Uber có thể thay thế toàn bộ xe taxi tại thành phố New York (lên tới 13000 xe), thời gian đợi xe của người dùng chỉ là 36 giây và chi phí cho mỗi kilomet đường là… 0,3 USD: Rẻ đến không thể tin được!

Xóa bỏ yếu tố “người” lái xe

Uber liên tục gặp scandal trên khắp thế giới. Lý do chính không phải do ứng dụng này gây nên. Thao tác gọi xe - tự động trả tiền thông qua thẻ tín dụng là một quy trình nhanh gọn và hoàn hảo. Scandal mà hãng gặp phải luôn đến từ yếu tố con người: hết tài xế Uber bị cáo buộc hãm hiếp khách hàng ở Ấn Độ cho đến việc hãng để tay lái có tiền án giết người tham gia vào hệ thống tại Mỹ. Hay mới đây nhất, một tài xế Uber Trung Quốc lại dính líu đến một vụ cướp và hãm hiếp nữ hành khách. Những scandal kiểu như vậy sẽ chấm dứt hoàn toàn một khi Uber triển khai thành công xe tự lái bởi vì một lý do đơn giản: họ không có tài xế.

Không chỉ có vậy, ác mộng lớn nhất của Uber, đó là tất cả các tài xế hiện tại trở thành nhân công chính thức của hãng cũng sẽ không thể trở thành hiện thực. Và Uber có thể tự tin tuyên bố “mình không sở hữu tài xế nào cả” mà không ai có thể bắt bẻ được. Những rào cản hiện tại như Ủy ban châu Âu hay chính quyền thành phố New York bỗng dưng biến mất hoàn toàn. Uber cũng không còn phải lo ngại đến những quy định của luật pháp liên quan đến lực lượng lao động cũng như thuế, bảo hiểm con người.

Mang đến trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng

Sử dụng xe tự lái không chỉ có ích và mang lại dòng tiền khổng lồ cho Uber mà còn cho chính những người dùng dịch vụ. Chi phí rẻ hơn là yếu tố đã giúp Uber đánh bại các đối thủ khác. Với xe tự lái, chi phí còn rẻ hơn nữa và người dùng lại được trải nghiệm một cảm giác mới. Khi không có tài xế đi cùng, chúng ta có thể cảm thấy thoải mái và quyền riêng tư được bảo vệ tốt hơn. Cảm giác những cuộc nói chuyện, cãi vã trong xe sẽ chẳng bị ai nghe trộm khiến hành khách dễ chịu.

Cuối cùng, sự xuất hiện của xe tự lái sẽ giảm thiểu tỉ lệ tắc đường xuống mức tối thiểu. Một bản nghiên cứu từ năm 2013 của PricewaterhouseCoopers dự tính lực lượng xe tự hành một khi được triển khai sẽ giảm số lượng phương tiện trên đường đi 99%, số lượng xe của toàn nước Mỹ sẽ rơi từ 245 triệu xuống chỉ còn 2,4 triệu. Thử tưởng tượng xem những con đường sẽ rộng rãi đến như thế nào nếu chỉ còn 1% lượng phương tiện so với hiện tại. Đó là đóng góp của Uber cho xã hội nhưng cũng đồng thời khiến cho lưu lượng di chuyển hàng ngày của hãng tăng lên đột biến, góp phần vào lợi nhuận ngày một tăng với tốc độ “tên lửa”.

Và khi đó, CEO Travis Kalanick có thể nở nụ cười đắc thắng.