Từ biến cố mới của BKAV Pro và cuộc ‘mất tích’ của Bphone, nhìn lại “rổ gạch đá” CEO Nguyễn Tử Quảng từng hứng chịu, 2 năm bị trầm cảm, vượt qua rồi tìm ra lời giải

Biến cố mới của Bkav pro

Thông tin mới đây khiến thị trường quan tâm đến từ báo cáo tài chính riêng lẻ quý 4/2023 của CTCP Chứng khoán VNDirect, Vndirect bất ngờ phát sinh khoản phải thu khó đòi gần 31,6 tỷ đồng (tại ngày 31/12/2023) đối với Bkav Pro. Tại thời điểm cuối năm 2023, VNDirect đang phải trích lập dự phòng hơn 22 tỷ đồng đối với khoản phải thu này.

Trước đó, trong các công bố về kết quả kinh doanh, Bkav Pro - công ty phụ trách mảng xuất bản phần mềm của Tập đoàn Bkav do doanh nhân nổi tiếng Nguyễn Tử Quảng lãnh đạo - đã ghi nhận bức tranh kinh doanh liên tục giảm sút. 

Bản công bố thông tin giới thiệu về trái phiếu Bkav Pro của VNDirect cho biết, vào năm 2018 dù mới thành lập nhưng Bkav Pro đã có doanh thu 105 tỷ và lợi nhuận 53 tỷ đồng. Sang năm 2019, Bkav Pro mang về doanh thu 176 tỷ và lợi nhuận cao kỷ lục với 118 tỷ đồng. 

Nhưng kể từ đó, lợi nhuận Bkav Pro liên tục giảm qua mỗi năm. Trong 6 tháng đầu năm 2023, Bkav Pro chỉ lãi sau thuế 4,4 tỷ đồng, giảm hơn 74% so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/VCSH giảm xuống còn 2,1%.

Hồi giữa năm 2021, VNDirect đã đứng ra làm tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán, đại diện người sở hữu trái phiếu cho lô trái phiếu mã BKPCB2124001 phát hành ngày 26/5/2021, có tổng giá trị 170 tỷ đồng của Bkav Pro.

Bkav cho biết nguồn tiền từ phát hành trái phiếu Bkav Pro sẽ được dùng để mở rộng và phát triển camera AI View; đầu tư chuyển đổi số và một phần dành cho phát triển các dòng Bphone giá tốt với mục tiêu phổ cập thị trường và tiếp cận nhiều phân khúc khách hàng hơn.

Sau khi Bkav tung ra dòng sản phẩm Bphone A Series từ tháng 12/2021 đến nay, Bkav vẫn chưa ra mắt dòng sản phẩm Bphone mới.

 Liên tục bị ném đá vì các phát ngôn gây sốc

"Gần chục năm tôi làm phần mềm diệt virus miễn phí và được mọi người phong là hiệp sĩ công nghệ thông tin, cũng rất tự hào. Sau đó tôi quyết định thương mại hoá sản phẩm, tôi biết mối quan hệ bây giờ sẽ khác, giữa người mua và bán sản phẩm. Nhưng không ngờ đến khi đưa ra thì phản ứng hơi lớn." - Ông Nguyễn Tử Quảng từng chia sẻ về câu chuyện về việc bị ném đá trong cuộc trò chuyện tại chương trình CafeTalk số 7: Phá vỡ định kiến do Cafebiz thực hiện.

Ông Nguyễn Tử Quảng và Bkav làm nên tên tuổi với phần mềm duyệt virus từ những 1995, sau đó tiếp tục gây chú ý khi là thương hiệu Việt hiếm hoi vẫn theo đuổi giấc mơ làm smartphone Made in Vietnam với sản phẩm Bphone.

Tuy nhiên, thời điểm thương mại hóa phần mềm diệt virus vào năm 2005 cũng là lúc ông Quảng bắt đầu bị ném đá vì các phát ngôn gây sốc và khẳng định rằng sản phẩm của Bkav có thể cạnh tranh sòng phẳng với các công ty công nghệ hàng đầu thế giới, nhiều người cũng bắt đầu đính kèm thêm biệt danh "nổ" khi nhắc về vị doanh nhân này.

Nghĩ rằng phần mềm là thứ người ta không nhìn thấy, không hiểu, không biết to nhỏ ra sao nên mới gọi mình là "nổ", ông Nguyễn Tử Quảng rất trăn trở và quyết định làm sản phẩm cứng. Bphone ra đời với niềm tự hào vô tận. Ông Nguyễn Tử Quảng đặt ra nhiều kỳ vọng cho Bphone, ông cho biết sẽ xây dựng nền công nghiệp smartphone do người Việt làm chủ, cạnh tranh sòng phẳng với các tên tuổi trên thế giới ở mọi phân khúc.

Tuy nhiên, không như mong đợi, năm 2015, Bphone chính thức ra mắt sau quá trình 6 năm đầu tư, nghiên cứu, ông Nguyễn Tử Quảng lại tiếp tục bị ném đá bởi những phát ngôn được coi là "nổ" có thể kể đến như "Tim Cook có sang Việt Nam, với điều kiện của Việt Nam hiện nay thì chưa chắc đã sản xuất được smartphone", "smartphone BKAV đẹp, cá tính hơn iPhone 6", ... hay câu nói “Không thể tin nổi, thật tuyệt vời!” được ông nói nhiều lần trong buổi giới thiệu chiếc Bphone.

Chia sẻ về việc bị ném đá sau sự ra mắt của Bphone lần đầu, ông Quảng cho biết "kinh khủng hơn hồi 2005".

"Tôi đã bị trầm cảm trong 2 năm. Và tôi phải tìm đến, nghiên cứu sâu về triết học, về khoa học vũ trụ - là những lĩnh vực tôi yêu thích từ bé, nhằm để giải thích bản chất của con người, bản chất của xã hội, và tôi đã tìm ra lời giải cho mình.

Đó là định kiến. Định kiến rằng Việt Nam không thể sản xuất ra những công nghệ nghệ, sản phẩm cạnh tranh với các nước hàng đầu thế giới, đặc biệt là định kiến trong cả 1 xã hội thì thật là khủng khiếp, Và không thể trong ngày 1 ngày 2 có thể thay đổi định kiến đó. Nó phải là 1 công cuộc trường kỳ" - CEO Bkav kể lại.

Ông Nguyễn Tử Quảng rút ra kết luận cho mình rằng "Việt Nam kém về công nghệ, không thể cạnh tranh với các nước top 10" là định kiến rất lớn của chính người Việt Nam. Cho nên, việc tuyên bố "cạnh tranh được" hiển nhiên bị cho là chém gió, lừa đảo.

Ông cũng tự nhủ: "Đừng có trăn trở là tại sao mình làm thật mà người ta lại cứ chất vấn, nghi ngờ mình lừa đảo. Nên nghĩ rộng hơn: Phải thay đổi định kiến đó".

Để thay đổi định kiến, ông Nguyễn Tử Quảng tiếp tục ra mắt các mẫu mới của Bphone. Ngay cả khi Vsmart thông báo ngừng sản xuất smartphone, CEO Bkav vẫn theo đuổi lĩnh vực này khi cho rằng "smartphone là tinh hoa công nghệ" và "trong hàng thập kỷ tới các công nghệ mới nhất của nhân loại sẽ vẫn xoay quanh smartphone". Thậm chí, ông Quảng còn khẳng định Bphone hoàn toàn có thể lọt top 2 thị phần trong năm 2023.

Đầu năm 2022, ông từng tiết lộ đã bỏ ra hơn 1.000 tỷ đồng để phát triển Bphone nhưng chưa thu về đồng nào.