Từ Đông sang Tây, ai cũng làm AI: làng công nghệ năm 2025 sôi động hơn bao giờ hết nhờ 8 nhân vật này

Năm 2025 khép lại như một trong những cột mốc mang tính bước ngoặt sâu sắc nhất của lịch sử công nghệ hiện đại. Đây không còn là giai đoạn thử nghiệm dè dặt, mà là thời điểm trí tuệ nhân tạo chính thức bước ra trung tâm đời sống kinh tế, chính trị và xã hội toàn cầu. AI không chỉ hỗ trợ con người, mà bắt đầu tái cấu trúc toàn bộ cách thế giới vận hành, từ sản xuất, truyền thông cho tới giáo dục.

Tám nhân vật được nhắc đến dưới đây không đơn thuần là các CEO công nghệ, mà là những người trực tiếp cầm bánh lái, định hình hướng đi của kỷ nguyên AI. Nhìn lại một năm đầy biến động, dấu ấn của họ đã in đậm lên bức tranh toàn cảnh công nghệ toàn cầu.

Jensen Huang và quyền lực hạ tầng của NVIDIA

Dưới sự lãnh đạo của Jensen Huang, NVIDIA đã vượt xa khuôn khổ của một công ty bán dẫn truyền thống để trở thành nền tảng hạ tầng cốt lõi cho nền kinh tế AI toàn cầu. Tháng 10/2025, NVIDIA đi vào lịch sử khi trở thành doanh nghiệp đầu tiên đạt mức vốn hóa 5.000 tỷ USD. Có lẽ những con số khổng lồ sẽ còn cao hơn nữa, nhờ sự thống trị của kiến trúc Blackwell và lộ trình phát triển thế hệ kế nhiệm Vera Rubin dự kiến ra mắt năm 2026.

Không chỉ là một thành công thương mại, NVIDIA còn củng cố quyền lực công nghệ rõ nét. Cam kết xây dựng toàn bộ siêu máy tính AI tại Hoa Kỳ, được Jensen Huang công bố vào tháng 4/2025, đã tạo ra hàng trăm nghìn việc làm và củng cố vị thế công nghệ của Mỹ trong cuộc cạnh tranh toàn cầu. Việc ông được trao Giải thưởng Queen Elizabeth cho Kỹ thuật năm 2025 và lọt top 10 người giàu nhất thế giới càng khẳng định tầm vóc của một “kiến trúc sư hạ tầng” đúng nghĩa.

Sam Altman và tham vọng AI đồng hành suốt đời

Nếu Jensen Huang nắm giữ phần cứng của thế giới AI, thì Sam Altman lại định hình linh hồn của nó. Năm 2025, OpenAI dưới sự dẫn dắt của Altman đã chuyển trọng tâm từ khả năng suy luận đơn lẻ sang khái niệm “bộ nhớ vô hạn”, với tham vọng xây dựng các trợ lý AI có thể ghi nhớ, thấu hiểu và đồng hành cùng người dùng trong thời gian dài.

Sau khi GPT-5.2 ra mắt, Altman công khai xác định rằng tương lai của AI không chỉ nằm ở việc trả lời đúng, mà ở khả năng hiểu sâu ngữ cảnh cuộc sống con người. Trước áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ Gemini 3 của Google, Altman đã kích hoạt trạng thái “Báo động Đỏ” vào cuối năm để dồn toàn lực cho mô hình mới mang mã hiệu Garlic, mong muốn vươn lên mạnh mẽ trong năm 2026. Song song với đó, OpenAI cũng thành lập Học viện OpenAI dành cho các tổ chức tin tức, thể hiện nỗ lực kết nối AI với xã hội một cách có trách nhiệm hơn.

Elon Musk và giấc mơ siêu trí tuệ

Năm 2025 cũng là năm Elon Musk thiết lập hàng loạt kỷ lục chưa từng có. Tháng 12, ông trở thành người đầu tiên trong lịch sử sở hữu khối tài sản ròng vượt 600 tỷ USD, chủ yếu nhờ giá trị bùng nổ của SpaceX và xAI. SpaceX được định giá tới 800 tỷ USD sau một đợt chào mua cổ phần nội bộ, củng cố vai trò trung tâm của Musk trong ngành công nghiệp không gian.

Ở lĩnh vực AI, Musk tuyên bố Grok 4, ra mắt tháng 7/2025, đạt trình độ vượt mức Tiến sĩ ở nhiều lĩnh vực học thuật. Ông không giấu tham vọng xây dựng siêu trí tuệ và công khai quan điểm rằng AI và robot trong tương lai có thể khiến khái niệm tiền tệ trở nên lỗi thời. Dù gây tranh cãi, tầm nhìn của Musk tiếp tục là một trong những yếu tố thúc đẩy mạnh mẽ cuộc đua AI toàn cầu.

Mark Zuckerberg và tiêu chuẩn AI mở

Khác với Musk, Mark Zuckerberg chọn con đường xây dựng tiêu chuẩn mở cho AI. Năm 2025, Meta công bố kế hoạch “bạo chi” lên tới 65 tỷ USD, tập trung vào các trung tâm dữ liệu quy mô 2 GW và tích trữ khoảng 1,3 triệu GPU Blackwell. Đây là một trong những khoản đầu tư hạ tầng AI lớn nhất lịch sử.

Zuckerberg cho biết Llama 4 đang có tiến triển tích cực và Meta đang phát triển một tác nhân AI có khả năng lập trình tương đương kỹ sư cấp trung, trực tiếp tham gia hoạt động R&D nội bộ. Đáng chú ý, việc dỡ bỏ các chương trình kiểm duyệt sự thật trên Facebook và Instagram từ đầu năm 2025 cho thấy nỗ lực quay lại các giá trị cốt lõi về tự do biểu đạt, đồng thời tạo môi trường huấn luyện dữ liệu mở cho AI.

Tim Cook và triết lý trải nghiệm người dùng

Trong khi nhiều lãnh đạo công nghệ chạy theo sức mạnh thuần túy của AI, Tim Cook tiếp tục trung thành với triết lý đặt trải nghiệm người dùng làm trung tâm. App Store Awards 2025 vinh danh 17 ứng dụng và trò chơi tiêu biểu, trong đó AI được nhấn mạnh như một công cụ hỗ trợ đời sống chứ không thay thế con người.

Sự ra mắt của iPhone 17 và mẫu iPhone Air siêu mỏng vào tháng 9/2025 cho thấy Apple vẫn giữ khả năng dẫn dắt xu hướng thiết kế. Song song, Tim Cook cũng đóng vai trò như một nhà ngoại giao công nghệ, tham dự lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ và làm việc với các nghị sĩ về luật an toàn trẻ em trên không gian mạng.

Liang Wenfeng và cú sốc DeepSeek

Từ Trung Quốc, Liang Wenfeng nổi lên như một hiện tượng toàn cầu. DeepSeek-R1, ra mắt đầu năm 2025, gây chấn động khi đạt hiệu suất suy luận ngang tầm các mô hình hàng đầu của Mỹ nhưng với chi phí đào tạo thấp hơn hàng chục lần. Thành công này đặt ra câu hỏi lớn về hiệu quả phần mềm so với ưu thế phần cứng.

Việc Liang Wenfeng được Nature vinh danh là một trong 10 nhân vật ảnh hưởng nhất khoa học năm 2025, cùng với thành tích DeepSeek nhanh chóng vượt 30 triệu người dùng hoạt động hàng ngày, cho thấy cán cân AI toàn cầu đang dần đa cực hóa.

Matthew Prince và cuộc chiến bảo vệ nội dung số

Ở mặt trận Internet, Matthew Prince của Cloudflare đóng vai trò như người gác cổng. Trong năm 2025, Cloudflare đã chặn hơn 416 tỷ yêu cầu từ các bot AI thu thập dữ liệu trái phép, bảo vệ quyền lợi của các nhà xuất bản và người sáng tạo nội dung.

Song song với đó, Cloudflare mở rộng mạnh mẽ Edge AI thông qua việc mua lại Replicate và hợp tác với JD Cloud, giúp giảm đáng kể độ trễ suy luận AI. Số lượng yêu cầu Workers AI tăng gần 4.000% cho thấy nhu cầu AI phân tán đang bùng nổ.

Trương Gia Bình và tham vọng AI của Việt Nam

Từ Việt Nam, ông Trương Gia Bình đưa FPT trở thành một mắt xích đáng chú ý trong chuỗi cung ứng AI toàn cầu. Ông đặt mục tiêu FPT sẽ xây dựng 5 nhà máy AI trên toàn cầu, góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia cung cấp hạ tầng tính toán về trí tuệ nhân tạo hàng đầu khu vực.

Bên cạnh đó, chiến lược đầu tư vào công nghệ lượng tử và UAV, cùng hệ sinh thái “AI bản địa” được giới thiệu tại Tech Week Singapore 2025, cho thấy tầm nhìn dài hạn của FPT trong việc nâng cao năng suất và vị thế công nghệ của khu vực.

Lời kết cho một năm lịch sử

Năm 2025 khép lại với một thông điệp rõ ràng: AI không phải là bong bóng nhất thời, mà là một cuộc cách mạng mang tính cấu trúc. Thành tựu của những vị “kiến trúc sư” không chỉ nằm ở giá trị thị trường hay thông số kỹ thuật, mà ở sự thay đổi căn bản trong cách con người sống, làm việc và tương tác với thế giới.

Bước sang năm 2026, nhân loại đứng trước một chặng đường mới, nơi những cỗ máy biết tư duy không còn là viễn tưởng. Hành trình ấy mới chỉ bắt đầu, nhưng dấu ấn của năm 2025 sẽ còn được nhắc đến như thời khắc khai sinh của một kỷ nguyên phi thường.