Tưởng sẽ hạ bệ vị thế của "Vua Chip AI", hóa ra DeepSeek lại vô tình biến Trung Quốc thành mỏ vàng cho NVIDIA?

Khi startup AI non trẻ DeepSeek trình làng mô hình AI R1 giá rẻ vào tháng trước, nhiều người đã lo sợ rằng nó sẽ làm lung lay vị thế thống trị của NVIDIA - "Vua Chip AI" - trên thị trường. Tuy nhiên, điều bất ngờ đã xảy ra: các đơn đặt hàng GPU H20 của NVIDIA từ Trung Quốc lại tăng vọt.

Theo nguồn tin của Reuters từ 6 người trong ngành, các đại gia công nghệ Trung Quốc như Tencent, Alibaba và ByteDance đã "tăng đáng kể" lượng đặt mua GPU NVIDIA H20 - loại chip dành riêng cho thị trường Trung Quốc do hạn chế xuất khẩu từ Mỹ - kể từ khi DeepSeek gây sốt toàn cầu với các mô hình AI chi phí thấp của mình. Không chỉ để đáp ứng nhu cầu nội bộ, 3 gã khổng lồ này còn cung cấp nền tảng điện toán đám mây để các doanh nghiệp khác tiếp cận và sử dụng công cụ AI.

Một nguồn tin từ nhà sản xuất máy chủ hàng đầu của Trung Quốc cũng tiết lộ rằng các công ty quy mô nhỏ hơn trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục cũng bắt đầu mua máy chủ AI tích hợp sẵn mô hình DeepSeek và chip NVIDIA H20. Trước đây, chỉ có những tổ chức tài chính hoặc viễn thông "rủng rỉnh" mới đủ sức mua loại máy chủ AI cao cấp này.

Bí quyết của DeepSeek nằm ở việc các LLM của họ có thể sánh ngang với các hệ thống phương Tây về hiệu năng, nhưng chỉ với một phần chi phí. Điều này là nhờ DeepSeek tập trung tối ưu hóa khâu "suy luận" (inference), thay vì chỉ dựa vào sức mạnh xử lý thô như trước đây.

Nori Chiou, giám đốc đầu tư tại White Oak Capital Partners nhận xét: "Khi DeepSeek ra mắt, nhiều người đã đánh giá sai rằng nhu cầu sức mạnh tính toán có thể đình trệ hoặc giảm sút. Trên thực tế, các mô hình AI tiên tiến hơn thúc đẩy sự tích hợp sâu hơn vào đời sống hàng ngày, làm tăng nhu cầu tính toán cấp độ suy luận theo hàm mũ."

Điều này một lần nữa lại càng khẳng định vị thế thống trị của NVIDIA trên thị trường GPU AI. Cho dù có nhiều nguồn tin cho rằng chi phí thấp của DeepSeek có được là nhờ quá trình suy luận được thực hiện trên các chip AI của Huawei, nhưng việc gia tăng đơn đặt hàng H20 là bằng chứng cho thấy, quá trình này của DeepSeek vẫn phải phụ thuộc vào GPU NVIDIA.

Mặc dù Tổng thống Donald Trump đang xem xét áp đặt thêm hạn chế đối với việc bán chip H20 sang Trung Quốc, nhưng các nguồn tin khẳng định rằng chính sự xuất hiện của DeepSeek mới là lý do chính dẫn tới sự gia tăng đột biến trong đơn đặt hàng. Thậm chí, sự đe dọa kiểm soát thêm từ phía Mỹ cũng góp phần thúc đẩy các công ty Trung Quốc tích trữ chip trước khi bị cấm cửa.

Các nhà phân tích ước tính rằng NVIDIA đã xuất xưởng khoảng 1 triệu chip H20 trong năm 2024, mang về doanh thu hơn 12 tỷ USD. Đây là loại chip chủ lực mà NVIDIA được phép bán tại Trung Quốc, sau khi Mỹ cấm xuất khẩu các dòng chip tiên tiến nhất từ năm 2022.

Việc triển khai rộng rãi các mô hình AI của DeepSeek cũng hứa hẹn sẽ giúp các nhà sản xuất chip nội địa như Huawei cạnh tranh tốt hơn ở thị trường trong nước. Tuy nhiên, GPU AI H20 của NVIDIA vẫn là tiêu chuẩn ngành tại đất nước tỷ dân này, ít nhất là trong ngắn hạn.

Nguyễn Hải