Tưởng vô tri vô giác, nhưng hóa ra thực vật cảm nhận được nỗi đau khi chúng bị ăn

Việc thực vật có trí thông minh không phải là một kiến thức hoàn toàn mới. Tuy nhiên, có lẽ ít người ngờ rằng chúng thậm chí biết được khi nào bản thân đang bị kẻ thù ăn, và thậm chí chúng còn không hề thích thú gì chuyện đó.

Đây là kết quả từ một nghiên cứu của ĐH Missouri từ năm 2015. Theo đó, các chuyên gia phát hiện ra rằng cây cối khi bị ăn có thể tự đưa ra cơ chế tự vệ, nhằm ngăn chặn chuyện đó xảy ra.

Cụ thể, nhóm chuyên gia thực hiện thí nghiệm trên các cây dòng Arabidopsis - bao gồm các loài cây thuộc họ cải như cải xanh, bông cải... Đây là những loại cây vốn được sử dụng trong rất nhiều thí nghiệm khác nhau, vì chúng là những thực vật đầu tiên được giải mã bộ gene, và cũng là những vật thí nghiệm quen thuộc nhất với khoa học.

Đầu tiên, dựa trên giả thuyết cây cối có thể cảm nhận khi bị ăn, các chuyên gia đã cho một con sâu ăn lá, sau đó ghi lại rung động do chúng tạo ra. Họ kiểm soát các tác nhân tự nhiên khác như tiếng gió, tiếng nước chảy...

Kết quả là gì? Các cây tham gia thí nghiệm sản xuất một lượng tinh dầu có vị giống mù tạt (mustard oil - dầu mù tạt) nhiều hơn hẳn so với bình thường. Loại dầu này giống như một chất độc dạng nhẹ, được cây tiết ra và vận chuyển đi khắp cơ thể nhằm xua đuổi kẻ thù. Trong đó, chúng còn phân biệt được rung động từ "tiếng nhai" với các loại rung động tự nhiên khác.

"Các nghiên cứu trước kia chỉ ra rằng thực vật có thể phản ứng với năng lượng âm thanh - như trong âm nhạc" - Heidi Appel từ ĐH Missouri cho biết.

"Tuy nhiên, nghiên cứu của chúng tôi là minh chứng đầu tiên cho thấy thực vật có thể cảm nhận được các rung động gây đe dọa. Trong đó, rung động phát ra khi ăn có thể kích hoạt cơ chế tự vệ của thực vật, khiến chúng phát ra các chất hóa học để tự vệ."

Điều này cũng giải thích vì sao lá cây thường hay bị sâu gặm nham nhở, chứ không ăn hết hoàn toàn. Đơn giản là vì cây cối đã tự mình đuổi chúng đi mà thôi.