USB từng bị coi là “yếu và chậm” - cho đến cú lột xác năm 1999 thay đổi mọi thứ

Ngày 9 tháng 4 năm 1999, nhóm phát triển USB – USB Implementers Forum (USB-IF) – chính thức công bố thông số kỹ thuật của USB 2.0, phiên bản nâng cấp quan trọng của giao tiếp Universal Serial Bus. Chuẩn mới nâng tốc độ truyền dữ liệu tối đa từ 12 Mbps (USB 1.1) lên 480 Mbps, tức nhanh gấp 40 lần, đánh dấu bước ngoặt lớn trong cách các thiết bị điện tử cá nhân kết nối và giao tiếp dữ liệu với nhau.

USB, được giới thiệu lần đầu vào năm 1996, ra đời nhằm thay thế nhiều loại cổng kết nối rời rạc và kém thân thiện như cổng nối tiếp (serial), song song (parallel) hay PS/2. Tuy nhiên, chuẩn USB 1.0 và 1.1 vẫn còn nhiều giới hạn – đặc biệt là về tốc độ truyền dữ liệu – khiến nó chưa thể thay thế hoàn toàn các chuẩn cũ trong những tác vụ yêu cầu băng thông lớn, như sao chép dữ liệu giữa ổ đĩa ngoài và máy tính.

Sự ra đời của USB 2.0 không chỉ là cải tiến tốc độ, mà còn là nền tảng để tiêu chuẩn USB thực sự trở thành phổ biến toàn cầu. Với tốc độ 480 Mbps (tương đương 60 MB/s trong điều kiện lý tưởng), USB 2.0 đủ nhanh để hỗ trợ các thiết bị lưu trữ ngoài, máy in, máy scan, webcam, đầu đọc thẻ và nhiều thiết bị ngoại vi khác vốn phụ thuộc vào truyền dữ liệu ổn định và nhanh chóng.

Ngay sau khi chuẩn USB 2.0 được công bố, các hãng công nghệ lớn như Intel, Microsoft, HP, Philips và NEC nhanh chóng bắt tay vào triển khai phần cứng và hệ điều hành hỗ trợ tiêu chuẩn mới. Đến đầu những năm 2000, cổng USB 2.0 bắt đầu xuất hiện rộng rãi trên máy tính để bàn, laptop, và thiết bị tiêu dùng. Đây cũng là thời điểm đĩa mềm, ổ ZIP, và các chuẩn cắm độc quyền bắt đầu dần bị thay thế bởi USB flash drive – một hệ sinh thái thiết bị di động dựa trên USB mới hình thành.

Với khả năng tương thích ngược, thiết bị USB 2.0 vẫn có thể hoạt động trên cổng USB 1.1 và ngược lại, giúp quá trình chuyển đổi được diễn ra suôn sẻ mà không gây xáo trộn cho người dùng. Điều này góp phần củng cố USB 2.0 như một chuẩn "quốc dân" thực thụ trong suốt hơn một thập kỷ, trước khi USB 3.0 xuất hiện vào năm 2008.

Từ năm 1999 trở đi, USB 2.0 nhanh chóng trở thành giao tiếp phổ biến mặc định trên hầu hết thiết bị điện tử tiêu dùng – từ máy tính cá nhân, điện thoại, máy ảnh số, đến máy in và phụ kiện âm thanh. Tác động của nó không chỉ giới hạn ở tốc độ, mà còn ở việc đơn giản hóa hệ sinh thái kết nối, giảm chi phí sản xuất, và tạo tiền đề cho các hình thức lưu trữ di động linh hoạt.

Dù ngày nay người dùng đã quen thuộc với USB 3.0, 3.1 hay USB-C, thì sự ra đời của USB 2.0 vào ngày 9/4/1999 vẫn là một mốc quan trọng, đưa giao tiếp USB từ giải pháp thay thế tiềm năng trở thành chuẩn kết nối mặc định của thời đại kỹ thuật số.