Ván cược 20 tỷ USD/năm: Vì sao Google chi tiền 'khủng' để bám lấy Apple?

Google đang chi khoảng 20 tỷ USD mỗi năm để giữ vị trí công cụ tìm kiếm mặc định trên Safari của các thiết bị Apple. Đây là một trong những thỏa thuận thương mại đắt đỏ nhất trong lịch sử ngành công nghệ, thường xuyên được nhắc tới trong các cuộc điều tra chống độc quyền tại Mỹ. Vậy Google lấy tiền từ đâu để chi trả con số khổng lồ này và vì sao họ sẵn sàng bỏ ra khoản chi phí lớn đến vậy?

Người dùng Apple: nhóm khách hàng "vàng" trong thế giới số

Theo số liệu từ công ty phân tích StatCounter, Safari chiếm khoảng 18 đến 20% thị phần trình duyệt toàn cầu, đứng thứ hai sau Chrome. Tuy nhiên, đối với mảng thiết bị di động, Safari lại thống trị với hơn 24% thị phần nhờ vào lượng người dùng iPhone.

Bên cạnh đó, theo báo cáo của Pew Research, người dùng thiết bị Apple có xu hướng chi tiêu cho dịch vụ và sản phẩm số nhiều hơn so với người dùng Android. Họ cũng được đánh giá là nhóm khách hàng trung thành, có hành vi tìm kiếm ổn định và thường xuyên sử dụng dịch vụ tích hợp sẵn.

Chính vì thế, việc được đặt làm công cụ tìm kiếm mặc định trên Safari không chỉ giúp Google tiếp cận hàng trăm triệu người dùng, mà còn giúp kiểm soát toàn bộ hành trình tìm kiếm, từ đó thu lợi nhuận lớn từ quảng cáo.

20 tỷ USD chỉ là "muỗi"

Theo báo cáo tài chính năm 2024 của Alphabet (công ty mẹ của Google), doanh thu từ mảng tìm kiếm (Google Search & Other) đạt hơn 175 tỷ USD. Trong đó, phần lớn đến từ quảng cáo tìm kiếm, bao gồm các kết quả quảng cáo hiển thị khi người dùng nhập từ khóa.

Các nhà phân tích tại Bernstein ước tính rằng chỉ riêng lưu lượng truy cập từ thiết bị Apple đã mang lại cho Google doanh thu từ 50 đến 60 tỷ USD mỗi năm. Nếu đúng như vậy, việc chi khoảng 20 tỷ USD cho Apple để giữ vị trí mặc định không những không lỗ mà còn mang lại biên lợi nhuận cao. Google về cơ bản đang chi khoảng 1 USD để thu về gần 3 USD.

Không chịu chi là thiệt

Apple hiện không có công cụ tìm kiếm riêng phổ biến, nhưng đã từng được cho là phát triển nội bộ một dịch vụ thay thế Google. Trong khi đó, Microsoft cũng sẵn sàng trả tiền để đưa Bing trở thành công cụ mặc định trên Safari nếu có cơ hội.

Nếu Google không chi khoản tiền này, Apple hoàn toàn có thể chọn đối tác khác hoặc thậm chí loại bỏ vị trí mặc định, buộc người dùng phải tự chọn công cụ tìm kiếm. Khi đó, Google sẽ mất một phần đáng kể thị phần tìm kiếm cũng như nguồn dữ liệu người dùng giá trị cao.

Khoản chi 20 tỷ USD vì vậy không chỉ mang tính thương mại mà còn là biện pháp phòng thủ giúp Google duy trì vị thế áp đảo trong thị trường tìm kiếm trực tuyến, vốn đang đối mặt với ngày càng nhiều sức ép từ cơ quan quản lý.

Bị giám sát chặt chẽ từ chính phủ

Thỏa thuận giữa Google và Apple cũng là tâm điểm của vụ kiện chống độc quyền lớn nhất trong hơn một thập kỷ qua tại Mỹ. Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc Google sử dụng các khoản chi khổng lồ để duy trì sự thống trị bất hợp pháp trong thị trường tìm kiếm.

Trong phiên tòa mở đầu năm 2023, các công tố viên cho biết Google đã chi tổng cộng hơn 26 tỷ USD trong năm 2021 để duy trì các vị trí tìm kiếm mặc định, trong đó phần lớn dành cho Apple. Các khoản chi tương tự cũng được chuyển đến Samsung, Mozilla và nhiều đối tác trình duyệt khác.

Nếu bị kết luận là vi phạm luật cạnh tranh, Google có thể phải thay đổi mô hình kinh doanh và từ bỏ thỏa thuận với Apple, điều sẽ làm thay đổi toàn bộ thị trường tìm kiếm trên di động.

Kết luận

Khoản chi hàng chục tỷ USD mỗi năm của Google cho Apple là một phần chiến lược được tính toán kỹ lưỡng. Đây là chi phí để tiếp cận nhóm người dùng có giá trị cao, duy trì vị trí mặc định và bảo vệ thị phần khỏi các đối thủ cạnh tranh. Với doanh thu từ quảng cáo lên tới hàng trăm tỷ USD mỗi năm, Google hoàn toàn đủ khả năng duy trì thỏa thuận này, miễn là các cơ quan quản lý không yêu cầu dừng lại.

Trong bối cảnh áp lực chống độc quyền ngày càng gia tăng, thỏa thuận giữa Google và Apple không chỉ là câu chuyện tiền bạc mà còn phản ánh cách các tập đoàn công nghệ hàng đầu vận hành để giữ quyền kiểm soát trên không gian số toàn cầu.