Ví dụ rõ ràng cho thấy tính năng bạn hay dùng hàng ngày trên Windows 10 là "cải lùi" và đang gây khó chịu cho người dùng

Hai năm và hai bản cập nhật lớn, Windows 10 được đánh giá là hệ điều hành ưa thích nhất hiện nay. Nhanh, ổn định lại còn thường xuyên được cập nhật các tính năng phù hợp với nhu cầu của người dùng là những thứ mà người dùng không thể yêu cầu hơn từ Microsoft. Thế nhưng, tính năng Search – tìm kiếm của Windows 10, thứ mà mọi người phải dùng hàng ngày lại là một thứ khiến bất cứ ai cũng có thể bực mình. Cả Anniversary Update lẫn Creators Update đều chưa thể khắc định được vấn đề cố hữu từ khi Windows 10 phát hành.

Điển hình của vấn đề này là những kết quả tìm kiếm file trên máy Windows 10 thường xuyên bỏ qua các ứng dụng đã được cài đặt trong khi đáng ra nó phải hiển thị ngay từ những kí tự đầu tiên. Không những thế, thanh tìm kiếm này còn có xu hướng bỏ qua các menu thiết lập của hệ thống để lên mạng tìm kiếm kết quả. Có vẻ ưu tiên tìm kiếm của tôi và Microsoft là không cùng chí hướng...

Theo đánh giá của tôi, nguyên nhân của vấn đề một phần bắt nguồn từ việc Microsoft cố gắng tích hợp Cortana sâu hơn vào hệ điều hành của mình. Trong khi đó, một số thành phần “bảo thủ” như tôi lại chả có nhu cầu dùng “trợ lý ảo” khi dùng PC. Dùng iPhone từ trước khi Siri xuất hiện đến giờ mà tôi còn chả mấy khi sử dụng đến trợ lý ảo của Apple nữa là. Kể ra mà các trợ lý ảo thông minh được như Jarvis của Iron Man thì may ra tôi còn xem xét.

Từ Windows 7, mỗi khi ấn phím Windows và bắt đầu gõ chữ, thứ duy nhất tôi muốn từ hệ điều hành là tìm ra file của tôi nhanh nhất có thể. i7 rồi Ryzen 7 với SSD, NVMe là cho những lúc này chứ lúc nào nữa. Nhưng định mệnh trớ trêu Win 10 xuất hiện.

Ở đây tôi sẽ ví dụ bằng Gifcam, một phần mềm nhỏ giúp tạo ảnh động định dạng gif khá nhanh gọn và dễ dàng. Vì có dung lượng nhỏ, phần mềm này chạy bằng một file .exe chứ không cần phải cài đặt như các ứng dụng khác. Và thế là Windows gần như không biết đến sự tồn tại của file này, kể cả khi tôi đặt nó ở màn hình desktop.

Điều bực mình nhất là thực tế, Microsoft đã từng có một công cụ tìm kiếm cực kì hiệu quả trên Windows 8 ở giao diện Classic Shell. “Một trời một vực” có lẽ là tục ngữ hợp nhất để miêu tả sự khác biệt ở dưới. Có lẽ tìm kiếm là thứ duy nhất Windows 8 hơn được đàn em của mình.

Cứ cho là Windows 10 không tìm ra các ứng dụng được tải trên mạng về vì lí do bảo mật đi. Thế còn các menu, thiết lập của chính hệ điều hành thì sao. Thử “Disk Management”, phần mềm quản lý ổ cứng quá quen thuộc của Microsoft được tích hợp sẵn trong các hệ điều hành Windows, kết quả có vẻ không được đồng đều cho lắm. Thỉnh thoảng, Windows sẽ đưa ra kết quả sát nhất và cũng phù hợp, “Create and format hard disk partitions” – tạo và định dạng phân vùng ổ cứng. Thời gian còn lại, bạn sẽ được đưa tới “Apps and features” – trình quản lý ứng dụng của Windows. Thật là hữu dụng làm sao. Cái chính là tôi chỉ muốn mở Disk Management thôi mà, làm gì mà phải đi đường vòng như thế.

Ít nhất cũng có tí vớt vát là bạn có thể lọc các kết quả tìm kiếm theo dạng file: ứng dụng, tài liệu, nhạc hay ảnh. Vấn đề lại nảy sinh khi tôi thử một phép tìm kiếm như sau. Trong hình là các file ảnh có tên “ikruga” trong thư mục Pictures. Khi tìm bằng công cụ tìm kiếm của Windows, các file này sẽ không xuất hiện. Chỉ đến khi tôi Filter, lọc kết quả chỉ tìm ảnh thì các file này mới xuất hiện. Trước đó, thứ bạn nhận được là kết quả trên Internet. Hay lắm Microsoft ạ!

Một tin rất buồn là Microsoft đã âm thầm bỏ tùy chọn tắt Cortana từ bản cập nhật Anniversary. Kể cả có vô hiệu hóa Cortana bằng regedit, khả năng search của Windows 10 vẫn chẳng được cải thiện. Làm ơn đi Microsoft, tôi chỉ cần tìm mấy file trên ổ cứng chứ đâu cần trợ lý ảo cao xa gì đâu.