Vì sao một số công ty vào Việt Nam muốn "né" khu vực có nhà máy Samsung?

Sự bùng nổ của các ngành sản xuất và thương mại điện tử ở Việt Nam đã làm tăng mạnh nhu cầu kho bãi, khiến giá thuê kho bãi tăng đột biến trên toàn quốc. John Campbell, Giám đốc Bộ phận Tư vấn Công nghiệp tại Savills Việt Nam, cho biết nhu cầu nhập kho đã tăng đáng kể ở các trung tâm công nghiệp trọng điểm phía Nam tại tỉnh Đồng Nai và Bình Dương, một phần do chiến tranh thương mại Mỹ-Trung.

"Chẳng hạn, trong nửa đầu năm nay, tỷ lệ lấp đầy và thuê kho của Đồng Nai lần lượt tăng 20% ​​và 21%, trong khi Bình Dương tăng 27% và 54%", ông nói tại Hội nghị Kho bãi và Hậu cần của Informa Connect tại TP.HCM. Ông Campbell đánh giá, chưa từng thấy giá thuê tăng mạnh như vậy, nói thêm rằng 327 khu công nghiệp được thành lập trên khắp Việt Nam có tỷ lệ lấp đầy trung bình 75%.

Trong những năm gần đây, các nhà phát triển đã mang đến nhiều giải pháp cho thuê ngắn hạn và phù hợp hơn. Vì vậy, mặc dù tỷ lệ lấp đầy ngày càng tăng ở các tỉnh công nghiệp trọng điểm này, thì tổng diện tích đất hiện tại và các dự án sắp tới tạm thời vẫn có thể đáp ứng đầu tư sản xuất trong nước. Trong tuần này, các công ty đã tuyên bố sẽ xây dựng thêm 8 khu công nghiệp.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào sản xuất đã tăng 69% trong 9 tháng đầu năm, với 18 tỷ USD đổ vào khoảng 397 dự án. Nhật Bản và Hàn Quốc theo truyền thống vẫn là những nhà đầu tư lớn nhất, nhưng năm nay Hong Kong đã vượt lên, báo hiệu một tiềm năng khác của cuộc chiến thương mại.

Stephen Wyatt, Giám đốc Quốc gia của Jones Lang LaSalle Việt Nam nhận định: chi phí lao động thấp của Việt Nam vẫn là động lực chính cho tăng trưởng sản xuất, chỉ tương đương khoảng một phần ba chi phí lao động của Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông lưu ý sự chuyển dịch vốn sản xuất từ ​​Trung Quốc do chiến tranh thương mại đã thay đổi, và đó cũng chỉ là một tỷ lệ phần trăm nhỏ trong sản xuất của Trung Quốc. Hơn nữa, Việt Nam đi sau Trung Quốc về mặt kho bãi và phát triển hậu cần, với những thách thức lớn về cơ sở hạ tầng.

Ông Wyatt nói: "Chi tiêu cơ sở hạ tầng của Việt Nam khá lớn và chỉ đứng thứ hai sau Indonesia trong khu vực, nhưng nhu cầu cũng đồng thời rất lớn. Đây là một yếu tố quan trọng có thể trở thành rào cản đối với Việt Nam trong việc phát triển lên trình độ cao hơn. Phản hồi chúng tôi nhận được từ các công ty chuyển đến đây là chi phí vận chuyển quá cao".

Ông nói thêm, trong khi chi phí lao động thấp hơn nhiều so với ở Trung Quốc, thì sự sẵn có của những người lao động trình độ cao đang trở thành một thách thức. Nhà đầu tư lớn nhất, Samsung, đã sử dụng phần lớn lượng lao động trình độ cao đó.

"Rất nhiều công ty yêu cầu chúng tôi tư vấn các địa điểm không ở gần Samsung", ông cho hay. "Ở miền Nam, mua đất công nghiệp có giá khoảng 99 USD mỗi mét vuông, trong khi chi phí cho thuê là 3,5 - 5 USD mỗi mét vuông, tùy thuộc vào vị trí. Tỷ lệ lấp đầy đã đạt 82% ở một số khu vực".

Trong khi đó, Việt Nam đang đô thị hóa nhanh chóng với tốc độ 3% mỗi năm, kết hợp với tầng lớp trung lưu đang bùng nổ, thương mại điện tử cũng đang tạo ra nhu cầu lớn về kho chứa, ông Wyatt giải thích. Sự phổ biến của mua sắm trực tuyến đã làm ​​các nền tảng thương mại điện tử lớn, như Lazada, Tiki và Shopee, cần nhiều không gian kho hàng hơn, đặc biệt là gần Hà Nội và TP.HCM.

Ông Wyatt cho biết điều này có tác dụng "gõ cửa", khiến các nhà đầu tư trong và ngoài nước tập trung nhiều hơn vào hậu cần. "Nói chung, đối với Việt Nam cơ hội là có, và thị trường vẫn còn trong sơ khai. Chúng tôi nghĩ rằng Việt Nam vẫn còn khoảng 15 năm đi sau Trung Quốc, và đó thực ra là một cơ hội lớn".