Cuộc đua hệ điều hành di động đang vào hồi ác liệt. iOS tranh giành từng tấc đất với Android, trong khi BlackBerry OS đang chật vật nhìn thị phần của mình dần thất thoát. Trong bối cảnh đó, Windows Phone 7 (WP7) ra đời. Với hi vọng tiếp bước người anh Windows Mobile đã thất trận, Microsoft tham vọng mang đến một “luồng gió mới” cho thị trường và trở thành một thế lực mới trong cuộc đua.
Với sự kiện Nokia chính thức hỗ trợ WP7, tương lai của hệ điều hành này chắc chắn có nhiều ảnh hưởng đến cục diện trận chiến. GenK.vn xin mời các bạn điểm qua một vài nét chính của WP7 để có được những nhận định về tương lai của nó.
Cảm nhận đầu tiên
Có vẻ như giao diện của WP7 không có nhiều sự thay đổi kể từ lần đầu tiên hệ điều hành này ra mắt. Vẫn giữ nguyên giao diện Metro với các khối màu và chữ 2D rõ nét. Tuy nhiên, những chữ quá dài sẽ bị cắt bớt khi hiển thị, tính năng này đôi khi gây ra sự hiểu nhầm. Ví dụ như “PowerPoint” sẽ trông giống như “PowerPoir”.
Chúng tôi vẫn cảm thấy ấn tượng với độ nhạy của WP7. Xét về độ chính xác cũng như độ nhạy, WP7 hoàn toàn đủ “tự tin” sánh vai iOS4 của Apple. Microsoft đã bỏ nhiều công sức để khiến giao diện của WP7 trở nên chặt chẽ và nhất quán hơn, so với lần đầu hệ điều hành này được giới thiệu. Hiện tượng giật hình đã ít gặp hơn, và việc chuyển đổi giữa các ứng dụng cũng diễn ra nhanh chóng, ít thời gian “chết” hơn.
Màn hình chính có 3 phần: Trang chính bao gồm danh sách các thông tin cập nhật và ứng dụng yêu thích của mỗi người, danh sách ứng dụng (danh sách các ứng dụng được sắp xếp theo bảng chữ cái) và hub. Câu hỏi được đặt ra là: Liệu cách tổ chức các thông tin thành dạng từng bảng thông báo như ở WP7 có tiện lợi hơn cách tổ chức bằng icons như của iOS, Android hay không? Trên thực tế, việc kéo dần xuống trong danh sách được sắp xếp theo bảng chữ cái để tìm kiếm thông tin bạn cần không hề dễ dàng so với việc lật từng trang vào tìm ứng dụng, thông tin mình cần như Android, iOS đang làm. WP7 có đôi chút yếu thế hơn so với iOS, webOS, Android, hay thậm chí là cả BlackBerry 6 ở tiêu chí này.
Các thông báo của hệ điều hành này được trượt xuống giống như Android, cảm giác thú vị hơn iOS. Và nếu bạn đang chơi nhạc ở background, bạn có thể sử dụng một trong các phím volume để bật bảng điều khiển trình chơi nhạc.
Các thông tin về sóng, Wi-Fi, pin được bố trí ở cùng một khu vực phía trên màn hình và bạn sẽ thấy chi tiết khi chạm vào nó. Trên thực tế, việc thiếu đi khả năng chạy đa nhiệm đã gây nên một số phiền toái cho người dùng khi sử dụng WP7. Không chỉ thiếu đi sự hỗ trợ từ bên thứ 3 cho tính năng này, nếu bạn khóa màn hình trong khi vẫn đang sử dụng một ứng dụng của bên thứ 3, phần mềm này sẽ phải khởi động lại khi bạn mở khóa.
Điều này sẽ thực sự là vấn đề khi bạn đang chơi một tựa game đòi hỏi khoảng thời gian khá lâu cho việc khởi động. Nhìn chung, mặc dù vẫn còn một số vấn đề với việc chạy ứng dụng của bên thứ 3, giao diện đôi khi bị treo… Tuy nhiên, đối với một hệ điều hành vẫn còn mới mẻ thì Microsoft đã làm rất tốt công việc của mình.
Bàn phím
Bàn phím của WP7 được đánh giá khá cao, và có thể sánh ngang với bàn phím của chiếc iPhone đến từ Apple, và chắc hẳn là tốt hơn khi so sánh với sự lựa chọn từ phía Android. Đây là một trong những bàn phím ảo chính xác nhất trên nền tảng dành cho thiết bị di động. Bàn phím WP7 trông đơn giản và rõ ràng, đồng thời chỉ hiện thỉ dưới dạng những phím bấm đơn sắc (phím trắng nền đen, hoặc phím đen nền trắng tùy thuộc vào ứng dụng đang khởi chạy). Thiết kế chung mang lại sự sắp xếp quen thuộc đối với các phím Shift, Return, và phím số. Vị trí bố trí dấu phẩy, chấm phẩy trong bàn phím hợp lý mang lại sự tiện lợi cho người dùng.
Microsoft đồng thời cũng tích hợp tích năng tự sửa lỗi, cho phép sửa lỗi sai khi người dùng soạn thảo hoặc nhấp đúp vào các gợi ý do hệ điều hành đưa ra.
Quản lý liên lạc và mạng xã hội
Thực tế, WP7 không chỉ có danh bạ đơn thuần, bởi thực chất hệ điều hành này sử dụng “People hub” để kết nối một loạt các dịch vụ vào trong danh bạ: Tin nhắn, mạng xã hội, email. Khi xem 1 số liên lạc trong WP7, đồng thời bạn cũng xem được các tin nhắn, thư từ từng trao đổi với người đó, hay thậm chí là cập nhật Facebook của người đó. People của WP7 không tự động sắp xếp theo mức ưu tiên ai hiển thị trước, ai sau mà tất cả các cập nhật đều sẽ được đưa lên theo thứ tự thời gian. Thiếu tính năng lọc tỏ ra là một khuyết điểm lớn của WP7, rất nhiều thông tin từ những bạn bè mà bạn không quan tâm lắm trên Facebook cũng được cập nhật. Dẫn đến việc điện thoại của bạn sẽ sớm tràn ngập toàn những cập nhật từ những người... không quen biết, gây khó khăn trong việc theo dõi những người bạn quan tâm.
Email và tin nhắn
Tương tự những mẫu smartphone trên thị trường, thiết lập email trong WP7 được thực hiện một cách tự động và tương đối dễ dàng, và người dùng có khá nhiều sự lựa chọn với hòm thư của mình.Tóm lại, tính năng email của WP7 được thiết kế hợp lý. Các email sắp xếp một cách hợp lý và rõ ràng, có thêm tính năng ưu tiên các địa chỉ bạn thường sử dụng. Ngoài ra còn có các dòng văn bản tóm tắt ngắn cho bạn xem trước email và tùy chọn cách sắp xếp các danh mục thư thoại. Các chức năng tìm kiếm cũng rất tiện dụng và hiệu quả cho phép bạn nhanh chóng tìm được email mình cần.
Tuy nhiên, cần lưu ý là nếu bạn dùng WP7 để lấy thư từ nhiều hòm, thì mỗi hòm thư sẽ được lưu vào một chỗ, có thể sẽ gây khó khăn đôi chút cho việc tìm kiếm.
SMS
Ứng dụng nhắn tin SMS/MMS trong WP7 đáp ứng được những yêu cầu cơ bản nhất. Hãng sản xuất đã sử dụng mô-típ quen thuộc để hiện thị các tin nhắn: Mỗi tin nhắn là 1 "ô lời thoại". Có điều tất cả các tin nhắn đều có chung một màu, có thể gây nhàm chán và dễ nhầm lẫn. Microsoft đáng ra nên sử dụng màu sắc khác nhau nhằm phân biệt người nhận với người gửi.
Quá trình tạo và gửi tin nhắn diễn ra khá nhanh chóng và dễ dàng. Tin nhắn đa phương tiện hiển thị ảnh khá tốt, bạn cũng có thể lưu lại hình ảnh vào máy của mình nếu muốn. Chạm và giữ ở mỗi tin nhắn sẽ hiện lên lựa chọn chuyển tiếp hoặc xóa bỏ chúng. Nhìn chung ứng dụng quản lý tin nhắn của WP7 hoạt động hợp lý và ổn định, rất phù hợp cho những người thích nhắn tin.
Trình duyệt
Trình duyệt sử dụng trên WP7 dựa trên nền tảng của IE. Một điều gây ngạc nhiên đó là không giống như "tiếng xấu" của người anh em trên Desktop, trình duyệt trên WP7 hoạt động ổn định và hiệu quả đến đáng ngạc nhiên. Bạn có thể phóng to hoặc thu nhỏ các trang web nếu muốn, trang web hiển thị sắc nét. Các thao tác như phóng to thu nhỏ, cuộn trang diễn ra khá mượt mà.
Không có nhiều những tính năng được bổ sung thêm, tuy nhiên người dùng đánh giá khá cao chức năng mở tab mới cũng được hỗ trợ, tuy con số tối đa chỉ là 6. Trên thực tế, người dùng có thể sẽ chẳng bao giờ cần tới hơn 6 tab cùng lúc cho một lần lướt web trên chú dế của mình, và nếu điều này xảy ra, 1 chiếc laptop là sự lựa chọn thông minh hơn cả. 1 tin buồn đó là WP7 không hỗ trợ Flash và Silverlight trên web không được hỗ trợ. Thiếu sót thực sự là ở việc không hỗ trợ video HTML5 và thêm nữa là sẽ không có ứng dụng Youtube. Việc không hỗ trợ tất cả các chuẩn trên đồng nghĩa với việc WP7 "nói không" với tất cả các thể loại video trực tuyến. Đối với những người dùng đang tìm kiếm cho mình 1 chiếc smartphone để xem phim trực tuyến thì quả thực đây là một điểm trừ nghiêm trọng của WP7.
Camera và trình quản lý ảnh
Mục tiêu của Microsoft là biến những chiếc điện thoại chạy WP7 thành một máy ảnh hàng hiệu không chỉ về độ phân giải, chất lượng mà cả tốc độ xử lý. Và họ đã làm khá tốt điều này. Nếu ứng dụng camera của bạn mất khá nhiều thời gian để khởi động hay bạn cần tới 5 giây cho lần bấm máy tiếp theo thì WP7 sẽ giúp bạn cải thiện tình hình. Nó chỉ mất vài giây để chụp từ khi bấm phím mở ứng dụng chụp ảnh và thời gian đợi giữa 2 bức ảnh khoảng 2 giây.
Chất lượng hình ảnh còn tùy theo thiết bị nhưng thấp nhất là 5 Megapixel, giúp bạn có được những tấm hình có độ phân giải khá cao. Có một điều phiền hà là các tùy chọn không được lưu lại cho lần tiếp theo. Ví dụ như khi bạn tắt đèn flash và thoát khỏi ứng dụng. Ngay sau đó bạn bật máy ảnh lên và đèn flash vẫn sáng. Khi bạn chụp ảnh, các bức ảnh được tùy chọn tải tự động lên tài khoản Windows Live SkyDrive của bạn với chế độ xem mà bạn đã cài đặt.
Bạn cũng có thể tải nó lên Facebook bằng cách sử dụng một trình đơn trong ứng dụng quản lý ảnh. Xbox LiveCó thể nói Xbox Live là một tính năng nổi bật trên nền WP7. Tính năng này giúp người dùng có cảm giác như đang được trải nghiệm với bộ sản phẩm Xbox 360 ở nhà, với các tựa game đa dạng và hấp dẫn như Twin Blades, Star Wars: Trận chiến Hoth, Rocket Riot, The Sims 3… Điểm trừ ở tính năng này có lẻ là việc bạn không có cơ hội thách đấu với các game thủ khác, tuy nhiên điều này sẽ sớm được bổ sung trong tương lai.
Ứng dụng từ bên thứ 3
Một sản phẩm smartphone trên thị trường có thể tồn tại hay không, phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của những ứng dụng từ bên thứ 3. Có lẽ bởi vậy mà hãng Microsoft đã có sự đầu tư mạnh tay cả về mặt chiến lược và tài chính vào thị trường những nhà phát triển này.
Tuy nhiên, Microsoft đang gặp phải một vấn đề khá nghiêm trọng với bên thứ 3 tại thời điểm hiện tại. Đối với hầu hết những ứng dụng đem vào thử nghiệm, bên cạnh một vài tựa game Xbox Live có chất lượng tốt, vẫn còn một số vấn đề chính với sự ổn định, điều khiển, nạp game và dựng hình. Vấn đề có lẽ nằm ở việc WP7 không cho các nhà sản xuất tiếp cận nó một cách dễ dàng. Bởi không có tính đa nhiệm nên các ứng dụng này không chỉ không hoạt động được ở trên background mà còn không duy trì được trong chế độ khóa màn hình. Cảm giác chung từ phía người dùng chính là việc hệ điều hành cần thời gian để có thể hoàn thiện hơn, và những nhà phát triển cũng cần làm việc nhiều hơn để nâng cao vị thế những ứng dụng của mình trong sự cạnh tranh hiện nay.
Bản đồ
Ứng dụng chạy trên nền tảng này là Microsoft Bing Maps. Mặc dù không thực sự chính xác như Google Maps song nó cũng dùng tạm được. Các chức năng tìm đường bằng chữ và giọng nói. Bạn cũng có thêm chức năng chỉ đường nữa dù không thực sự cụ thể. Các hiệu ứng hình ảnh ngon lành và bạn có thể hài lòng. Tìm kiếm cũng như bản đồ, đều được cung cấp bởi Bing. Bạn có thể ra lệnh cho điện thoại qua giọng nói song hãy chắc chắn những từ bạn muốn tìm không quá “quái chiêu”. Và các kết quả sẽ khá đầy đủ và ưu tiên những gì gần vị trí của bạn nhất (nếu bạn tìm kiếm địa danh).
Tổng kết
WP7 có thể chưa phải là một hệ điều hành hoàn hảo song vẫn có những điểm sáng đáng được quan tâm. Microsoft đã làm nổi bật các tính năng đặc biệt ở hầu hết các khía cạnh của giao diện sử dụng: rất sáng sủa và dễ sử dụng. Đừng quên rằng đây là sản phẩm của một công ty phần mềm hàng đầu và một khi họ đã quyết tâm hẳn sẽ không có gì là không thể. Tất nhiên để WP7 có thể khẳng định thành công của mình, sẽ còn một chặng đường rất dài mà Microsoft phải đi. Thế nhưng với sự hậu thuẫn từ những đại gia như Nokia và Microsoft, chúng ta có thể chắc chắn một điều rằng :tương lai của WP7 sẽ rất sáng.
Tham khảo Engadget