Windows sẽ chỉ còn là một phần nhỏ trong thế giới mới của Microsoft

"Chúng tôi muốn mọi người từ chỗ cần Windows, nay sẽ chọn Windows và yêu Windows. Đó là mục tiêu hàng đầu của chúng tôi" - CEO Microsoft Satya Nadella đã nói như vậy 3 năm trước. Vào thời điểm đó, Microsoft đang tiết lộ dần với mọi người về Windows 10, và khiến mọi người ngạc nhiên với những công nghệ mới mẻ như HoloLens. Đó là một thời kỳ đầy hứng khởi với những cơ hội và niềm lạc quan, khiến Microsoft tự tin đánh cược rằng mọi người sẽ yêu Windows đến mức chỉ cần 3 năm, Windows 10 của hãng sẽ xuất hiện trên hơn 1 tỷ thiết bị. Kết quả, mọi kỳ vọng của họ đều không đạt được, nhưng không sao, bởi Windows hiện nay đã không còn là yếu tố tối quan trọng đối với thành công trong tương lai của Microsoft.

Hôm qua, gã khổng lồ phần mềm xứ Richmond đã công bố một đợt tái cơ cấu mới. Đây là lần thứ  tư Microsoft có sự xáo trộn lớn trong nội bộ công ty trong vòng 5 năm qua, và là lần thay đổi đáng kể nhất trong nhiệm kỳ của Nadella. Microsoft đang phân cắt Windows thành nhiều phần khác nhau và chia đều ra cho từng bộ phận riêng biệt trong công ty. Terry Myerson, một "cựu binh" 21 năm kinh nghiệm tại Microsoft, sẽ rời khỏi công ty và vị trí Trưởng bộ phận Windows của mình. Bộ phận phát triển cốt lõi của Windows sẽ được chuyển sang 2 nhóm: điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo, và một nhóm thứ 3 sẽ được thành lập để đảm nhiệm phần "trải nghiệm" Windows 10 như các ứng dụng, Start menu, và các tính năng mới khác. Mặc dù có rất nhiều sự xáo trộn sẽ diễn ra, nhưng ghi chú dài 1.300 từ của Nadella đã cho thấy rõ tương lai thực sự của Microsoft: điện toán đám mây và trí tuệ nhân tạo.

Các thiết bị trong gia đình Surface của Microsoft

Manh mối lớn đầu tiên về tương lai của Windows là bộ phận "Windows and Devices Group" của Microsoft đã được đổi thành "Experiences & Devices", và bộ phận này hiện nay bao gồm Windows, Office và Surface. Trưởng nhóm Office của Microsoft, Rajesh Jha, sẽ đảm nhiệm toàn bộ bộ phận này, còn Joe Belfiore đảm nhiệm mảng "Experiences" - tức trải nghiệm hệ điều hành. Myerson từng là một lãnh đạo cao cấp tại Microsoft, nhưng hiện nay, không một ai thuộc bộ phận Windows lên thay thế ông cả. Jha, cũng là một lãnh đạo cao cấp, sẽ mở rộng trách nhiệm của mình, phụ trách một bộ phận lớn hơn, trong đó Windows chỉ là một lát nhỏ của một miếng bánh lớn.

Experiences (trải nghiệm), thay vì Windows, cũng là một gợi ý lớn cho thấy cách mà Microsoft và Nadella nhìn nhận hệ điều hành của hãng trong một góc nhìn rộng hơn về điện toán nói chung. Android hiện có 2 tỷ thiết bị hoạt động mỗi tháng, còn Apple là hơn 1 tỷ. Microsoft luôn khẳng định rằng có hơn 1,5 tỷ người dùng Windows, tuy nhiên có nhiều dấu hiệu cho thấy con số này đang giảm dần. Windows 10 hiện chạy trên hơn 600 triệu thiết bị (theo số liệu vào tháng 11 năm ngoái), bao gồm cả PC, tablet, Xbox One, HoloLens, và cả Surface Hub. Theo số liệu từ chính Microsoft thì Windows 10 hiện chạy trên 45% tất cả số PC và tablet vào tháng 11, có nghĩa là tổng số thiết bị chạy Windows thực tế có lẽ đã giảm xuống chỉ còn 1,33 tỷ.

600 triệu người dùng Windows 10 vẫn là một con số khổng lồ, nhưng lại chỉ đạt hơn một nửa so với mục tiêu ban đầu của Microsoft. Hãng đã có 3 năm để đạt mục tiêu 1 tỷ, nhưng rõ ràng mục tiêu này được đặt ra dựa trên bối cảnh Windows Phone đang rất thành công. Hãng phần mềm này đã từ bỏ mục tiêu chỉ sau 1 năm, và đổ lỗi rằng đó là do thất bại của mảng điện thoại. Không có di động có nghĩa Windows không còn là phương thức chủ đạo để mọi người sử dụng máy tính, và Microsoft chuyển sang theo đuổi "trải nghiệm" xuyên thiết bị. Ngay cả bộ phận Xbox nay cũng bắt đầu tập trung vào trải nghiệm chơi game trên mây, và một tương lai vượt trên cả Xbox.

Việc Microsoft từ bỏ mục tiêu táo bạo của mình chỉ là một phần của việc thử và thất bại trong thu hút người dùng trong nhiều năm qua, và nó là một phần của một cuộc rút lui lớn mà Microsoft tiến hành mới đây so với năm ngoái. Hãng đã "giết chết" Groove Music - nền tảng stream nhạc của chính mình để thay bằng Spotify. Kinect thì chính thức "băng hà", và Microsoft cuối cùng cũng xác nhận cái chết của Windows Phone. Microsoft hiện muốn các thiết bị iOS và Android hoạt động tốt hơn với Windows 10, và công ty đã nhận ra rằng Windows không còn là nền tảng điện toán được sử dụng rộng rãi nhất, vì sự trỗi dậy của di động.

Windows 10 đã tập trung vào "những người sáng tạo" (creator) trong suốt năm ngoái, với hai bản cập nhật lớn, bổ sung tính năng Mixed Reality, 3D Paint, và cải tiến bút cảm ứng/cảm ứng nói chung. Các ứng dụng Universal từng được cho là tương lai của Windows trên nhiều thiết bị, nhưng phần lớn chúng đều "xịt" khi không có hệ điều hành di động phổ biến nào để "làm chốn dung thân". Các nhà phát triển thì chỉ đơn giản là "đóng gói lại" các ứng dụng desktop đã có rồi mang lên Microsoft Store, và tương lai của các ứng dụng Windows 10 có vẻ về cơ bản sẽ là các ứng dụng web.

Windows chắc chắn được mọi người tôn trọng hơn so với 3 năm trước. Windows 10 là một sự trở lại ngoạn mục sau Windows 8 đầy tranh cãi. Microsoft đã lắng nghe những người vẫn dùng Windows, và đã tinh chỉnh hệ điều hành này một cách thông minh. Nhưng dù Microsoft vẫn luôn bị ám ảnh bởi Windows, đặc biệt dưới thời Ballmer, rõ ràng Nadella đã thấy tương lai theo một cách khác. Mảng kinh doanh điện toán đám mây của Microsoft đã tăng trưởng thần kỳ, đối đầu trực tiếp với Amazon vốn đang ở vị trí thống trị, và đánh bại cả Google.

Windows khong chết, nhưng rõ ràng nó không còn quan trọng đối với Microsoft nữa, và nó sẽ đóng một vai trò rất khác trong tương lai của công ty. Microsoft cần phải theo đuổi và cung cấp các dịch vụ và ứng dụng đám mây cho mọi người ngay trên nền tảng mà họ đang sử dụng. Công ty đã rất thành công với Office 365 và các ứng dụng như Outlook dành cho di động, và Microsoft kỳ vọng rằng 2/3 số người dùng Office sẽ chuyển sang dùng dịch vụ đám mây có đăng ký trong năm sau.

Windows đang dần được thích nghi với các thiết bị và bối cảnh mới, nhưng nó không còn là mảng kinh doanh chủ đạo của Microsoft nữa, ít nhất là trong nhiều năm qua. Nadella nói rằng "tương lai của Windows rất tươi sáng", nhưng ông cũng nói rằng Microsoft sẽ kết nối Windows sâu hơn với Microsoft 365 - một gói dịch vụ cho phép các công ty mua Office và Windows cùng nhau trong cùng một gói đăng ký duy nhất.

Người tiêu dùng không quan tâm về Windows nữa, và họ cũng không còn hứng thú mua các thiết bị bởi tính quen thuộc hay tương thích với Windows. Ứng dụng không còn là điểm mạnh của Windows, và dù nhiều người nhận định game là yếu tố quan trọng bậc nhất đến sự sống còn của Windows, nhưng sự thật là game chỉ chạy trên Windows bởi nó là nền tảng cung cấp các game đó mà thôi, và chúng ta ngày càng thấy rõ các hệ điều hành di động đang nhanh chóng bắt kịp Windows như thế nào. Nhờ web và Chrome, có thể dễ dàng hình dung ra một tương lai mà các dịch vụ đóng vai trò quan trọng hơn nhiều so với bản thân hệ điều hành mà chúng đang chạy trên đó.

Hiện nay, khi Microsoft đã dịch chuyển trọng tâm cốt lõi của Windows sang cho bộ phận điện toán đám mây, rõ ràng tương lai lâu dài của Windows sẽ là một dịch vụ đám mây có đăng ký, dành cho những người thực sự cần dùng nó thay vì yêu thích sử dụng nó. Bill Gates đã tìm ra cách để đưa máy tính len lỏi vào khắp mọi nơi, từ văn phòng đến gia đình, và công ty của ông nay đã sẵn sàng để trưởng thành và đối đầu với tương lai. Tất nhiên, thứ mang Microsoft đến đó sẽ không phải là một hệ điều hành Windows cũ kỹ và được tin tưởng bấy lâu nay.

Tham khảo: TheVerge