5 năm sau 'cú lỡ lời' làm đế chế Alibaba chao đảo, Jack Ma dần bước ra ánh sáng

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa có buổi tiếp đón nhà đồng sáng lập Alibaba Jack Ma và các giám đốc điều hành công nghệ hàng đầu của nước này tại Bắc Kinh vào thứ hai. Theo nhận định của CNN, cuộc họp cho thấy các quan chức Trung Quốc có thể đang định hướng đất nước theo hướng thân thiện hơn với doanh nghiệp sau nhiều năm siết chặt quản lý.

Theo báo cáo từ đài truyền hình nhà nước CCTV, ngoài Jack Ma, những ông trùm khác tham dự còn có nhà sáng lập Huawei Ren Zhengfei, CEO BYD Wang Chuanfu, CEO CATL Zeng Yuqun và CEO Xiaomi Lei Jun.

Hội thảo về doanh nghiệp tư nhân diễn ra chỉ vài tuần sau khi mô hình AI mới nhất của công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek làm chao đảo thị trường chứng khoán toàn cầu và các công ty AI bằng cách cung cấp hiệu suất tương đương với những gã khổng lồ trong ngành có trụ sở tại Mỹ với chi phí thấp hơn đáng kể. Thành công của DeepSeek cũng mang lại sự lạc quan cho ngành công nghệ của Trung Quốc, vốn vẫn đang phục hồi sau đợt chỉnh đốn nghiêm ngặt của cơ quan quản lý kéo dài hơn ba năm.

Chiến dịch đó được khởi xướng vào cuối năm 2020 sau khi Jack Ma chỉ trích các cơ quan quản lý tài chính và ngân hàng Trung Quốc trong một bài phát biểu.

Những lời chỉ trích gay gắt của ông đã gây ra cuộc siết chặt quy định rộng rãi nhất trong lịch sử doanh nghiệp Trung Quốc, ảnh hưởng đến vận mệnh của các công ty công nghệ khổng lồ khác bao gồm Tencent, dịch vụ gọi xe Didi và dịch vụ giao đồ ăn Meituan. Kể từ đó, Jack Ma, người sáng lập Alibaba đã gần như biến mất khỏi tầm nhìn của công chúng.

Theo Angela Huyue Zhang, giáo sư luật tại Đại học Nam California, người đã viết một cuốn sách về quy định của Trung Quốc đối với các công ty công nghệ, sự tham dự cấp cao của Jack Ma tại cuộc họp với ông Tập Cận Bình cho thấy chính quyền cuối cùng cũng đã cho rằng việc siết chặt quy định nên dừng lại khi những lo ngại về đế chế kinh doanh của ông phần lớn đã được giải quyết.

Bà nói với CNN rằng: “Trong bối cảnh nền kinh tế trong nước chậm lại và áp lực địa chính trị gia tăng, chính phủ đang khẳng định rõ ràng rằng họ coi trọng và dựa vào khu vực tư nhân để thúc đẩy đổi mới và kích thích tăng trưởng”.

Bà nói thêm rằng thời điểm diễn ra cuộc họp này rất quan trọng vì nó báo hiệu “nỗ lực mới nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, và khôi phục niềm tin của doanh nhân”.

Vào thứ sáu, chỉ số Hang Seng China Enterprises, theo dõi các công ty Trung Quốc chủ chốt, đã tăng lên mức cao nhất kể từ đầu năm 2022, sau khi tin tức về hội nghị sắp tới được Reuters đưa tin lần đầu. Lần giao dịch gần nhất của chỉ số này giảm khoảng 1% vào thứ hai.

QUYỀN LỰC

Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang vật lộn trong bối cảnh môi trường quốc tế ngày càng khó lường, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung gia tăng. Thay vì phục hồi nhanh chóng sau khi Bắc Kinh nới lỏng các hạn chế nghiêm ngặt về đại dịch vào cuối năm 2022, nền kinh tế đã chao đảo, bị đè nặng bởi lĩnh vực bất động sản đang suy yếu và lòng tin của người tiêu dùng thấp.

Kể từ đó, chính quyền đã nhiều lần tìm cách thúc đẩy khu vực tư nhân, một nhóm ngày càng lo ngại về cách tiếp cận ngày càng thiên về nhà nước của Bắc Kinh. Các doanh nghiệp tư nhân đóng góp hơn 60% vào tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc và hơn 80% việc làm, mặc dù bị lấn át bởi khu vực nhà nước về quy mô.

Fred Hu, chủ tịch công ty đầu tư Primavera Capital nói với Reuters rằng cuộc gặp giữa ông Tập Cận Bình với các doanh nhân tư nhân "rõ ràng là một sự điều chỉnh lớn" trong chính sách của Trung Quốc đối với các doanh nghiệp tư nhân.

Ông cho biết: “Khu vực tư nhân, từ lâu là xương sống của nền kinh tế Trung Quốc và là động lực tăng trưởng quan trọng nhất, đã bị ảnh hưởng nặng nề trong những năm gần đây do tình trạng chính sách và quy định bất ổn ngày càng gia tăng, gây ra hậu quả thảm khốc cho nền kinh tế Trung Quốc và tệ hơn là cho thị trường lao động khi tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên gia tăng”.

Cuộc chỉnh đốn của Trung Quốc đối với doanh nghiệp tư nhân đã xóa sổ hơn 1 nghìn tỷ USD giá trị thị trường của nhiều công ty lớn của Trung Quốc và làm dấy lên lo ngại về tương lai của sự đổi mới.

Vào mùa hè năm 2021, các cơ quan quản lý đã công bố lệnh hạn chế đối với ngành giáo dục vì lợi nhuận và lĩnh vực giao đồ ăn. Mặc dù chiến dịch dường như đã kết thúc cách đây hơn một năm, một số ông trùm vẫn còn lo lắng và không mở rộng hoạt động kinh doanh của mình sau sự phát triển mạnh mẽ trước đó.

Theo: CNN