Bí ẩn bức tượng nằm ngửa, hai tay chống đất trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng

Đội quân đất nung được coi là một phần của quần thể lăng mộ Tần Thủy Hoàng, vị hoàng đế đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc. Việc tìm thấy đội quân đất nung vào tháng 3 năm 1974 được coi là một trong những phát hiện khảo cổ gây chấn động nhất thế giới trong thế kỷ 20.

Đến nay, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy hơn 8.000 bức tượng đất nung trong quần thể lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Mặc dù được làm từ đất sét, nung trong lò ở nhiệt độ thấp nhưng khuôn mặt, kích cỡ và màu sơn của hàng nghìn bức tượng đất nung lại không hề giống nhau. Tất cả đều trông vô cùng sống động như một đội quân thật.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ cũng tìm thấy nhiều xe ngựa, vũ khí… ở trong quần thể lăng mộ. Những đồ vật này đều phản ánh khả năng quân sự mạnh mẽ của nhà Tần lúc bấy giờ.

Tuy nhiên, trong số hàng nghìn bức tượng đất nung được tìm thấy, các chuyên gia phát hiện có một bức tượng kỳ lạ có tư thế nằm ngửa, đầu gối uốn cong, hai bàn chân mở rộng, hai tay chống đất. Bức tượng đặc biệt này đã được bảo tàng ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc) trưng bày nhân kỷ niệm Ngày Di sản tự nhiên và văn hóa – 11/6/2022.

Trên thực tế, các chuyên gia tìm được rất nhiều tượng chiến binh đất nung ở tư thế đứng hoặc ngồi. Nhưng bức tượng có tư thế nằm ngửa kỳ lạ trên lại "độc nhất vô nhị". Theo báo cáo của các chuyên gia, bức tượng đất nung nằm ngửa được chôn tại một hố sâu thuộc khu vực phía đông nam của lăng mộ Tần Thủy Hoàng, với diện tích khoảng 700 m2. Sở dĩ bức tượng này khác hẳn so với các chiến binh đất nung khác là do có tư thế vô cùng độc đáo và khác lạ.

Vì hầu hết các bức tượng đất nung trong các hố chôn đều bị hỏng ít nhiều nên các chuyên gia đã dành hơn 20 năm để sửa chữa chúng. Bức tượng đất nung kỳ lạ trên có chiều dài khoảng 154 cm, nặng khoảng 102 kg. Vì đây là bức tượng duy nhất nằm ngửa nên quá trình phục chế tượng thu hút sự chú ý của các chuyên gia. 

Một ngày nọ, một nhà khảo cổ bỗng phát hiện có dấu vân tay ở bụng của bức tượng. Thoạt đầu, vị chuyên gia này còn tưởng là vân tay do ông vô tình để lại. Tuy nhiên, sau khi quan sát và so sánh cẩn thận, hóa ra đây là vân tay của nghệ nhân cách đây hơn 2.000 năm.

Dấu vân tay là một trong những cách giúp các chuyên gia xác nhận danh tính của một người. Tuy nhiên, với dấu vân tay từ hơn 2.000 năm trước, liệu các chuyên gia có thể tìm ra danh tính của người này?

Các chuyên gia cho biết, thông qua dấu vân tay trên bức tượng đất nung có tư thế nằm ngửa, dù chưa thể khẳng định chính xác tuổi tác của người thợ này, nhưng đây là người sống cách đây hơn 2.000 năm. Hơn nữa, dựa trên đặc điểm vân tay, có thể thấy rằng người thợ làm ra bức tượng đặc biệt trên là một thanh thiếu niên.

Khi tiến hành nghiên cứu những ghi chép sâu hơn trong lịch sử, các chuyên gia phát hiện ra rằng, vào thời điểm xây dựng lăng mộ Tần Thủy Hoàng, do thiếu nhân lực để làm tượng đất nung nên có không ít thanh thiếu niên đã được chọn để làm công việc này. Đây cũng là một đặc điểm cho thấy việc xây dựng lăng mộ khổng lồ này ngốn rất nhiều nhân lực trong suốt nhiều năm.

Dấu vân tay tuy nhỏ nhưng nó giống như một chiếc chìa khóa giúp các nhà nghiên cứu có thể mở ra nhiều cánh cửa để tìm hiểu về lăng mộ Tần Thủy Hoàng.

Bên cạnh dấu vân tay, các nhà khảo cổ học còn tìm thấy có vết sơn mài ở cánh tay của bức tượng. Những đặc điểm này giúp các chuyên gia có thể hiểu rõ hơn về phương pháp, quá trình chế tác của những nghệ nhân cổ đại làm việc cho hoàng đế Tần Thủy Hoàng.

Bảo tàng ở Tây An kết luận rằng bức tượng đất nung có tư thế nằm ngửa trên có thể mô tả một diễn viên nhào lộn biểu diễn xiếc trong cung. 

Minh chứng là thời gian gần đây, các chuyên gia còn phất hiện thêm có một số bức tượng diễn viên xiếc, 15 tượng nhạc công ở khu vực khai quật. Điều này cho thấy rằng Tần Thủy Hoàng dù mang theo rất nhiều thứ như đội quân đất nung, ngựa chiến, cung thủ... ở thế giới bên kia, nhưng vị hoàng đế nổi tiếng này cũng cần có những phút giây giải trí. Đó cũng là lý do xuất hiện tượng người biểu diễn xiếc trong quần thể lăng mộ khổng lồ này.