Bí mật ít người biết của Google: Từ gara nhỏ ở California đến 'gã khổng lồ' công nghệ trị giá nghìn tỷ USD

Ngày 4/9/1998, tại một gara nhỏ ở Menlo Park, California, công ty Google chính thức được thành lập bởi hai nhà đồng sáng lập Larry Page và Sergey Brin. Ít ai ngờ rằng, khởi đầu từ một dự án nghiên cứu tại Đại học Stanford, Google đã phát triển thành một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới, không chỉ định hình cách con người tìm kiếm thông tin mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống, kinh tế và văn hóa toàn cầu.

Câu chuyện về Google bắt đầu vào giữa những năm 1990, khi Larry Page và Sergey Brin, hai nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Stanford, cùng chung mối quan tâm về việc tổ chức và truy xuất thông tin từ khối dữ liệu khổng lồ trên Internet.

Thời điểm đó, các công cụ tìm kiếm như AltaVista, Lycos hay Yahoo! đã tồn tại, nhưng cách sắp xếp và xếp hạng kết quả chưa thực sự tối ưu. Page và Brin đã nảy ra ý tưởng xây dựng một công cụ tìm kiếm mới, dựa trên thuật toán đánh giá độ quan trọng của các trang web thông qua số lượng và chất lượng liên kết trỏ tới chúng. Thuật toán này được gọi là PageRank, đã trở thành nền tảng cốt lõi tạo nên sự khác biệt của Google.

Ban đầu, dự án này có tên "BackRub", ngụ ý đến việc phân tích các liên kết "backlink" trên web. Tuy nhiên, cái tên sớm được thay thế bằng "Google", một cách chơi chữ từ "googol", thuật ngữ toán học chỉ con số 1 theo sau là 100 số 0.

Cái tên mới phản ánh khát vọng của Page và Brin trong việc tổ chức và làm cho khối lượng thông tin khổng lồ trên Internet trở nên dễ tiếp cận hơn với mọi người.

Ngày 4/9/1998, Google chính thức được đăng ký thành công ty tư nhân. Với sự hỗ trợ tài chính từ những nhà đầu tư ban đầu, trong đó có Andy Bechtolsheim, đồng sáng lập Sun Microsystems, Google bắt đầu hoạt động trong một gara được thuê lại từ Susan Wojcicki, người sau này trở thành Giám đốc điều hành YouTube. Không gian khiêm tốn này lại chính là nơi khai sinh ra một trong những "đế chế" công nghệ vĩ đại nhất thế giới.

Điểm đặc biệt giúp Google nhanh chóng vượt trội so với các đối thủ cùng thời nằm ở tính đơn giản và hiệu quả. Trong khi hầu hết các cổng thông tin điện tử thời đó chất đầy quảng cáo, tin tức và đường dẫn, trang chủ của Google lại vô cùng tối giản, chỉ gồm một ô tìm kiếm duy nhất.

Trải nghiệm gọn gàng này, kết hợp với tốc độ trả kết quả nhanh và độ chính xác cao, đã giúp Google nhanh chóng thu hút người dùng. Chỉ sau vài năm, công cụ tìm kiếm này đã vươn lên trở thành lựa chọn hàng đầu, vượt qua Yahoo! và các đối thủ khác.

Từ một công cụ tìm kiếm, Google dần mở rộng phạm vi hoạt động. Năm 2000, công ty giới thiệu hệ thống quảng cáo Google AdWords, mở ra kỷ nguyên quảng cáo trực tuyến nhắm mục tiêu dựa trên từ khóa tìm kiếm. Đây không chỉ là bước ngoặt giúp Google có nguồn doanh thu khổng lồ, mà còn định hình lại toàn bộ ngành quảng cáo kỹ thuật số.

Trong hai thập kỷ tiếp theo, Google liên tục cho ra đời và phát triển nhiều sản phẩm công nghệ mang tính đột phá: Gmail (2004), Google Maps (2005), trình duyệt Chrome (2008), hệ điều hành Android (2008), và Google Drive (2012).

Đặc biệt, việc Google mua lại YouTube năm 2006 đã giúp công ty chiếm lĩnh mảng video trực tuyến, biến YouTube thành nền tảng giải trí và sáng tạo nội dung lớn nhất toàn cầu.

Không chỉ dừng lại ở mảng phần mềm, Google còn đầu tư mạnh vào nghiên cứu phần cứng và công nghệ tương lai, từ điện thoại Pixel, loa thông minh Google Home, đến xe tự lái Waymo và trí tuệ nhân tạo DeepMind.

Sự đa dạng này cho thấy tầm nhìn xa rộng của công ty, không ngừng định hình xu thế công nghệ và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng tỷ người dùng trên toàn cầu.

Năm 2015, Google trải qua một cuộc tái cấu trúc quan trọng, trở thành công ty con của tập đoàn Alphabet Inc. Sự thay đổi này nhằm mở rộng không gian phát triển, cho phép Google tiếp tục duy trì trọng tâm ở mảng Internet, trong khi Alphabet quản lý những dự án thử nghiệm khác như công nghệ y tế, robot học và năng lượng sạch.

Ngày nay, từ "Google" không chỉ là tên một công ty mà đã trở thành một động từ trong ngôn ngữ hàng ngày , "google đi" nghĩa là "tìm kiếm thông tin trên mạng". Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho sức ảnh hưởng sâu rộng của công cụ tìm kiếm này đối với văn hóa và xã hội hiện đại.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển mạnh mẽ, Google cũng đối diện với nhiều thách thức và tranh cãi. Công ty từng nhiều lần bị các cơ quan quản lý tại Mỹ, châu Âu và nhiều quốc gia khác điều tra vì liên quan đến vấn đề độc quyền, bảo mật dữ liệu người dùng và ảnh hưởng của thuật toán đối với thông tin công cộng.

Bên cạnh đó, sự phụ thuộc ngày càng lớn của con người vào Google cũng đặt ra nhiều câu hỏi về quyền lực công nghệ và trách nhiệm xã hội.

Dẫu vậy, khó có thể phủ nhận rằng sự kiện thành lập Google ngày 4/9/1998 đã mở ra một kỷ nguyên mới trong việc tiếp cận và xử lý thông tin. Từ một dự án nghiên cứu nhỏ bé trong trường đại học, Google đã vươn mình thành một trong những tập đoàn công nghệ có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử nhân loại.

Hơn 25 năm sau ngày thành lập, Google vẫn tiếp tục hành trình theo đuổi sứ mệnh mà Larry Page và Sergey Brin đã đặt ra từ thuở ban đầu: "Tổ chức thông tin của thế giới và làm cho nó trở nên hữu ích và dễ tiếp cận với tất cả mọi người".

Và nhìn vào cách mà công ty này đang định hình trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây và nhiều lĩnh vực công nghệ mới, có lẽ sức ảnh hưởng của Google đối với thế giới sẽ còn kéo dài trong nhiều thập kỷ tới.