Cả thế giới đang thiếu máy bay khi ngành du lịch bùng nổ trở lại

Khi ngành du lịch quay trở lại nhịp độ hối hả như trước khi đại dịch Covid-19 xuất hiện, cũng như nhiều quốc gia dần dỡ bỏ các hạn chế cuối cùng còn sót lại, một sự thật phũ phàng đang bắt đầu lộ ra. Đó là thế giới đang thiếu máy bay một cách tuyệt vọng.

Với việc các hãng hàng không từ United Airlines đến Air India đang đặt hoặc tìm cách đặt các đơn đặt hàng máy bay phản lực lên tới con số hàng trăm chiếc, các nhà sản xuất máy bay lớn như Boeing và Airbus đang bận rộn hơn bao giờ hết.

Nhưng những hạn chế về chuỗi cung ứng có nghĩa là những chiếc máy bay đó sẽ không được giao cho đến nhiều năm nữa. Hãng tư vấn tài chính Jefferies ước tính hiện có 12.720 máy bay tồn đọng trong các đơn đặt hàng của hai hãng này.

Tất cả điều đó có nghĩa là giá vé máy bay sẽ tiếp tục cao ngất trời và mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn trước khi chúng trở nên tốt hơn. Và điều tồi tệ không chỉ đến từ việc thiếu máy bay và mọi người đã quen với việc giá vé rẻ trong thời kỳ đại dịch, mà còn cả các yếu tố khác như giá dầu.

Boeing và Airbus, những gã khổng lồ sản xuất máy bay gần như độc quyền trong việc cung cấp máy bay phản lực chở khách, đã bán hết các mẫu máy bay một lối đi phổ biến nhất của họ cho đến ít nhất là năm 2029.

Tổng hợp nhu cầu từ các hãng hàng không khi mọi người một lần nữa bay lên bầu trời với sự báo thù và các hãng vận chuyển tìm cách làm mới đội tàu già cỗi là những thách thức đối với chuỗi cung ứng – mọi thứ từ việc có được các thành phần cần thiết đến tình trạng thiếu lao động.

Đầu tháng này, Airbus đã bỏ mục tiêu giao 700 máy bay phản lực trong năm nay với lý do các vấn đề về chuỗi cung ứng. Trước đó họ cũng đã cảnh báo rằng chi phí năng lượng tăng vọt sẽ đặc biệt ảnh hưởng nặng nề đến các nhà sản xuất nhỏ hơn, sử dụng nhiều năng lượng, chẳng hạn như những đơn vị đúc và rèn linh kiện.

Theo Steve Udvar-Hazy, nhà sáng lập của Air Lease, các đơn hàng máy bay giao tới tập đoàn cho thuê máy bay hàng đầu thế giới này trong hai năm qua đều trễ hẹn.

“Chúng tôi không có một chiếc máy bay nào giao đúng thời điểm, dù đó là mẫu 737 MAX hay 787 hay A330, A350”, ông nói. “Và tệ nhất là mẫu A321neo. Chúng tôi đã bị chậm trễ tới sáu hoặc bảy tháng so với thời điểm giao hàng theo hợp đồng. Đó là sự kết hợp của các vấn đề về chuỗi cung ứng, tăng trưởng quá nhanh và thiếu lao động. Công nhân sản xuất không thể làm việc tại nhà. Vì vậy, nó thực sự là một vấn đề.”

Trong khi đó, hàng nghìn chiếc máy bay mà các hãng vận tải đã đem cất giữ ở các sa mạc trên khắp thế giới do không biết khi nào nhu cầu du lịch sẽ quay trở lại, cũng đang góp phần gây ra tình trạng thiếu hụt. Bởi chúng không thể ngay lập tức đưa về các đội bay vì cần được bảo dưỡng nghiêm ngặt sau một thời gian dài không được sử dụng, hoặc vì các hãng hàng không có kế hoạch loại bỏ dần chúng và không buồn đưa chúng vào lịch trình của họ nữa.

Giải pháp hiện tại cũng có thể có nghĩa là mọi người sẽ phải bay trên những chiếc máy bay cũ nhiều hơn. Sunny Xi, giám đốc công ty tư vấn Oliver Wyman có trụ sở tại Singapore cho biết: “Phương án cuối cùng là chúng ta có thể thấy các hãng hàng không kéo dài chu kỳ sở hữu máy bay”.

Các hãng hàng không ở châu Á trước đây lập kế hoạch cho đội bay theo chu kỳ 12 năm, thấp hơn so với hầu hết các khu vực khác. Nhưng trong quá trình tái cơ cấu mà các hãng hàng không đã trải qua trong vài năm qua, “một số hãng hàng không đã mở rộng đội bay hiện có và có thể làm như vậy một lần nữa trong tương lai”, ông nói.

Đối với Boeing và Airbus, việc giao máy bay họ đã bán đúng hợp đồng giờ là vấn đề quan trọng số một.

Airbus có hơn 6.100 máy bay thuộc dòng A320neo cần giao và phải mất 8 năm mới xử lý xong các đơn hàng này. Mặc dù từ lâu hãng đã quảng cáo về kế hoạch tăng cường sản xuất lên tới 75 máy bay phản lực A320 mỗi tháng, nhưng giờ đây mục tiêu đó đã bị lùi lại đến giữa thập kỷ.

Các nhà đầu tư vào Boeing, công ty đã công bố khoảng 850 đơn đặt hàng trong năm nay, đang lo ngại về tiến độ chậm chạp mà nhà sản xuất máy bay Mỹ đã đạt được trong việc giải quyết những khó khăn trong chuỗi cung ứng và tăng tốc công việc trong các nhà máy của mình.

Tin tức lạc quan nhất trong ngành là các nhân viên làm việc trong lĩnh vực này có thể sẽ không bị sa thải sớm. “Các đơn đặt hàng tồn đọng đủ lớn để việc suy thoái kinh tế sẽ không thực sự quan trọng ngay bây giờ”, George Ferguson, một nhà phân tích của Bloomberg Intelligence, cho biết. “Các nhà sản xuất và hãng hàng không sẽ giữ chân mọi người ngay cả khi có những trục trặc nhỏ”.

Tham khảo SCMP