Các nhà khoa học lần đầu phát hiện 76 gen biến vi khuẩn thường thành siêu kháng kháng sinh

Một tập hợp 76 gen có khả năng biến vi khuẩn thường thành siêu vi khuẩn kháng kháng sinh, mới đây đã được các nhà khoa học Thụy Điển phát hiện. Nghiên cứu công bố trên tạp chí Microbiome chỉ ra đây là những gen mà chưa một nhà khoa học nào từng biết đến trước đó.

Nhiều trong số 76 gen có khả năng hướng dẫn vi khuẩn kháng lại cả những dòng kháng sinh mạnh nhất của con người, bao gồm carbapenems, loại kháng sinh chỉ được dùng trong trường hợp nhiều loại thuốc khác đã mất hết tác dụng.

Khám phá mới của các nhà khoa học Thủy Điển sẽ mở ra cánh cửa, giúp phát triển các loại thuốc hiệu quả hơn. Thậm chí trong tương lai, khi các liệu pháp gen như của Exicure được phát triển thành công, chúng ta có thể “tắt” trực tiếp các gen này để triệt tiêu khả năng kháng thuốc của vi khuẩn ngay từ đầu.

Các nhà khoa học lần đầu phát hiện 76 gen, biến vi khuẩn thường thành siêu kháng kháng sinh

Trong những năm gần đây, siêu vi khuẩn kháng kháng sinh đã trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất với sức khỏe con người. Riêng tại Mỹ, Cơ quan kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) ước tính khoảng 23.000 người chết mỗi năm do nhiễm trùng đa kháng thuốc.

Mối đe dọa của vi khuẩn kháng kháng sinh đối với sức khỏe toàn cầu là đủ lớn, đến nỗi Tổ chức Y tế Thế giới năm nay phải công bố danh sách 12 siêu vi khuẩn gây ra mối đe dọa lớn nhất với con người.

Tại sao siêu vi khuẩn có khả năng tiến hóa để chống lại kháng sinh? Bây giờ, một nghiên cứu mới của Thụy Điển đã làm sáng tỏ điều đó. Câu trả lời chính là do di truyền.

Theo đó, các nhà nghiên cứu từ Đại học Bách khoa Chalmers và Đại học Gothenburg đã nghiên cứu một số lượng lớn DNA từ 10.000 bộ gen vi khuẩn. Họ khám phá ra 76 gen chưa từng được phát hiện trước đây, giúp vi khuẩn kháng lại được những dòng kháng sinh mạnh nhất.

Kết quả được công bố trong tạp chí Microbiome.

Một số gen được phát hiện trong nghiên cứu mới có khả năng hướng dẫn vi khuẩn tiết ra Metallo-β-lactamase, một loại enzyme giúp chúng chống lại được carbapenems.

Trong thực tế, carbapenems chính là một trong những loại kháng sinh mạnh mẽ nhất được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đa kháng thuốc. Loại thuốc này chỉ được dùng khi vi khuẩn đã đề kháng được với nhiều loại kháng sinh thông thường.

Với phát hiện mới này, các nhà khoa học hi vọng đó sẽ là tiền đề cho chúng ta phát triển các loại thuốc và chiến lược hiệu quả hơn, nhằm chống lại siêu vi khuẩn. Ví dụ, một loại thuốc nào đó có khả năng bất hoạt các gen kháng thuốc, khiến chúng có thể bị tiêu diệt bằng các loại kháng sinh hiện có.

Nhiều trong số 76 gen có khả năng hướng dẫn vi khuẩn kháng lại cả những dòng kháng sinh mạnh nhất của con người

Nhóm nghiên cứu Thụy Điển cho biết 76 gen này cũng mới chỉ là những kết quả ban đầu. Sắp tới, họ sẽ tìm kiếm thêm nhiều gen trên vi khuẩn hơn nữa để xác định đâu là nguyên nhân khiến chúng kháng lại cả các loại kháng sinh thường, không chỉ carbapenems.

Hiện tại, một thực trạng cấp bách đã khiến vi khuẩn kháng carbapenems được tập trung hơn. Đó là nếu các bác sĩ không thể điều trị bệnh bằng loại thuốc này, họ gần như đã bó tay. Trong khi đó, các nhà khoa học đã phát hiện ít nhất 3 nhóm vi khuẩn- Acinetobacter, Pseudomonas và Enterobacteriaceae- đề kháng với carbapenems. Chúng thường xuất hiện ở bệnh viện và các nhà dưỡng lão, để lại một nguy cơ rất lớn với các bệnh nhân đang điều trị tại đây.

Tham khảo Gizmodo, Microbiome