Cách Trái Đất hơn 1.300 năm ánh sáng, kính viễn vọng Webb đã chụp ảnh một vật thể hình đĩa, đó có phải là UFO của người ngoài hành tinh?

Con người là loài sinh vật thông minh nhất trên Trái Đất, một loài có khả năng tư duy, sáng tạo và phát triển khoa học công nghệ vượt trội. Theo các nghiên cứu khoa học, tổ tiên của chúng ta xuất hiện trên hành tinh này hơn 2 triệu năm trước.

Ban đầu, tổ tiên loài người chỉ là những con vượn sống theo bầy đàn để tăng cơ hội sinh tồn trong môi trường khắc nghiệt, nơi có vô số loài động vật ăn thịt. Cuộc sống cộng đồng đã giúp họ phát triển kỹ năng giao tiếp, từ đó kích thích sự phát triển của não bộ. Trải qua hàng triệu năm tiến hóa, loài vượn ngày ấy đã trở thành con người thông minh, có khả năng khám phá và thay đổi thế giới xung quanh.

Kể từ khi bắt đầu nhận thức về thế giới, con người đã luôn bị cuốn hút bởi những bí ẩn của vũ trụ. Khi nhìn lên bầu trời đêm, con người tự hỏi: Vũ trụ rộng lớn đến mức nào? Liệu chúng ta có cô đơn hay còn có những nền văn minh khác ngoài kia?

Để tìm câu trả lời, nhân loại đã không ngừng nghiên cứu và chinh phục không gian. Hàng loạt tàu vũ trụ và kính thiên văn đã được đưa vào hoạt động nhằm quan sát vũ trụ ở phạm vi xa hơn, rõ nét hơn. Một trong những bước tiến đáng kể trong công cuộc khám phá không gian là sự ra đời của Kính viễn vọng Không gian James Webb.

Kính viễn vọng James Webb, được NASA đặt theo tên của Giám đốc thứ hai của tổ chức này – James E. Webb, là công trình nghiên cứu vũ trụ lớn nhất và đắt giá nhất từng được chế tạo. Dự án bắt đầu từ năm 1996 với kinh phí ban đầu dự kiến là 500 triệu USD. Tuy nhiên, do gặp nhiều vấn đề kỹ thuật, dự án bị trì hoãn và phải thiết kế lại vào năm 2005. Cuối cùng, sau hơn hai thập kỷ chuẩn bị, kính viễn vọng này đã được phóng thành công vào không gian. Với chi phí lên tới 9 tỷ USD, nặng 7 tấn và đường kính gương chính lên đến 6,5 mét, Webb trở thành công cụ mạnh mẽ nhất trong việc nghiên cứu vũ trụ.

Kính viễn vọng Webb có bốn nhiệm vụ chính: quan sát các ngôi sao và thiên hà đầu tiên hình thành sau Vụ Nổ Lớn (Big Bang), nghiên cứu sự tiến hóa của các thiên hà, tìm hiểu nguồn gốc của các hệ hành tinh và cuối cùng là nghiên cứu khả năng tồn tại sự sống ngoài Trái Đất. Nhờ Webb, các nhà khoa học đã có những phát hiện đầy kinh ngạc, trong đó có hình ảnh một vật thể giống đĩa bay ở khu vực chòm sao Orion, cách Trái Đất khoảng 1340 năm ánh sáng. Hình ảnh này đã gây ra nhiều tranh cãi, nhiều người cho rằng đó có thể là một UFO khổng lồ. Tuy nhiên, sau khi phân tích kỹ lưỡng, các nhà khoa học kết luận rằng đó thực chất là một tinh vân nguyên thủy: nơi các ngôi sao mới đang hình thành.

Trong vũ trụ, các tinh vân nguyên thủy thường có hình cầu, và chúng là nơi sản sinh ra các ngôi sao mới. Hệ Mặt Trời của chúng ta cũng được sinh ra từ một tinh vân như vậy hàng tỷ năm trước. Các nhà khoa học đã mô phỏng sự hình thành của những cụm sao cầu bằng các mô hình máy tính, trong đó mô tả quá trình khí và bụi vũ trụ sụp đổ dưới tác động của lực hấp dẫn, tạo thành các cấu trúc sợi dẫn vật chất vào những vùng dày đặc. Đây là nơi các ngôi sao mới ra đời. Quá trình này trải qua ba giai đoạn chính: trước dãy chính, dãy chính và sau dãy chính. Các nhà khoa học tin rằng trong các tinh vân nguyên thủy có thể tồn tại những điều kiện thích hợp để hình thành sự sống.

Bên cạnh tinh vân nguyên thủy, Kính viễn vọng Webb còn chụp được nhiều hiện tượng vũ trụ ấn tượng khác, như Trụ cột Sáng tạo (Pillars of Creation) trong Tinh vân Đại bàng (Eagle Nebula). Hình ảnh do Webb ghi lại vào tháng 10/2022 cho thấy chi tiết hơn hẳn so với ảnh chụp trước đó của Kính viễn vọng Hubble. Trụ cột Sáng tạo bao gồm các cột khí và bụi vũ trụ khổng lồ, một số cao tới 10 năm ánh sáng.

Điều đặc biệt là các hình ảnh này thực chất phản ánh trạng thái của chúng từ 65 triệu năm trước, do ánh sáng từ khu vực này cần từng ấy thời gian để đến được Trái Đất. Hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định chính xác tình trạng hiện tại của Trụ cột Sáng tạo, bởi có khả năng các vụ nổ siêu tân tinh đã quét sạch chúng từ lâu.

Hiện tượng này cho thấy rằng, mọi hình ảnh chúng ta quan sát được từ vũ trụ thực chất chỉ là "quá khứ" của nó. Cảnh vật trên Mặt Trăng mà chúng ta nhìn thấy thực chất là hình ảnh của 1,2 giây trước, trong khi hình ảnh của Mặt Trời là từ 8 phút trước. Những thiên hà xa xôi mà chúng ta quan sát được có thể đã không còn tồn tại, nhưng ánh sáng của chúng vẫn đang trên đường truyền đến Trái Đất. Điều này cũng đặt ra một câu hỏi quan trọng: liệu chúng ta có thể thực sự nhìn thấy vũ trụ ở thời điểm hiện tại?

Theo lý thuyết Big Bang, vũ trụ của chúng ta ra đời cách đây khoảng 13,8 tỷ năm. Từ đó đến nay, nó vẫn không ngừng mở rộng. Nhà thiên văn học Edwin Hubble, khi quan sát các thiên hà vào đầu thế kỷ 20, đã phát hiện ra hiện tượng dịch chuyển đỏ trong quang phổ của chúng. Điều này chứng tỏ các thiên hà đang di chuyển xa dần, đồng nghĩa với việc vũ trụ vẫn tiếp tục giãn nở. Hơn nữa, một số nghiên cứu chỉ ra rằng tốc độ giãn nở này có thể nhanh hơn cả tốc độ ánh sáng. Nếu đúng như vậy, con người có thể bị "giam hãm" trong một phần nhỏ của vũ trụ, và 97% các thiên hà hiện có sẽ dần rời khỏi tầm quan sát của chúng ta mãi mãi.

Trước viễn cảnh đó, nhân loại đang đứng trước một thử thách lớn: làm thế nào để khám phá những phần còn lại của vũ trụ? Với trình độ khoa học kỹ thuật hiện tại, tốc độ di chuyển của con người vẫn còn quá chậm so với khoảng cách vũ trụ. Nếu không thể vượt qua giới hạn tốc độ ánh sáng, chúng ta sẽ chỉ mãi nhìn thấy "quá khứ" của vũ trụ mà không bao giờ chạm đến "hiện tại" của nó. Vì vậy, một trong những mục tiêu quan trọng của ngành khoa học vũ trụ là tìm ra phương thức di chuyển nhanh hơn, có thể là thông qua các công nghệ như động cơ warp hoặc lỗ sâu.