Cái sai khi mang AirPods so sánh với tai Sony, Apple Watch với Rolex...

Tôi vẫn còn nhớ những tiếng cười đùa khi Apple ra mắt AirPods cùng với iPhone 7. "Nó có rơi không?" là câu hỏi được rất nhiều người đặt ra. Những tấm meme "chế" AirPods thành... khuyên tai xuất hiện. "Nghe nhạc chắc bằng 1/10 tai Sony" cùng tầm giá là nhận định sẽ được 99% người nghe "sành tai" thừa nhận. Theo nhiều cách, AirPods là một trò đùa, đặc biệt là với những người có một chút hiểu biết về âm thanh.

Gây tranh cãi không kém là Apple Watch. Chiếc đồng hồ thông minh của Táo ra mắt trong bối cảnh cơn sốt Pebble đã qua đi, Samsung đã chuyển dòng Gear sang sử dụng Tizen và Android Wear đã có 2 năm... khá mờ nhạt. Những tranh cãi về Apple và các đối thủ truyền thống của Apple nhanh chóng nổ ra, và như để đổ thêm dầu vào lửa, năm 2015 Apple tuyên bố Watch chỉ còn thua Rolex về doanh số.

Đối thủ cạnh tranh?

Đến 2017, CEO Tim Cook khẳng định Apple Watch đã vượt mặt Rolex để trở thành nhãn hiệu đồng hồ nổi tiếng. Những tranh cãi nổ ra. Biên tập viên của trang công nghệ TechCrunch còn mỉa mai sâu cay: Khác gì đòi Ferrari phải bán được nhiều xe như Toyota?

Đó là một luận điểm được các anti-fan của Táo đồng tình. Còn tôi khi đọc chỉ biết bật cười.

Phép so sánh lệch lạc

Bật cười, bởi so sánh AirPods với tai nghe Sony, so sánh Apple Watch với Rolex hay cách đây 10 năm là so sánh iPhone với Vertu Signature cũng chẳng khác gì so sánh Tesla Model X (không phải là Land Cruiser) với F12. Chúng có mục đích sử dụng khác biệt nhau hoàn toàn. Một bên là những thiết bị công nghệ, được tập trung để thay đổi trải nghiệm của người dùng. Bên còn lại chạy theo những giá trị truyền thống và không muốn "cách mạng" bất cứ một suy nghĩ nào cả.

Đối thủ lớn nhất của AirPods không phải do Sony, Sennheiser hay Harman tạo ra.

Tức là, khi bạn mua AirPods giá 130 USD, bạn mua một chiếc tai nghe có chất lượng âm thanh hết sức... tầm thường. Nhưng những người đã mua AirPods và cho điểm hài lòng 98/100 thì không chỉ mua AirPods để nghe nhạc: trái lại, Apple chưa bao giờ gán các khái niệm "fidelity" hay "audiophile" cho AirPods. Đổi lại, công ty của Tim Cook hứa một trải nghiệm "nhiệm màu", và quả thật là AirPods đã chinh phục được người dùng nhờ trải nghiệm tai nghe không dây tiện dụng và dễ dàng chưa từng có. Từ cảm giác đeo, sự tiện lợi trong các khâu đơn giản như cất/tháo, giọng thu âm trong trẻo dù mic cách xa miệng, trải nghiệm Siri dễ chịu hơn nhiều so với khi chỉ sử dụng iPhone... là những lợi thế mà tai nghe hi-fi giá 130 USD từ Sony khó lòng đạt được.

Với sự kiện Google ra mắt Pixel Buds cách đây chỉ vài ngày, tầm nhìn của Apple dành cho AirPods lại càng được xác thực. Cũng giống như AirPods, Pixel Buds đắt và có chất lượng âm thanh không hề vượt trội. Nhưng Pixel Buds cũng có rất nhiều tính năng để tạo ra trải nghiệm người dùng đơn giản và tiện lợi nhất, thậm chí còn cung cấp cả khả năng dịch giọng nói trực tiếp nhờ tích hợp với Google Translate. Với một sản phẩm như vậy, Google đã ngấm ngầm lên tiếng thừa nhận rằng thị trường có tồn tại nhu cầu cho tai nghe phục vụ trải nghiệm chứ không phải là tai nghe phục vụ âm nhạc.

Đem Rolex đi chạy

Thử nghiệm Edition đã "chết" từ lâu. Apple Watch không cạnh tranh trực diện với Rolex.

Còn Apple Watch thực tế chỉ có 3 điểm chung với Rolex: 1, cùng có tính năng xem ngày giờ; 2, cùng được thống kê qua những khái niệm kinh tế như doanh số, doanh thu, lợi nhuận và 3, cùng được đeo trên cổ tay. Hết. Người mua Apple Watch không chờ đợi sẽ lưu lại chiếc đồng hồ này trong vòng 30 năm (dù rằng, từ bài học của những chiếc Mac cũ, có lẽ chỉ cần thay pin Apple Watch vẫn tồn tại được hàng thập kỷ). Những câu chuyện mỉa mai như "Liệu 30 năm nữa tôi có thể để lại Apple Watch cho cháu tôi?" là gần như vô nghĩa, bởi chúng không phải là lý do người dùng mua smartwatch.

Bởi người dùng mua smartwatch không chỉ để xem giờ. Họ có thể dùng smartwatch cho luyện tập, để bổ trợ tính năng cho smartphone, để nghe nhạc, nhận cuộc gọi, kích hoạt trợ lý ảo v...v... Nếu chỉ tính riêng trong lĩnh vực đồng hồ thông minh, Apple Watch đè bẹp binh đoàn Android Wear và Samsung Gear về chất lượng trải nghiệm.

Hiển nhiên, Apple Watch cũng đè bẹp Rolex trên tất cả mọi khía cạnh không phải là trang sức. Chẳng ai có thể dùng Rolex để hỏi đáp với trợ lý ảo hay theo dõi bước chạy cả - trước khi bạn thấy câu nói này là ngớ ngẩn, hãy nhớ rằng đã có người đem Apple Watch so sánh với Rolex về khả năng "khoe" đẳng cấp.

Ý tưởng "để lại Apple Watch cho con cháu" có khác gì "đem Rolex ra kích hoạt Siri"???

Ý nghĩa tồn tại khác biệt chính là chìa khóa giúp Apple cách mạng thị trường: sản phẩm của Apple không chạy theo những mục tiêu cốt lõi của thị trường truyền thống. Đồng hồ Rolex thông báo thời gian và thể hiện đẳng cấp, Apple Watch có nhiều tính năng hơn thời gian và chẳng thể hiện đẳng cấp gì cả (ngoại trừ số bước chạy, số vòng bơi...). Tai nghe Sony (ít nhất là các dòng audiophile như MDR) tập trung vào chất lượng âm thanh, tai nghe AirPods tập trung vào cải thiện trải nghiệm. Nghe gọi chỉ là một tính năng quá nhỏ của iPhone 2007, đem Internet nhét vào điện thoại mới là chuyện lớn.

Tức là, nếu muốn đem gán xe hơi với thị trường đồng hồ hiện tại, bạn không nên dùng Toyota và Ferrari. Trái lại, hãy dùng một mẫu Tesla nào đó để so sánh với Ferrari. Tesla có giá rất rẻ khi so với Ferarri, chất lượng nội thất hay cảm giác lái của Tesla cũng bị nhiều người chê bai khi so với xe hạng sang thông thường (BMW, Mercedes-Benz) chứ chưa nói đến các hãng siêu xe như Ferrari. Ấy vậy nhưng giá trị của Tesla nằm ở một trải nghiệm đem công nghệ làm trọng tâm. Xe Ferrari hiện tại đã tự lái được chưa?

Apple Watch và Rolex chỉ có 3 điểm chung: cùng là đồng hồ, cùng được thống kê qua doanh số và cùng được đeo trên cổ tay. Chính điểm chung thứ 3 sẽ giúp Apple đe dọa đến Swiss Watch.

Chưa. Nhưng người mua Ferrari cũng có thể mua luôn... vài mẫu Tesla về để trong garage. Người mua đồng hồ thì khác, không ai đeo đồng hồ cả hai bên tay cả. Liệu có ai đó vì không thể sống thiếu các tính năng quá hữu ích do Apple Watch mang lại mà quyết định không nâng cấp lên Rolex hay không? Câu trả lời hoàn toàn có thể là có, và Rolex nên lo ngại vì điều đó.