Chip nhớ đang dư thừa trên toàn cầu, hàng loạt gã khổng lồ bán dẫn 'đắng lòng' chứng kiến cảnh 'càng làm càng lỗ'

Lĩnh vực sản xuất chip nhớ, vốn nổi tiếng với các chu kỳ bùng nổ và suy thoái đều đặn, đã bất ngờ thay đổi cách thức vận hành của nó. Trong quá khứ, sự kết hợp giữa việc quản lý kỷ luật và chặt chẽ các thị trường mới cho sản phẩm của mình – bao gồm cả công nghệ 5G và dịch vụ đám mây – sẽ đảm bảo rằng các công ty dễ dự đoán thu nhập mang lại.

Tuy nhiên, chưa đầy một năm sau khi các công ty chip nhớ lớn đưa ra những tuyên bố như vậy, ngành công nghiệp trị giá 160 tỷ USD đang phải hứng chịu một trong những đợt suy thoái tồi tệ nhất từ trước đến nay. Hiện tại, chip trong kho đang vô cùng dư thừa, nhưng khách hàng lại liên tiếp cắt giảm đơn đặt hàng và giá sản phẩm giảm mạnh.

“Ngành công nghiệp chip nghĩ rằng các nhà cung cấp sẽ có khả năng kiểm soát mọi thứ tốt hơn”, Avril Wu, phó chủ tịch nghiên cứu cấp cao của TrendForce cho biết. “Sự suy thoái này đã chứng minh rằng mọi người đều đã sai.”

Cuộc khủng hoảng chưa từng có này đang không chỉ hút sạch tiền mặt của các công ty lãnh đạo ngành như SK Hynix và Micron Technology, mà nó còn đang gây bất ổn cho các nhà cung cấp của họ. Chưa kể, ảnh hưởng của nó cũng đang dần làm sứt mẻ các nền kinh tế châu Á vốn dựa vào xuất khẩu công nghệ, đồng thời buộc một số công ty chip nhớ còn lại phải thành lập liên minh hoặc thậm chí cân nhắc tới việc sáp nhập để vượt qua khó khăn.

Mọi thứ bắt đầu từ sự gia tăng doanh số bán hàng trong thời gian ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, khi nhu cầu được thúc đẩy bởi những người mua sắm trang bị cho văn phòng tại nhà và mua máy vi tính, máy tính bảng và điện thoại thông minh. Nhưng giờ đây, sự sụt giảm mạnh mẽ đã xuất hiện khi người tiêu dùng và các doanh nghiệp đang trì hoãn các giao dịch mua lớn khi phải tìm cách đối phó với lạm phát và lãi suất tăng. Các nhà sản xuất những thiết bị nói trên, những đối tác mua chip nhớ chính, đột nhiên bị mắc kẹt với các kho hàng dự trữ linh kiện và việc không ai có nhu cầu mua sắm thêm.

Hiện tại, Samsung Electronics và các đối thủ của hãng đang chấp nhận thua lỗ trên mỗi con chip họ sản xuất ra. Khoản lỗ hoạt động tập thể này được dự đoán sẽ đạt mức kỷ lục 5 tỷ USD trong năm nay. Hàng tồn kho - một chỉ số quan trọng về nhu cầu đối với chip nhớ - đã tăng hơn gấp ba lần lên mức kỷ lục, đạt mức đủ dư thừa để cung cấp từ ba đến bốn tháng.

Samsung có vẻ là công ty duy nhất sẽ thoát khỏi tình trạng này một cách nguyên vẹn, nhờ các hoạt động kinh doanh đa dạng và mạnh mẽ của mình. Nhưng ngay cả bộ phận bán dẫn của gã khổng lồ Hàn Quốc cũng đang hướng tới việc sẽ thua lỗ. Và mọi thứ sẽ hiển hiện trong báo cáo thu nhập hàng quý sắp tới.

Bên cạnh đó, ngành công nghiệp này cũng đang phải chịu đựng sự kết hợp độc đáo giữa các hoàn cảnh bất lợi liên tiếp, từ đại dịch, cuộc khủng hoảng ở Ukraine, lạm phát cho tới sự gián đoạn chuỗi cung ứng. Và mọi thứ đã khiến cho sự sụt giảm trở nên tồi tệ hơn nhiều so với quá trình suy thoái theo chu kỳ thông thường.

Micron, nhà sản xuất chip nhớ duy nhất của Mỹ, đã có các phản ứng mạnh mẽ trước việc nhu cầu mua giảm mạnh. Công ty cho biết vào cuối tháng trước rằng họ sẽ cắt giảm ngân sách cho các nhà máy và thiết bị mới bên cạnh việc giảm sản lượng. Giám đốc điều hành Sanjay Mehrotra cho biết mức ảnh hưởng sẽ phụ thuộc vào việc các đối tác của công ty thực hiện các động thái tương tự nhanh như thế nào.

“Chúng ta phải vượt qua chu kỳ này”, ông nói. “Tôi tin rằng xu hướng tăng trưởng xuyên chu kỳ và lợi nhuận vẫn còn.”

Tại Hàn Quốc, Hynix cũng đã cắt giảm đầu tư và thu hẹp sản lượng. Tình trạng dư thừa hàng tồn kho của công ty một phần là kết quả của việc mua lại mảng kinh doanh bộ nhớ flash của Intel Corp – một thỏa thuận được thực hiện trước khi ngành này rơi vào suy thoái.

Mọi con mắt hiện đang đổ dồn vào ông vua chip nhớ Samsung, hãng cho đến nay vẫn chưa nói nhiều về triển vọng ngắn hạn của ngành. Nhà sản xuất chip, điện thoại thông minh và màn hình lớn nhất thế giới chuẩn bị đưa ra báo cáo thu nhập quý IV/2022. Sau đó là một cuộc gọi đầu tư trong đó các nhà phân tích có thể đặt câu hỏi về các kế hoạch quản lý của họ.

Gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc có thói quen không ngại chi tiêu trong thời kỳ suy thoái, với hy vọng thoát khỏi chúng nhờ khả năng sản xuất vượt trội và lợi nhuận cao hơn khi nhu cầu tăng lên.

Tuần trước, nhà sản xuất thiết bị sản xuất chip Lam Research Corp cho biết họ đang chứng kiến lượng đơn đặt hàng giảm chưa từng thấy do các khách hàng mua bộ nhớ cắt giảm và hoãn chi tiêu. Các giám đốc điều hành của công ty, vốn coi Samsung, SK Hynix và Micron là những khách hàng hàng đầu của mình, đã từ chối dự đoán khi nào những hành động như vậy có thể giúp thị trường bộ nhớ phục hồi.

“Chúng tôi đã thấy các biện pháp phi thường trong thị trường này”, CEO Tim Archer cho biết trong một cuộc gọi với các nhà đầu tư. “Đó là mức độ mà chúng ta chưa từng thấy trong 25 năm qua.”

Các nhà sản xuất bộ nhớ luôn gặp khó khăn trong việc xử lý các đợt tăng đột biến và sụt giảm nhu cầu. Việc đưa các nhà máy mới vào hệ thống vận hành thường mất nhiều năm và hàng tỷ USD, vì vậy rất khó để chọn đúng thời điểm đầu tư. Những rủi ro đã khiến các công ty trong ngành trở nên thận trọng hơn. Họ tập trung vào lợi nhuận hơn là cố gắng tăng trưởng nhanh chóng và giành thị phần.

Shin Jinho, đồng giám đốc điều hành của Midas International Asset Management, cho biết điều đó đặc biệt đúng đối với cái gọi là chip DRAM, nơi ba nhà cung cấp chính – Samsung, Hynix và Micron – đang giảm nguồn cung. Và theo ông, một phần quan trọng khác của thị trường bộ nhớ, chip NAND, đang bị phân mảnh nhiều hơn và sẽ trải qua một cuộc chiến khốc liệt hơn khi nhiều đối thủ tranh giành cơ hội sống còn.

“Thị trường NAND đang trải qua sự cạnh tranh khốc liệt và sự phục hồi sẽ diễn ra sau một quý khi thị trường DRAM phục hồi”, ông Shin cho biết. “Nếu tình hình kéo dài hơn, cuối cùng, chúng ta sẽ thấy sự hợp nhất trên thị trường NAND.”

Ngành công nghiệp bộ nhớ đã có những vụ sáp nhập trong thời kỳ suy thoái trước đây và lần này có thể không phải là ngoại lệ. Các nhà sản xuất NAND Western Digital Corp và Kioxia Holdings Corp đang cho thấy dấu hiệu tiến triển trong các cuộc đàm phán thỏa thuận của họ, theo những người quen thuộc với vấn đề này cho biết. Tuy nhiên, các công ty đã cùng nhau sản xuất và do đó việc sáp nhập sẽ không nhất thiết dẫn đến việc giảm sản lượng.

Nhưng một câu hỏi dài hạn hơn là khi nào nhu cầu của khách hàng sẽ phục hồi trở lại. Theo Greg Roh, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu công nghệ tại HMC Investment & Securities, cho biết việc thay đổi chính sách quản lý ở Trung Quốc gần đây có thể là một chất xúc tác giúp ích cho ngành, vì các nhà sản xuất thiết bị sẽ có thể đưa các nhà máy sản xuất trở lại nhịp điệu hoạt động bình thường.

“Sẽ có nhu cầu bị dồn nén đối với các sản phẩm tiện ích”, Roh nói. “Quan điểm của chúng tôi là thị trường bộ nhớ sẽ phục hồi trong nửa còn lại của năm.”

Tham khảo SCMP