Cuộc sống sẽ thế nào khi chỉ có... một quả thận?

Khi nói đến các cơ quan trong cơ thể , chẳng hạn như não, tim hoặc phổi, mất một trong số này, hoặc nếu chúng ngừng hoạt động, đơn giản ta sẽ chết. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta là một cỗ máy đáng kinh ngạc và "khó lường" hơn bạn nghĩ. Bằng cách nào đó, nó sẽ vẫn tồn tại với một phần hoặc khi toàn bộ một cơ quan nào đó bị cắt bỏ.

Thận là một trong những ví dụ thú vị nhất trong cơ thể minh họa cho vấn đề này, bởi vì phần lớn đều được sinh ra với hai quả thận. Một số ít người, vì vài lý do nào đó có thể không có hoặc mất một quả thận, hoặc chức năng thận bị tổn hại trong một số trường hợp hiếm hoi…

Nên câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi này là… Vâng, chúng ta hoàn toàn có thể sống với một quả thận. Tuy nhiên, điều đó không đơn giản như câu hỏi có và không. Cuộc sống rất dài và cũng rất "khó lường"…

VNReview.vn mời bạn đọc đến với bài viết khoa học từ chuyên trang ScienceABC để hiểu rõ hơn vấn đề thú vị này.

Trường hợp lạ kỳ của thận

Cho những ai không biết, hầu hết con người được sinh ra với hai quả thận. Xin nói rõ hơn, hai quả thận này chỉ là những cơ quan trong một hệ thống thận lớn hơn. Thận chịu trách nhiệm cho nhiều chức năng quan trọng, bao gồm điều hòa nồng độ điện giải trong cơ thể, duy trì huyết áp và cân bằng dịch, loại bỏ chất thải dư thừa được sản xuất bởi các hoạt động trao đổi chất của cơ thể, và giúp chúng ta dễ dàng hơn khi đi tiểu. Rõ ràng, thận rất quan trọng, và cuộc sống sẽ gặp nhiều khó khăn nếu không có chúng. Chắc chắn rồi!

Như đã nói, có rất nhiều người trải qua cuộc đời với một quả thận, vì một vài lý do khác nhau. Một số người (tỷ lệ 1/750) được sinh ra với chỉ một quả thận, một tình trạng gọi là bất sản thận (renal agenesis). Tuy nhiên, cơ thể thích nghi với điều này, và họ thường vẫn có một cuộc sống khỏe mạnh bình thường. Sẽ có nguy cơ huyết áp cao sau này trong cuộc sống, nhưng điều đó có thể được ngăn ngừa bằng một lối sống phù hợp.

Một trường hơp khác, được gọi là chứng loạn sản thận (kidney dysplasia), có nghĩa là được sinh ra với hai quả thận, nhưng chỉ có một quả hoạt động bình thường.

Vì con người có hai quả thận, nên trong một số trường hợp các bác sĩ sẽ không do dự để loại bỏ một quả nếu việc này có thể giúp điều trị một chấn thương hoặc chống lại một căn bệnh như ung thư. Điều này sẽ giúp con người phục hồi để có thể tiếp tục tận hưởng một cuộc sống bình thường với quả thận duy nhất.

Cuối cùng, người ta có thể có một quả thận vì họ muốn hiến tặng nó; có lẽ là cho một thành viên trong gia đình cần phải được ghép thận và chúng khớp với nhau. Thận là một trong những bộ phận cơ thể phổ biến nhất để được hiến tặng và cấy ghép và cũng như mua bán.

Cuộc sống sẽ thế nào chỉ với một quả thận?

Nhiều người cho rằng việc mất một quả thận sẽ làm suy yếu khả năng của cơ thể và khiến chúng ta khó có được thể trạng khỏe mạnh. Tuy nhiên, suy nghĩ này không chính xác, vì thận của chúng ta là một cơ quan vô cùng linh hoạt và thích ứng cực tốt. Nếu bạn có hai quả thận hoạt động, chúng chia khối lượng công việc, cụ thể là lọc các chất lỏng và máu trong cơ thể. Khi một quả thận bị lấy đi, thường chúng ta sẽ nghĩ rằng quả thận còn lại sẽ phải làm việc quá sức, hoặc sẽ không thể làm tốt công việc.

Có điều, tất cả các công việc của thận cần làm trong cơ thể thực sự có thể được thực hiện bằng một quả thận, và chỉ cần nó hoạt động với 75% khả năng là đủ.

Khi một quả thận được lấy đi, các cơ quan còn lại xử lý tất cả các bộ lọc cho cơ thể, và hầu hết các bệnh nhân có cuộc sống hoàn toàn khỏe mạnh sau khi phẫu thuật. Thực tế, nếu bạn được sinh ra với chỉ một quả thận, nó có thể phát triển lên đến hai lần kích thước của một quả thận bình thường, để đảm bảo có thể xử lý tất cả các nhiệm vụ cơ thể đòi hỏi.

Về chức năng, bạn sẽ không nhận thấy sự khác biệt nếu bạn chỉ có một quả thận, chỉ cần chăm sóc một cách đặc biệt để tránh làm quả thận còn lại bị tổn thương hoặc hư hại. Các môn thể thao đòi hỏi cường độ vận động và tương tác cao như bóng đá, bóng bầu dục hay võ thuật có thể làm tăng nguy cơ chấn thương hoặc hủy hoại thận . Vì vậy, điều quan trọng là phải xem xét và cân nhắc một cách thận trọng, đặc biệt đối với những đứa trẻ sinh ra với chỉ với một quả thận, vì chúng có thể sẽ không nhận ra những nguy cơ tiềm tàng.

Về chế độ ăn uống, bạn không cần phải thực hiện bất kỳ điều chỉnh lớn nào cả nếu bạn đang sống với chỉ một quả thận. Tuy nhiên, nếu thận bị loại bỏ do bệnh lý, hoặc nếu có nguy cơ cao bị tổn thương hoặc bệnh ở quả thận còn lại, bạn sẽ cần phải nói chuyện với bác sĩ về một chế độ ăn kiêng hợp lý. Đôi khi, những người có một thận sẽ gặp phải tình trạng protein niệu (proteinuria-hiện tượng nước tiểu có chứa protein), xảy ra khi protein di chuyển từ máu vào nước tiểu. Điều này có thể dẫn đến sưng và ứ đọng nước. Vì vậy những người với một quả thận có thể cần phải cắt giảm lượng chất đạm trong khẩu phần ăn của mình.

Như đã đề cập trước đó, huyết áp còn hơn cả một mối quan tâm đối với những người chỉ có một quả thận bởi các độc tính dư thừa trong cơ thể, trong trường hợp cấy ghép hoặc thận còn lại không hoạt động đúng cách. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, sẽ không có vấn đề gì quá nghiêm trọng và bệnh nhân có thể sống một cuộc sống hoàn toàn bình thường. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe, tập thể dục và ăn uống lành mạnh là cách tốt nhất để giữ cho sự trao đổi chất và thận của bạn làm việc đúng cách.

Tin hay không tùy bạn, tuy nhiên, thậm chí trong trường hợp nếu quả thận duy nhất của bạn cũng bị hỏng, vẫn có những lựa chọn và quy trình điều trị có thể cứu sống bạn. Lọc máu không phải là một giải pháp dễ chịu hay hoàn hảo, nhưng nó có thể làm nhiều công việc mà bình thường thận của bạn vẫn phải làm.

Hy vọng rằng, chúng ta sẽ có một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh với cả hai thận còn nguyên vẹn, đừng dại dột đánh đổi nó chỉ để lấy một chiếc... iPhone hay giá trị vật chất phù phiếm nào đó. Nhưng nếu không thể, do phải hiến thận hay do bẩm sinh/bệnh tật, ít nhất bây giờ bạn biết rằng việc chỉ còn một quả thận không phải là điều gì đó quá tồi tệ.

Theo Vnreview