"Đã đến lúc trao cho Firefox cơ hội mới rồi, đừng tiếp tay cho Chrome thống trị thế giới trình duyệt nữa!"

Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả Vlad Savov trên tờ Theverge.

Từ thời điểm lần đầu xuất hiện gần một thập kỷ trước, Chrome đã trở thành trình duyệt phù hợp nhất đối với tôi. Trải qua nhiều đời điện thoại, máy tính và tai nghe, cũng như từng trải nghiệm qua lại giữa Android, iOS, Windows Phone, macOS và Windows, nhưng hiếm khi tôi thay đổi trình duyệt mặc định.

Tuy nhiên gần đây, mọi thứ đã thay đổi khiến tôi phải xem xét lại. Sau nhiều năm, tôi đã trở lại với Firefox khi những nâng cấp mới nhất của trình duyệt này nhận được nhiều lời khen ngợi.

Phiên bản Firefox Quantum được đánh giá cao

Nếu có ai hỏi trình duyệt web nào tốt nhất hiện nay thì tôi sẽ trả lời ngay là Chrome. Vậy nên đừng nhầm tưởng bài viết này dùng để dìm hàng Chrome. Tôi vẫn coi đó là trình duyệt đầy đủ tính năng và đáng tin cậy nhất để lướt web. Chỉ đơn giản là đôi lúc bạn không có được lựa chọn tốt nhất. Tôi sẽ đưa ra những trải nghiệm của riêng mình.

Chrome đang cạnh tranh thiếu lành mạnh?

Điều thức tỉnh tôi về việc quá lệ thuộc vào Chrome là khi Google tích hợp công cụ chặn quảng cáo trực tuyến vào trình duyệt. Thường thì tôi cảm thấy vui khi quảng cáo tự động bị chặn, nhưng qua tham khảo những ý kiến từ bên thứ ba về Google, nhất là từ phía các nhà quảng cáo, đã làm thay đổi nhận thức của tôi. Dường như có sự cạnh tranh không lành mạnh khi gã khổng lồ tìm kiếm tự mình định đoạt loại quảng cáo hiển thị cho người dùng. Đó là vấn đề lớn.

Theo thống kê của NetMarketShare, Chrome hiện chiếm tới 60% lượng người dùng web, cả trên nền tảng di động lẫn máy tính, Firefox cũng được 12% trên phiên bản desktop, nhưng chỉ chiếm 0,6% trên thiết bị di động. Safari của Apple và Edge của Microsoft chẳng khá hơn dẫu cho chúng đều được tích hợp mặc định trên nền tảng hệ điều hành của từng hãng.

Chrome quá vượt trội so với phần còn lại. Nguồn: NetMarketShare

Chrome đã phát triển nhanh chóng nhưng tính cạnh tranh ngày càng thiếu lành mạnh. Đồng nghiệp Tom Warren cho tôi biết chi tiết về những ảnh hưởng tiêu cực của sự vượt trội từ Chrome, đặc biệt với nhà phát triển web. Nó khơi gợi về thời kỳ đen tối khi Internet Explorer vẫn là trình duyệt phổ biến nhất.

Chrome đã giải phóng chúng ta khỏi IE, nhưng với việc đứng trên đỉnh quyền lực quá lâu khiến Chrome sao nhãng đi nhiệm vụ ban đầu.

Firefox giống như một mãnh thú hoàn toàn khác

Trước khi gắn bó với Firefox, tôi đã thử nghiệm với Safari vài tháng để xem có yêu thương nổi không. Nếu cả đời này chỉ dùng iPhone, iPad và Mac thì lựa chọn Safari quả là không tồi chút nào. Hiệu suất trình duyệt này trên iOS lẫn macOS đều rất tốt và cũng có tùy chọn tính năng chặn quảng cáo.

Nhưng tôi đang viết bài này trên trình duyệt Firefox bởi một lý do đơn giản: đó là sự tương thích đa nền tảng. Tôi vừa bắt đầu với một laptop Windows mới và có chút băn khoăn về trình duyệt. Safari khá tốt và tôi chắc nó đủ ổn để thay thế Chrome trên các thiết bị Apple, nhưng với tôi thì không. Tôi cần một trình duyệt hoạt động tốt ngay cả khi dùng smartphone Huawei, máy tính Lenovo ThinkPad và cả iPhone X nữa.

Cũng giống Chrome và Safari, Firefox có trình quản lý mật khẩu để lưu thông tin đăng nhập giúp bảo vệ tài khoản an toàn và dễ sử dụng hơn. Một mật khẩu thì tôi có thể nhớ, nhưng hàng chục cái thì không thể. Khi đó, tôi cần trình duyệt quản lý dùm và Firefox trở thành lựa chọn đáng tin cậy.

Khó đánh bại Chrome, nhưng Firefox là lựa chọn thay thế phù hợp trong nhiều trường hợp.

Theo trải nghiệm thực tế thì tôi đã đôi lần gặp tình huống Safari quên mật khẩu hoặc gây nhầm lẫn giữa các tài khoản, bởi tôi đăng nhập nhiều tài khoản Google cùng lúc. Firefox lại rất ổn định và cho tới lúc này, tôi thấy nó an toàn hơn cả. (Tất nhiên, bạn cũng có thể tìm lời khuyên từ chuyên gia về trình quản lý mật khẩu chuyên dụng tốt nhất).

Khi cân nhắc chuyển đổi trình duyệt, tôi đã xét đến nhiều yếu tố như so sánh điểm hiệu suất giữa các trình duyệt phổ biến nhất, trải nghiệm thực tế như tuổi thọ pin và các yếu tố tác động khác. Điều đó làm tôi chú ý tới Opera vì tích hợp VPN và cũng giống như Firefox, nó có nhiều tính năng bảo vệ sự riêng tư và chống theo dõi. Tôi thích triết lý hợp nhất của Opera nhưng lại ghét kiểu chèn quảng cáo trên màn hình khóa ở phiên bản Android.

Sau thời gian thử nghiệm để so sánh trải nghiệm thực tế sử dụng Chrome, Safari và Firefox trên nhiều trang web khác nhau, tôi tự tin khẳng định rằng điểm benchmark của trình duyệt chỉ mang tính chất tham khảo. Sự khác biệt về hiệu suất gần như không rõ ràng để bạn phải quá bận tâm. Nếu có thì đó phải là tính tương thích khi một số tính năng chỉ “only works in Chrome”.

Kể từ phiên bản cải tiến Quantum, Firefox đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ người dùng. Dù chỉ mới sử dụng Firefox toàn thời gian như trình duyệt mặc định ít tháng nay nhưng tôi đánh giá tích cực về những thay đổi. Nó đã tiến xa trong việc giải phóng bộ nhớ để không còn chậm như vài năm trước. Đó là sự thay thế an toàn và chất lượng cho Chrome.

Kinh nghiệm đúc kết từ bản thân trong vài tháng dùng nhiều trình duyệt khác nhau cho thấy, sự khác biệt về thiết kế và hiệu suất giữa các bên ngày càng thu hẹp.

Thời gian tới tôi có thể phải quay trở về Chrome bởi lý do đơn giản là hệ sinh thái thông minh mà Google tích hợp, cũng như việc muốn dùng lại Chromebook của mình. Cho tới lúc đó, tôi vẫn hài lòng với Firefox vì những nỗ lực mà đội ngũ phát triển mang lại. Họ cung cấp cho người dùng lựa chọn khác bên cạnh một gã khổng lồ đã quá vượt trội mang tên Google. Chúng ta nên trao cho Firefox một cơ hội mới để sân chơi trình duyệt web đỡ nhàm chán.