Đây là 10 lý do tại sao bây giờ kháng kháng sinh đã trở thành cơn ác mộng

Ngày hôm nay, chúng ta đã nói rất nhiều về kháng kháng sinh, khi các loại thuốc đang mất dần hiệu lực trong điều trị bệnh nhiễm khuẩn. Cá biệt, những trường hợp siêu vi khuẩn mang gen kháng tất cả các loại thuốc đã được phát hiện tại Trung Quốc, Châu Âu và Mỹ và mới đây nhất là Hàn Quốc.

Trong tháng 9, Liên Hợp Quốc đã lần đầu tiên phải thảo luận về vấn đề kháng kháng sinh trong một cuộc họp đại hội đồng. Phát biểu tại cuộc họp, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon cho biết: “Đó không phải một vấn đề có thể xảy ra trong tương lai. Kháng kháng sinh là thực tế đang xảy ra hiện tại, xuất hiện ở khắp nơi trên thế giới”.

Mặc dù vậy, không ít người vẫn còn coi đó là chuyện của tương lai, tệ hơn nữa là thờ ơ, đứng ngoài những nỗ lực hành động. Bạn có thể nói rằng: “Tôi vẫn uống kháng sinh và khỏi viêm họng”, mà đâu biết rằng chính liều kháng sinh đó đã khiến vi khuẩn trong đường ruột mang gen kháng thuốc.

Cho nên, đừng đứng ngoài cuộc chiến. 10 lý do dưới đây sẽ cho bạn biết kháng kháng sinh đáng sợ như thế nào và đã đến lúc phải hành động:

Nếu kháng sinh mất tác dụng, đồng nghĩa với việc chúng ta trở lại thời kỳ những năm 1930. Khi đó, ngay cả một nhiễm trùng hết sức bình thường cũng có thể gây tử vong. Bạn có muốn phải lo lắng về vết đứt tay đang đe dọa mạng sống? Và viêm phổi trở lại là một kẻ giết người hàng loạt. Hãy nhìn vào tấm ảnh phía trên và bạn sẽ biết mình có trách nhiệm trong cuộc chiến.

Đã hơn 30 năm kể từ khi lớp thuốc kháng sinh cuối cùng của chúng ta được phát triển. Những chi phí đắt đỏ đang khiến không một công ty dược phẩm nào muốn đầu tư vào lĩnh vực này. Trung bình, để đưa một loại kháng sinh mới ra thị trường phải mất đến 2.5 tỷ USD.

Trong khi đó, mỗi đơn thuốc kháng sinh chỉ có giá khoảng 20-200 USD. Các công ty dược phẩm đang muốn tạo nhiều lợi nhuận từ thị trường thuốc ung thư và bệnh mãn tính. Ở đó mỗi đơn thuốc trị giá lên đến 20.000 USD hay người bệnh tiểu đường sẽ phải sử dụng thuốc suốt đời.

Mặc dù các chính phủ đang nỗ lực với các khoản đầu tư và biện pháp hỗ trợ, chúng ta sẽ phải chờ đợi một thời gian dài nữa mới có được loại thuốc kháng sinh mới, hoặc thậm chí cũng có thể là không bao giờ.

Phẫu thuật bản chất là một thủ tục y tế giúp cứu sống bệnh nhân. Nhưng những hoạt động phẫu thuật phức tạp kéo theo nguy cơ nhiễm trùng cao, ví dụ phẫu thuật tim hoặc thay thế khớp chẳng hạn.

Do vậy, nếu không có kháng sinh, mọi ca phẫu thuật phức tạp gần như đang được thực hiện trên “rìa địa ngục”. Một bệnh nhân phẫu thuật khớp để có được sự thoải mái hơn trong vận động, lại phải đặt lên phía bên kia bàn cân là cả mạng sống của mình.

Ngày hôm nay, chúng ta nói rất nhiều về kháng kháng sinh, về những viễn cảnh nó gây ra và một tương lai đáng sợ. Bạn có biết, cơn ác mộng đã thực sự bắt đầu rồi? Hàng năm, kháng kháng sinh không còn là viễn cảnh với 25.000 người chết ở châu Âu và 23.000 người khác ở Mỹ vì nhiễm trùng kháng thuốc. Đối với họ, và cả một xác suất trên chính bạn, đó là sự kết thúc cuộc sống chứ không phải chuyện của tương lai xa vời.

Mặc dù chúng ta sử dụng tương đối tốt hóa trị để chống lại ung thư, nó sẽ khiến các tế bào bạch cầu của người bệnh bị phá hủy. Không có bạch cầu, hệ miễn dịch mất đi vũ khí của mình để chống lại sự nhiễm trùng. Khi đó, kháng sinh mất tác dụng đồng nghĩa với bệnh nhân ung thư ngày càng trong tình trạng nguy hiểm.

Cấy ghép nội tạng là điều kỳ diệu của y học hiện đại. Tuy nhiên, chúng ta luôn cần đến kháng sinh để giúp người bệnh sống sót sau cấy ghép. Thuốc kháng sinh đóng 2 vai trò. Thứ nhất, bản thân phẫu thuật cấy ghép có thể dẫn đến nhiễm trùng. Thứ hai, bệnh nhân sẽ sử dụng thuốc chống đào thải để làm suy yếu hệ miễn dịch. Khi đó, họ cần kháng sinh để điều trị những nhiễm khuẩn thông thường.

Nếu chúng ta đánh mất khả năng kì diệu của kháng sinh, cấy ghép gần như là không thể được thực hiện. Những rủi ro là quá lớn.

Chúng ta hay nói về siêu vi khuẩn và kháng thuốc là những “vấn đề toàn cầu”. Vì vậy, nhiều người đang lầm tưởng rằng đó là một vấn đề mà chỉ các cơ quan, tổ chức hay các chính trị gia phải quan tâm.

Đừng hiểu lầm, kháng kháng sinh ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân bạn. Hãy nhớ lại xem, bạn đã từng phải dùng đến hai loại kháng sinh trong đơn thuốc hay điều trị bệnh đến hai đợt? Sử dụng kháng sinh khi không cần thiết, ví dụ trong bệnh cảm cúm, sẽ khiến các vi khuẩn trong đường ruột của bạn mang gen kháng thuốc. Khi chúng có điều kiện thuận lợi để phát bệnh, bạn sẽ biết thế nào là hậu quả.

Bạn đã từng nghe đến nhiễm trùng máu bao giờ chưa? Đó là một tình trạng phổ biến đe dọa tính mạng của rất nhiều người. Mỗi năm ở Anh có hơn 100.000 người phải nhập viện với nhiễm trùng máu. Ngay cả khi có kháng sinh, 37.000 người đã chết.

Nhiễm trùng máu chỉ có thể được xử lý với kháng sinh và trong một thời gian “đếm ngược” nhất định. Có lẽ sẽ không phải nói về những gì có thể xảy ra với những bệnh nhân nhiễm trùng máu, nếu kháng sinh mất hoàn toàn tác dụng.

Không ai muốn có một ngày thức dậy với bộ phận sinh dục bị chảy mủ, đặc biệt khi thuốc kháng sinh dần mất đi tác dụng. Ngày nay, vi khuẩn gây bệnh lậu đang kháng kháng sinh rất mạnh. Một số người gọi chúng là “siêu vi khuẩn đường tình dục” mà có thể khiến âm đạo hoặc dương vật chảy mủ và đau khi đi tiểu.

Không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhưng cứ thử tưởng tượng một ngày chúng ta không còn kháng sinh, các bác sĩ còn biết làm gì nữa, căn bệnh này gây ra bởi vi khuẩn.

Chúng ta đang mất rất nhiều tiền vì hậu quả của vi khuẩn kháng thuốc. Năm 2009, Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Châu Âu cho biết mỗi năm Liên minh Châu Âu tốn khoảng 1.7 tỷ USD cho chi phí chăm sóc sức khỏe và mất khả năng lao động của bệnh nhân kháng kháng sinh.

Nếu không hành động ngay từ bây giờ, chúng ta có thể sẽ ném tất cả 100 ngày tỷ USD ra cửa số vào năm 2050. Đó là thứ mà những con siêu vi khuẩn bé nhỏ có thể gây ra cho nhân loại.

Cuối cùng, rõ ràng rằng không thể có một tương lai tươi sáng nếu kháng kháng sinh tiếp tục xảy ra. Trong khi các tổ chức và chính phủ đang làm việc tích cực để ngăn chặn điều đó, mỗi người chúng ta cũng cần tự ý thức được trách nhiệm của mình. Hãy trang bị kiến thức và đừng đứng ngoài cuộc chiến chung của nhân loại với kháng kháng sinh.

Tham khảo Publichealthmatters